مشهد- روز کارگر همیشه در کشورهای اروپایی با اعتراضات گسترده و زدوخورد بین کارگران و پلیس عجین شده است اما در جمهوری اسلامی ایران با مراسم تجلیل و همایش‌هایی در راستای تجلیل از مقام شامخ این عزیزان همراه است که امسال به دلیل شیوع کرونا کارگران از همین فرصت اندک برای بازگویی مشکلات خود بازماندند.
در ماده ۶۳ قانون کار جمهوری اسلامی ایران روز ۱۱ اردیبهشت‌ماه هرسال به مناسبت روز جهانی کارگر ثبت‌شده است که این روز برای تمام کارگران مشمول قانون کار تعطیل رسمی به‌حساب می‌آید.
طبق این ماده از قانون، کارفرمایان حق به‌کارگیری کارگران خود را در این روز ندارند، مگر آنکه حضور آنان با توافق کارگر و پرداخت اضافه‌کاری روز تعطیل میسر شود اما بسیاری از کارگرانی که در همین روز و در بسیاری از واحدهای تولیدی استان بر سرکار خود حاضر بودند و اضافه‌حقوقی نیز دریافت نکردند بر این امر واقف‌اند که از حرف تا عمل فاصله بسیاری است.
مشکلات زمین مانده
سلمان مجاهد یکی از کارگران یک شرکت تولیدی در مشهد به ما می‌گوید: متأسفانه بیشتر کارگران به دلیل اینکه به کار نیاز داشته و معیشت خانواده آن‌ها با همین حقوق اندک گره‌خورده است اعتراضی نسبت به کارفرما نداشته و قراردادها را سفید امضا می‌کنند.
وی بابیان اینکه در طول چهار سال کار دریکی از واحدهای تولیدی هنوز یک برگه قرارداد به وی اعطاء نشده است، می‌افزاید: به‌تازگی متوجه شدیم که کارفرما در طول این چهار سال حتی پنج ماه از بیمه ما را واریز نکرده است.
وی بابیان اینکه بسیاری از کارگران همین مشکل رادارند بیان می‌کند: به‌طور حتم کوچک‌ترین شکایت یا اعتراض برابر با اخراج است و لذا باقی کارگران مانند من سکوت را بر اخراج ترجیح می‌دهند.
مجاهد بیان می‌کند: در تمام‌روزهایی که کارکنان دولت در خانه بودن و یا دورکاری می‌کردند ولی ما کارگران بر سرکار حاضر بودیم درحالی‌که حتی یک ماسک برای استفاده نداشتیم!
مشکلات با سخنرانی و بیانیه حل نمی‌شود
رئیس کانون شوراهای اسلامی کار خراسان رضوی با تبریک مجدد این روزبه کارگران در گفت‌وگو با بازار اظهار کرد: هرساله به مناسبت روز کارگر، برای بررسی مطالبات کارگری، بیانیه‌ها، سخنرانی‌ها و مقالاتی در همایش‌ها و سایر رسانه‌ها،توسط احزاب قدرتمند کارگری مطرح می‌شود ولی متأسفانه اهمیت این‌یک هفته از ۵۲ هفته سال، سال‌به‌سال کمرنگ‌تر شده و تنها سهم کارگران کوچک‌تر شدن سفره و افزایش شرمندگی در قبال مسئولیت زندگی آن‌ها است و البته که امسال با حضور کرونا، این مهمان ناخوانده منحوس، پایمال شدن حقوق کارگران شدت بیشتری یافته است.
کارگران سرمایه‌های انسانی و ستون فقرات نظام و سربازان اقتصاد مقاومتی اگر می‌خواهیم شعار سال تحقق یابد و ده برابر بهره‌وری داشته باشیم امنیت شغلی کارگران را باید مدنظر قرار دهیم
احسان سهرابی بابیان اینکه کارگران خواسته و توقع بیش‌از حدی برای افزایش دستمزد ندارند ابراز کرد: ماده ۴۱ قانون کار چندین مؤلفه برای تعیین دستمزد کارگران شامل شاخص تورم و سبد معیشتی تعیین کرده است که رقم آن را مراکز رسمی اعلام می‌کنند اما مشاهده می‌کنید که افزایش دستمزد امسال به هیچ وجهه با تورم همخوانی ندارد و این‌یکی از مهم‌ترین مشکلاتی است که تاکنون حل‌نشده است.
وی بابیان اینکه حفظ سلامت کارگران یک امر واجب است ادامه داد: شرایط کرونا یک اتفاق خاص است و همیشه این اتفاق نمی‌افتد بنابراین می‌بایست نسبت به شیفت بندی و یا اعطای مرخصی یک ماه به کارگران اقدام می‌شد اما در عمل بسیاری از کارگران در شرایط کرونا سرکار حاضر بودند.
خواسته کارگران
رئیس کانون شوراهای اسلامی کار خراسان رضوی بابیان اینکه نمایندگان کارگر باید در خدمت کارگران باشند و به رسالت ذاتی خود عمل کنند افزود: در راستای احقاق حقوق کارگران نباید حقیقت را ذبح مصلحت و تفکرات دیگران کرد و نباید نگاه ابزاری داشت.
سهرابی با اشاره به این موضوع که اگر می‌خواهیم شعار سال تحقق پیدا کند نیاز است تا بدهی ۲۶۰ هزارمیلیاردی دولت محترم به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت شود اذعان کرد: این موضوع در زمره خواسته جامعه کارگری است تا کارگران و سهامداران واقعی و بیمه‌شدگان در آینده صندوق مالی آن‌ها با چالش روبرو نشود.
وی هم‌چنین اجرای واقعی ماده ۴۱ قانون کار و حمایت قوه قضائیه از ابطال بخشنامه ۷۹۳۳ و ۷۹۳۹دستمزد ۱۳۹۹ به دلیل عدم رعایت مؤلفه‌ای ماده ۴۱ قانون کار بدون در نظر گرفتن تبعات اجتماعی مزد و معیشت کارگران را از خواسته‌های جامعه کارگری دانست و گفت: کارگران سرمایه‌های انسانی و ستون فقرات نظام و سربازان اقتصاد مقاومتی اگر می‌خواهیم شعار سال تحقق یابد و ده برابر بهره‌وری داشته باشیم امنیت شغلی کارگران را باید مدنظر قرار دهیم.
قانون کار سه‌جانبه نیست
در همین حال دبیر اجرایی خانه کارگر خراسان رضوی نیز بابیان اینکه کارگران از امنیت شغلی لازم برخوردار نیستند گفت: متأسفانه شاهد هستیم هنوز کارگرانی با ۲۰ سال سابقه خدمت اما در بسیاری از کارخانجات مجبور به امضای قراردادهای سفید هستند.
حسین رسولی بیان کرد: متأسفانه هیچ‌گونه حمایتی از کارگرها در خصوص عقد قراردادهای موقت در مشاغل دائم وجود ندارد.
دولت و کارفرما در کنار هم هستند، لذا باوجوداینکه گفته می‌شود قانون کار سه‌جانبه است و شامل دولت، کارگر و کارفرما می‌شود اما کارگر در اینجا نقشی ندارد!
وی قانون سه‌جانبه کار را حرف و شعار خوانده و ادامه داد: نمونه بارز دیگر این ادعا تعیین دستمزد کارگران است چراکه نمایندگان کارگران در شورای عالی کار برای مزد امسال امضا نکردند اما دستمزد به‌صورت یک‌طرفه امضاء و ابلاغ شد.
کمک به کارگران آسیب‌دیده
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی با اشاره به آسیب‌های وارده به جامعه کارگری به دلیل شیوع بیماری کرونا گفت: با همکاری تشکل‌های کارگری و انجمن صنفی کارگران خدماتی در حال تدوین بانک اطلاعاتی از افراد آسیب‌دیده هستیم .
محمد سنجری با اشاره به این موضوع که تاکنون افزون بر دو هزار بسته معیشتی در بین کارگران نیازمند توزیع‌شده است افزود: این حمایت‌ها در ماه مبارک رمضان نیز ادامه دارد.
وی بابیان اینکه تمام تلاش این مدیریت برای حمایت و رسیدگی به مشکلات کارگران معطوف شده است ادامه می‌دهد: در سال گذشته خوشبختانه شاهد ۹ درصد کاهش شکایات در هیئت حل اختلاف و حدود ۱۸ درصد کاهش در هیئت تشخیص بودیم و از طرفی دیگر تعداد ۳۵ درصد آرایی که در مراجع حل اختلاف صادر شد به توافق و سازش ختم شد.
سنجری با اشاره به اینکه در سال گذشته ۲۱طرح طبقه‌بندی مشاغل در راستای ایجاد عدالت مزدی و بستر عدالت مزدی در واحدهای تولیدی و صنعتی بالای ۵۰ نفر اجرا شد، بیان کرد: سال گذشته هم‌چنین ۱۲ قرارداد در زمینه تشویق و ترغیب بنگاه‌های اقتصادی برای افزایش تولید و ۱۹ آییننامه انضباطی در زمینه رعایت ضوابط و مقررات انضباطی در کارگاه‌ها تنظیم شد.
ثبت‌نام در سامانه بیکاری
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی با اشاره به اینکه شیوع بیماری کرونا متأسفانه موجب بیکاری بسیاری از کارگران شد، بیان کرد: از اسفند سال گذشته ۴۴ هزار نفر در سامانه بیکاری به خاطر کرونا در این استان ثبت‌نام کردند که تاکنون شرایط ۱۷ هزار نفر برای دریافت بیمه بیکاری تائید شده است.
سنجری بابیان اینکه این ثبت‌نام هنوز هم ادامه دارد ادامه داد: بسیاری از افرادی که ثبت‌نام کردند مشمول استفاده از بیمه بیکاری نیستند چون افرادی می‌توانند در سامانه ثبت‌نام کنند که مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی باشند و سه درصد حق بیمه بیکاری را کارفرما تا دی‌ماه پارسال به صندوق بیمه بیکاری پرداخت کرده باشد.
وی تأکید کرد: افرادی که شرایط موردنظر رادارند به مدت سه ماه و از اسفند پارسال تا اردیبهشت امسال بیمه بیکاری دریافت می‌کنند.
