اهواز- راه‌اندازی شهرک دامداری در شهر حر باعث شده عده‌ای به آینده این شهرک ناامید و در مقابل شهرداری، این شهرک را نقطه عطفی برای بهبود وضعیت بهداشتی شهر و توسعه دامداری در حر می داند.
قاسم منصور آل کثیر: شهرداری شهر حر از توابع شهرستان شوش در حال احداث شهرک دامداری است اما تعدادی از دامداران معتقد هستند که ساخت شهرک برای دامداران باید زیر نظر جهاد کشاورزی باشد تا تسهیلاتی برای آنها در نظر گرفته شود.
خروج احشام از شهر و جلوگیری از راه‌اندازی مراکزِ پرورش حیوان در شهر مدت‌ها است باعث ایجاد چالش میان دامداران و مسئولان شهری شده است. شهرداری و دامداران هر کدام برای خود دلایلی دارند. شهر حر یکی از شهرهای تابع شهرستان شوش است که نزدیک به ۱۰۰ دامدار در شهر دارد.
شهرداری این شهر تصمیم گرفته است که دامداران را به سمت مرکز دامداریِ خارج از شهر که در حال ساختن آن هستند، هدایت کند. تعدادی از دامداران با سیاست‌های شهرداری در این زمینه مخالفت می‌کنند و می‌گویند: «جهاد کشاورزی باید متولی این امر باشد تا برای دامداران تسهیلات در نظر گرفته شود».
طبق بند ۲۰ ماده ۵۵ قانون شهرداری جلوگیری از ایجاد و تأسیس اماکنی که به نحوی فعالیت آنها مخالف اصول بهداشت شهری است و جلوگیری از تأسیس تمامی مشاغل و کسب‌هایی که مزاحمت، سروصدا، دود و عفونت ایجاد کند یا باعث تجمع حشرات و جانوران شوند «غیرقانونی» است.
به همین منظور شهرداری حر زمینی را خارج از شهر با هدف «ساخت شهرک دامداری» خریداری و آن را به ۵۱ قطعه تقسیم کرد و برای واگذاری قطعات به دامداران هر امتیاز را به مبلغ ۱۰ میلیون تومان فروخت که در این راستا ۴۰ نفر در مرحله اول امتیاز خریدند.
کشاورز و دامدارِ شهر حر، اسماعیل آل کثیر که از معترضان به طرح شهرداری برای خروجِ دامداران از شهر است گفت: زمان انتخابات شورای شهر تعدادی از اعضای شورای شهر به ما قول دادند که پیگیر راه‌اندازی دامداری برای دامداران شهر باشند. قطعه زمینی را با مساحت دو هکتار و ۷۰۰ مترمربع به آنها معرفی کردیم و قرار بود مجوز پنج هکتار را بگیرند. دو قطعه یک هکتاری نیز به شیوه مصالحه به شهرداری داده شد. ۷۰ درصد برای شهرداری و ۳۰ درصد سهم زمین‌دار در دامداری برای مالکِ زمینِ کشاورزی در نظر گرفته شد.
آل کثیر افزود: به عبارتی شهرداری پنج هکتار زمین برای دامداری در اختیار دارد. شهرداری وقتی دید راه‌اندازی دامداری برایش سود دارد به همین خاطر برای ثبت‌نام از هر نفر ۱۰ میلیون تومان گرفت. اکنون ۴۲۰ میلیون تومان در خزانه شهرداری وجود دارد با اینکه شهرداری زمین‌های دامداری را با کمترین قیمت خریداری کرد.
این کشاورز و دامدار اظهار کرد: از بین ۴۲ نفری که ثبت‌نام کردند تعداد کمی دامدار هستند. این طرح اشتغال‌زایی نیست و طرح جمع‌آوری دام از شهر است! طرح باید زیر نظر جهاد کشاورزی کلید بخورد تا مشخص شود چه کسی دامدار است و چه کسی دامدار نیست و به نظرم شهرداری کار غیراخلاقی کرده است و کسی که دو گوسفند دارد می‌گوید: «چندین گوسفند دارم!».
حجیه ام فرحان یکی از شهروندانی است که با خانواده به پرورش دام گذران زندگی می‌کند گفت: کسی که پول خرید زمین و امتیاز ندارد باید چه کند؟ حداقل جهاد کشاورزی به دامداران وام می‌دهد که راحت‌تر زمین بخریم. من دام‌هایم را بفروشم و بعد با چه پولی زمینِ دامداری را بسازم؟
خرید و فروشِ امتیاز
محمد آل کثیر ملیانی نیز که گاومیش دار است، گفت: راه‌اندازی دامداری برای دامداران حقی است که باید به ما داده شود. این حق من است و من نباید برده تاجر شوم. من باید تولیدکننده باشم. مطمئنم پولدارهایی که برای قطعه ثبت‌نام کردند دامداری نمی‌زنند. یکی از همین افرادی که امتیاز دامداری خریده است امتیازش را ۲۶ میلیون تومان فروخت. اینها امتیاز ما دامداران اصلی است. اینها با لابی می‌خواهند با امتیازِ من به سود برسند. دامداری شغلی است که سختی‌های خودش را دارد و تعداد زیادی از ثبت‌نام کنندگان پس از مدتی قطعه زمینی را که دارند به کاربری تبدیل می‌کنند و احتمالاً ویلا سازی کنند.
ملیانی افزود: شهرداری به من گفت: «اگر ثبت‌نام نکنی دام‌هایت را به زور از شهر خارج می کنیم». اسب‌داری زیر نظر جهاد کشاورزی نیست بلکه مستقیم زیر نظر فدراسیون سوارکاری است که ارتباطی با جهاد ندارد. حتی سهمیه سبوس ندارند. تعدادی از ثبت‌نام کنندگان اسب‌دار هستند و دامدار نیستند. ما دامدارانی که ثبت‌نام نکردیم نزدیک به ۷۰۰ دام داریم.
«بیمه» ملاکِ دامدار بودن نیست
علی سعده از دیگر دامداران به خبرنگار مهر گفت: بیشتر افرادی که ثبت‌نام کردند دام دار نیستند. داشتن بیمه دامداری ملاکی برای دامدار بودن نیست. فقط جهاد کشاورزی باید پا پیش بگذارد تا موضوع حل شود.
اعتراض برای قیمت نهایی
یعقوب کثیر یکی از افرادی که امتیازِ خریدِ قطعه را در شهرک دامداری دارد، به خبرنگار مهر گفت: من امتیاز ۱۰ میلیون تومانی خریدم اما نسبت به قیمت نهایی اعتراض دارم. قیمت نهایی با قیمتی که شهرداری برای خرید زمین پرداخت کرده بود، اختلاف زیادی دارد.
دامداران استقبال کردند
عبدالسادات حیدری، عضو شورای شهر حر گفت: مرتب بهداشت از دامدارانِ شهر شکایت می‌کرد و از شهرداری می‌خواست با دامداران برخورد کند. شهردار هم می‌گفت: «تا وقتی جایی برای دامداران نداشته باشیم چگونه به دامداران بگوییم که به بیرون بروند؟».
حیدری توضیح داد: اولین انتخاب ما زمین‌های موسوم به «چم» بود و منابع طبیعی گفت: «این زمین‌ها جزئی از اراضی ملی و منابع طبیعی هستند و در قسمتِ محوطه‌هایی هستند که زیر سیل می روند». محیط زیست هم اجازه راه‌اندازی دامداری در آن قسمت را به ما نداد. از ستاد بحران نیز استعلام گرفتیم و آنها نیز جواب رد دادند و گفتند: «هر گونه دخل و تصرف در آن زمین‌ها غیرقانونی است».
عضو شورای شهر حر همچنین یادآور شد: در نهایت به سمت زمین‌های کشاورزی رفتیم. جهاد کشاورزی نیز گفت: «سعی کنید به سمت زمین‌هایی بروید که مشرف به رودخانه و دور از شهر باشند». شروع به رایزنی با زمین‌داران کردیم و تقریباً با ۱۰ خانواده وارد گفت‌وگو شدیم و حاضر به فروش زمین نشدند و خواسته‌های متفاوتی داشتند.
وی افزود: سرانجام پنج هکتار در موقعیتی مناسب پیدا کردیم. نزدیک به ۳ هکتار را از شخصی به نام «عبده» خریداری کردیم. با نظارتِ کارشناسِ دادگاه، کل سه هکتار ۳۰۰ میلیون تومان معادل متری تقریباً ۱۰ هزار تومان حساب شد. از جهاد کشاورزی هم استعلام گرفتیم و کارشناس مربوطه طرح را تأیید کرد و سند به اسم “شهرداری حر” زده شد. دنبال استعلام‌ها رفتیم اما بعضی سنگ‌اندازی کردند. پس از این ماجرا اهالی منطقه که زمین کشاورزی داشتند مجدد از ما خواستند که زمین‌های آنها را خریداری کنیم. البته سازمان محیط زیست به بخشی از زمین ایراد گرفت و گفت «نزدیک به ۳۰۰ متر در حریم رودخانه است» و مجبور شدیم بخشی از زمین را به مالک استرداد کنیم و تنها ۲ هزار و ۷۰۰ متر برای ساخت دامداری تأیید شد.
حیدری افزود: دریافت مجوز برای ساخت شهرک دامداری مراحل بسیار زیادی داشت؛ از دریافت کمیسیون ۱۱ گرفته تا موافقت‌نامه‌های اصولی و تغییر کاربری پیچیدگی و مشکلات خودش را داشت. پس از دریافتِ همه مجوزها، رسماً اعلام کردیم که دامداران برای دریافت امتیازِ خرید قطعه در دامداری درخواست و ثبت‌نام کنند. همه درخواست‌ها را خودم امضا می‌کردم. از آنها خواستیم نفری ۱۰ میلیون تومان واریز کنند. تاکنون ۴۰ نفر نام‌نویسی کردند. همه هم دامدار هستند.
وی در تعریف دامدار گفت: دامدار کسی است که در خانه‌اش گاو، گاومیش، گوسفند یا اسب داشته باشد. در کل شد ۵۱ قطعه داریم و هر قطعه بین ۳۲۰ تا ۴۰۰ و ۴۵۰ متری هستند. نزدیک به ۴۰ نفر دیگر هم در نوبت ثبت‌نام هستند.
زیرساخت‌های دامداری هزینه دارد
این عضو شورای شهر درباره اینکه جهاد کشاورزی باید پروژه را مدیریت کند، توضیح داد: شهرداری زمین را خرید و ارتباطی با جهاد کشاورزی ندارد. ما برای عوامل زیست محیطی و بهداشتی با جهاد کشاورزی همکاری کردیم. زمین زیرساخت‌هایی از جمله برق، آب، جدول‌بندی، خیابان‌بندی و آسفالت می‌خواهد. همه اینها نیاز به هزینه دارند. کارشناس دادگاه بر اساس برآورد و نیازهای شهرک دامداری رقمی را داد ولی شهرداری گفت «برای ایجاد تواناییِ خرید برای مردم مقرر کردیم قطعاتی که در خیابان اصلی هستند متری ۱۷۰ تا ۱۸۰ هزار تومان و در خیابان‌های فرعی ۱۵۰ هزار تومان در نظر گرفته شوند».
حیدری گفت: جهاد کشاورزی ضمن تشکر از ما گفت «چنین طرحی در شهرستان نداشتیم».
وی با بیان اینکه احتمال دارد قطعات به صورت مزایده‌ای برای فروش گذاشته شوند، توضیح داد: ما دنبال این هستیم که مردم زمین‌دار شوند. موقعیت زمین‌هایی که شهرک دامداری است مشرف به رودخانه هستند. سال ۹۶ زمین را خریداری کردیم و ۳ سال گذشته است. اکنون جدول‌بندی شروع شده و زیرسازی در حال انجام است. حتی بازرسی استان و فرماندار هم کل پرونده‌های ما را دیدند و در جریانِ جزئیات امور هستند.
وی درباره کسانی که توانایی خرید ندارد، به خبرنگار مهر گفت: ما پیشنهاد دادیم که دامداران به صورت چند نفره باهم زمین بگیرند. قول تسهیلات نمی‌دهیم اما با جهاد کشاورزی رایزنی کردیم ولی جهاد تا زمین و مراحل ساخت را نبیند و تأیید نکند، وام نمی‌دهد و ما نمی‌توانیم تسهیلات بدهیم.
حیدری یادآور شد: در شهر بین ۸۰ تا ۱۰۰ دامدار داریم. برخی یک گاو دارند. ما لیست ۴۰ نفری را که امتیاز خریدند به جهاد کشاورزی دادیم و همه دفترچه دامداری دارند. باقی افرادی که در نوبت هستند برخی دفترچه دارند ولی بعضی دامدار نیستند اما می‌خواهند اشتغال‌زایی کنند.
اولویت ما برای دامداران است. ما دنبال این هستیم که فاز دوم را نیز اجرا کنیم. ما با زمین‌داران اطرافِ شهرک دامداری صحبت کردیم که یا بفروشند یا مصالحه کنند اما قبول نکردند. از ۳ کشاورز فقط یک نفر قبول کرد مصالحه کند.
وی درباره زمان راه‌اندازی شهرک دامداری گفت: تا کمتر از یک ماه دیگر قطعات این ۴۰ نفر تحویل داده می‌شوند. زمین جدول‌بندی و زیرسازی و برق‌کشی می‌شود. حتی پیاده‌رو را جز مسئولیت‌های شهرداری حساب کردیم و به مالک‌ها زمین خالص می‌دهیم. در این هفته با نماینده جهاد کشاورزی، فرمانداری، بخشداری و نماینده شورا و شهرداری جلسه کمیته تصویب طرح شهرک دامداری را خواهیم داشت.
محمدرضا پاپی شهردار حر نیز توضیح داد: طبق قانون مسئله پدافند غیرعامل و سلامت شهروندان و بهداشت محیطی دست ما است. بیماری‌های مشترک بین انسان و دام مشکلات به بار می‌آورد. زندگیِ حیوان در کنار کودکان تبعاتی دارد. حر ۱۵ سال شهر شده است و از نظر ضوابط، نگهداری اصطبل و دام تحت هیچ شرایطی قانونی نیست. این مسئله از قبل محل بحث بود اما در دوران قبل به دلایل مختلف نتوانستند آن را به سرانجام برسانند. پارک ساحلی شهر پس از دو ساعت تمیزکاری به حالت قبل بر می‌گردد.
نیت تجاری نداریم
پاپی افزود: پروژه راه‌اندازی دامداری و خروج احشام از شهر را حتی شهرداری شاوور هم‌زمان با ما شروع کرد و هنوز تکمیل نکرده است. شهرداری صفی‌آباد هم انجام داده است. جهاد کشاورزی اگر بخواهد انجام دهد در شهرهای بزرگ و دامداری صنعتی راه می‌اندازد اما در شهرهای کوچک با جمعیت زیرِ ۵۰ هزار نفر به عهده شهرداری سپرده شده است.
شهردار حر درباره موقعیت مکانی این شهرک گفت: دسترسی از جاده اصلی تا شهرک به طور کامل راحت است. ما نیت تجاری نداریم. شهرداری حتی باید آنجا هزینه کند. ما دنبال حل مسائل بهداشتی شهر هستیم و دنبال حذف دامداران نیستیم و می‌خواهیم مشکل زیست محیطی شهر را مدیریت کنیم که در این راستا خیلی از دامداران استقبال کردند. عده‌ای هم که دلایلی دارند و استقبال نکردند اما طبق ضوابط شهری نگهداری احشام در شهر غیرقانونی است.
وی توضیح داد: اتفاقاً اگر دام‌ها از خانه‌ها خارج شوند، قیمت خانه‌ای که قبلاً دام در آن نگهداری می‌شد و اکنون تبدیل به محل سکونت شده است، گران‌تر می‌شود. درست نیست بخاطر هزینه نکردن برای یک وعده غذای حیوان، جان و سلامت خانواده را به خطر بیندازیم. این استدلال سنتی است. ارزش کار ما از وعده غذایی برای حیوان بیشتر است.
پاپی گفت: طبق ماده ۶۸۸ بهداشت، هر چیزی که سلامت شهروندان را به خطر می‌اندازد باید با آن برخورد شود. اینجا ضوابط شهری و بهداشتی حاکم است و این ادعا که نمی‌خواهیم از شهر خارج شویم مغایر با ضوابط و قوانین است.
شهردار نسبت به فروش امتیاز ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت: همیشه کارشکنی و سنگ‌اندازی وجود دارد و هر کاری سختی‌های خودش را دارد. همه شهروندان برای من شهروند و خدمتگزارشان هستم، چه دامدار باشد چه پزشک باشد همه برای ما یک ارزش دارند. نسبت به فروش امتیاز توسط افرادی که امتیاز خریده‌اند اطلاعی ندارم.
وی در خصوص اینکه تعدادی از افراد که به امتیاز خریداری شده به قیمت نهایی اعتراض دارند، به خبرنگار مهر گفت: پیش‌پرداخت دادنِ دامداران تأییدکننده این حرکت است. اما از همان ابتدا تعدادی مخالف بودند و می‌گفتند «ما برای اصطبل‌های ما در شهر هزینه کردیم و جابه‌جا نمی شویم». ما هر آنچه در توانمان باشد برای کمک به حل مسئله‌ی معترضان انجام می‌دهیم. راه‌اندازی شهرک دامداری بحث‌هایی میان گروه‌هایی از شهروندان حر ایجاد کرده است. عده‌ای نسبت به آینده‌ی این شهرک ناامید و در مقابل شهرداری، این شهرک را نقطه عطفی برای بهبود وضعیت بهداشتی شهر و توسعه‌ی دامداری در حر می‌داند.
