ارزش تولیدات دامی خراسان رضوی ۱۲۷ هزار میلیارد ریال است و این استان در حوزه تولید گوشت قرمز، شیر و گوشت مرغ به ترتیب رتبه‌های اول، سوم و پنجم کشور را در اختیار دارد و در حوزه توزیع تخم‌مرغ رتبه دوم را به خود اختصاص داده است.
ازآنجاکه نهاده‌های دامی یا همان خوراک دام تأثیر مستقیمی بر قیمت تمام‌شده گوشت سفید و قرمز دارد به دنبال نوسان تولید و تأمین آن شاهد تأثیر مستقیم بر قیمت گوشت هستیم.
هم‌زمان با گرانی تخم‌مرغ و یا نوسان قیمت مرغ قریب به‌اتفاق تولیدکنندگان و بهره‌برداران توپ را در زمین دولتمردان به‌واسطه عدم تأمین نهاده‌های دامی و طیور می‌اندازند.
در همین راستا بسیاری از تولیدکنندگان خراسان رضوی ادعا می‌کنند که به دلیل کمبود نهاده‌های دامی و طیور در سطح استان آن‌ها نیز مجبور به از بین بردن جوجه ها در ماه گذشته شده و یا نسبت به کاهش ظرفیت تولید اقدام کرده‌اند و این در حالی است که بررسی آمارهای منتشره و گفت‌وگوی خبرنگار بازار با متولیان امر شامل سخنان ضدونقیضی است که کمبود در واردات نهاده را تائید نمی‌کند بلکه حاکی از این موضوع است که مسیر رسیدن نهاده به دست تولیدکننده با پیچ‌وخم جدی و جولان دلالان همراه است.
کمبودی در کار نیست
درحالی‌که مرغداران و تولیدکنندگان تخم‌مرغ در استان خراسان رضوی مدعی هستند که به دلیل کمبود دان مرغ لذا طیور آن‌ها در حال تلف شدن بوده و کمبود دان مرغ اجازه افزایش تولید را از آن‌ها گرفته است اما معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی به بازار گفت: تأمین و تولید نهاده در حال حاضر با مشکلی روبه‌رو نیست و از این بابت نگرانی وجود ندارد.
مجید جعفری بابیان اینکه تاکنون هیچ گزارشی مبنی بر تلف شدن و یا فروش دام ناشی از کمبود نهاده و دان موردنیاز دامداران و مرغداران در استان گزارش نشده است ادامه داد: در بخش مرغداری و دامداری تمام نیاز در بازار آزاد و دولتی به‌صورت مشترک تأمین می‌شود.
وی یادآور شد: دولت و وزارت جهاد کشاورزی برای کاهش این مشکل اقدامات خوبی در دست انجام دارند و حجم بالایی نهاده دامی در بنادر ذخیره‌شده و در حال حمل به استان‌های مختلف و ازجمله خراسان رضوی است.
بررسی آمارهای منتشره و گفت‌وگوی خبرنگار بازار با متولیان امر شامل سخنان ضدونقیضی است که کمبود در واردات نهاده را تائید نمی‌کند بلکه حاکی از این موضوع است که مسیر رسیدن نهاده به دست تولیدکننده با پیچ‌وخم جدی و جولان دلالان همراه است
جعفری بابیان اینکه پارسال درمجموع یک‌میلیون و ۴۰۰ هزار تن نهاده دامی در استان خراسان رضوی تولیدشده است افزود: این میزان تولید نهاده دامی مقام نخست تولید در این بخش را از میان همه استان‌های کشور به نام خراسان رضوی ثبت کرد.
جولان دلالان
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی وجود دلال‌ها و برخی افراد فرصت‌طلب را عامل مهم افزایش قیمت و کمبودهای کاذب نهاده‌های دامی در این استان دانست و اظهار کرد: متأسفانه در بازار نهاده‌های دامی واسطه‌هایی فعالیت دارند که نه‌تنها به بسیاری شایعات دامن می‌زنند بلکه این بازار را دچار تشنج می‌کنند.
جعفری افزود: در همین راستا برای افزایش بهره‌وری تولید نهاده‌های موجود و کوتاه کردن دست افراد فرصت‌طلب از این بخش با هماهنگی ستاد تنظیم بازار فرآوری نهاده‌های خام دامی در استان اقدام شده است.
متأسفانه در بازار نهاده‌های دامی واسطه‌هایی فعالیت دارند که نه‌تنها به بسیاری شایعات دامن می‌زنند بلکه این بازار را دچار تشنج می‌کنند
وی بابیان اینکه برای تحقق جهش تولید در خراسان رضوی به‌صورت میانگین در ماه نیازمند حدود ۴۰ هزار تن جو، ۴۵ هزار تن ذرت و بین ۲۰ تا ۲۵ هزار تن سویا هستیم خاطرنشان کرد: امسال جهش ۱۰ هزار تنی تولید گوشت قرمز، جهش ۱۵ هزار تنی شیر و جهش در تولید گوشت مرغ، تخم‌مرغ و دیگر تولیدات ازجمله اهداف پیش روی این سازمان است.
جعفری با اشاره به اینکه میزان تولید شیر در استان خراسان رضوی در سال ۱۳۹۸ نسبت به سال قبل از آن ۹.۷ درصد، گوشت قرمز ۲.۴ درصد و گوشت مرغ ۱۹.۴ درصد و تولید تخم‌مرغ ۳.۵ درصد رشد داشت افزود: تحقق افزایش تولید بیشتر درگرو تأمین نهاده‌های دامی و طیور است.
تدوین شیوه‌نامه جدید عرضه نهاده دامی
در همین راستا معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی به بازار گفت: باهدف بهبود تولیدات دامی، افزایش بهره‌وری، اصلاح نحوه تولید نهاده و عدالت در توزیع آن، کاهش هزینه‌های تولید و جلوگیری از سوءاستفاده‌ها لذا نسبت به تنظیم و اجرای شیوه‌نامه‌ای جدید در این راستا اقدام شده است.
علی رسولیان افزود: تاکنون کارگروه تنظیم بازار استان تصمیمات خوبی در خصوص گوشت مرغ، ساماندهی زنجیره تولید تا مصرف اتخاذ کرده و ساماندهی وضعیت گوشت قرمز و نهاده‌های دامی را نیز به همین روال ادامه خواهد داد و از تمام اختیارات خود در چارچوب قانون بهره خواهد گرفت.
وی با اشاره به دونرخی بودن ارز، نظارت بر بازار را دشوار دانست و افزود: هدف شیوه‌نامه بهره‌وری نهاده‌های دامی استان حل مشکلات شیوه توزیع است که درنهایت به کوتاه شدن دست دلالان و عرضه مستقیم به تولیدکننده منجر می‌شود.
تغییر مسیر در روش تولید کنسانتره
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی بابیان اینکه دامداران و صاحبان کارخانجات خوراک دام نیز موافق خرید خام نهاده و فروش آن در بازار نیستند بیان کرد: همین منظور اجرای شیوه‌نامه بهره‌وری نهاده‌های دامی تدوین‌شده و به مرحله اجرا گذاشته می‌شود.
شیوه جدیدی با عنوان تولید کنسانتره نهاده دامی در این استان اتخاذشده است
رسولیان با عنوان اینکه به‌منظور افزایش بهره‌وری در استفاده از نهاده‌های دامی و مدیریت قیمت آن در بازار، شیوه جدیدی با عنوان تولید کنسانتره نهاده دامی در این استان اتخاذشده است، تاکید کرد: در این طرح قراردادی بین تشکل و کارخانه مربوطه با هماهنگی کمیته کنترل کمی و کیفی خوراک دام در هر شهرستان منعقد می‌شود، اتحادیه‌های مباشر نهاده را برای کارخانه خریداری می‌کنند و آن را از طریق سامانه بازار گاه نهاده‌های کشاورزی در اختیار آنان قرار می‌دهند.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی ادامه داد: کارخانه با فرمولی که شامل اختلاط چهار نهاده سبوس، جو، سویا و ذرت و تولید کنسانتره از آن است و از سوی سازمان جهاد کشاورزی در اختیارش گذاشته می‌شود کنسانتره‌ای از نهاده‌های دامی تولید کرده و به‌عنوان خوراک دام عرضه می‌کند.
رسولیان گفت: تاکنون فقط سبوس به کارخانه‌های خوراک دام تحویل می‌شد و کارخانه‌ها قادر به تولید کنسانتره نبودند اما اکنون هر چهار نهاده لازم برای تولید کنسانتره در اختیار آن‌ها گذاشته می‌شود.
