زاهدان- کشت زعفران در سیستان و بلوچستان یکی از ظرفیت‌های مغفول مانده ولی بی‌نظیر است که کشاورزان این استان برای توسعه و گسترش آن نیازمند حمایتهای خاص دولتی هستند.
کشت زعفران در سیستان و بلوچستان سابقه ای چهار ساله دارد و در حال حاضر نیز زعفران در شهرستان های خاش، زاهدان و همچنین منطقه سیستان کشت می شود.
هر چند کاشت، داشت و برداشت زعفران، بسیار سخت و هزینه‌بر است و نیاز به سرمایه مالی و انسانی فراوانی دارد اما به علت سودآوری و نیز حمایتهای دولت از طرح‌های اقتصادی کشاورزی با رویکرد کشت کم آب، کاشت زعفران از بسیاری جهات از سایر محصولات کشاورزی از توجیه اقتصادی مناسبی در سیستان و بلوچستان برخوردار است. زیرا زعفران برای پرورش نیاز چندانی به آب ندارد و در بیشتر مواقع آب باران کفاف آن را می‌دهد. همچنین زعفران گیاهی گرمسیری و چند ساله است، یعنی با هر بار کاشت پیاز زعفران، می‌توان چندین بار از آن برداشت کرد.
از طرفی درآمد حاصل از کشت زعفران برابر یک سوم فروش محصول آن است و بدین ترتیب درآمد بالایی نصیب کشاورزان می شود. همچنین به ازای هر هکتار مزرعه زعفران برای دو تا سه نفر اشتغال ایجاد می شود.
اما با توجه به اینکه مراحل کاشت، داشت و برداشت زعفران، بسیار سخت و هزینه‌بر است و نیاز به سرمایه مالی و انسانی فراوانی دارد از همین رو قطعا متقاضیان فعالیت در این بخش برای شروع کار خود نیازمند حمایت های دولتی هستند.
روند رو به رشد کشت زعفران در سیستان و بلوچستان
کشت زعفران برای اولین بار در سال ۹۳ در شهرستان زاهدان انجام شد و این گیاه پس از ۹ ماه کار کارشناسی در اراضی کشاورزی زاهدان کشت شد و پیازهای کشت شده زعفران به گلدهی رسید.
طبق آخرین آمار در سال گذشته سطح زیر کشت زعفران در استان سیستان و بلوچستان به ۱۸هکتار رسید و ۵۲ کیلوگرم زعفران نیز از آن برداشت شد و در سال جاری هم سطح زیر کشت زعفران به ۲۲ هکتار رسیده است.
به طور کلی در سال اول کشت از یک هکتار زعفران بین ۱.۵ تا دو کیلوگرم، در سال دوم چهار تا شش کیلوگرم و در سال سوم هشت تا ۱۰ کیلو زعفران خشک می توان برداشت کرد و در سال های بعدی نیز این میزان ۱۰ کیلوگرم یا بیشتر است
به طور کلی در سال اول کشت از یک هکتار زعفران بین ۱.۵ تا دو کیلوگرم، در سال دوم چهار تا شش کیلوگرم و در سال سوم هشت تا ۱۰ کیلو زعفران خشک می توان برداشت کرد و در سال های بعدی نیز این میزان ۱۰ کیلوگرم یا بیشتر است.
کشت زعفران در منزل شخصی
یکی از شهروندان زاهدانی که به کشت زعفران در منزل شخصی خود اقدام کرده است، در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: از آنجائی که در شهر زاهدان زمین کشاورزی نداشتم، تصمیم گرفتم در فضای خانه به کشت زعفران بپردازم.
علی نارویی افزود: بنابر این تصمیم گرفتم انبار خانه را برای کشت زعفران آماده کنم، این کار نیاز به طبقه هایی داشت که تهیه کردم و پیاز زعفران را به طبق ها انتقال دادم.
وی ادامه داد: طبق تجربه من با انجام طبقه بندی می توان در فضایی ۱۰۰ متری شش تن پیاز زعفران را کاشت و ۱۵ تا ۲۵ کیلو زعفران برداشت کرد.
افراد دیگری هم در زمین های کشاورزی خود در سطح استان سیستان و بلوچستان اقدام به کشت زعفران کرده اند و از آنجایی که کشت زعفران درآمد بسیاری بالایی دارد اگر دولت حمایت های لازم را از زعفران کاران به عمل آورد شاهد توسعه کشت زعفران و جهش در تولید زعفران در این استان مرزی خواهیم بود.
حمایت ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) از تولید کنندگان زعفران
مدیرکل ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار بازار اظهار داشت: از کشت زعفران در روستاهای استان حمایت می کنیم.
علیرضا راشکی افزود: بنیاد برکت در استان سیستان و بلوچستان از متقاضیان کار با پرداخت تسهیلات حمایت می کند و هر نوع فکر و ایده ای که درآمد زا باشد تحت پوشش حمایتهای ما قرار می گیرد.
وی با اشاره به اینکه ایجاد شغل در روستاها یکی از اولویت های اصلی ما است، گفت: با توجه به ظرفیت های سیستان و بلوچستان کشت زعفران می تواند در کنار سایر محصولات زراعی سود بالایی عاید کشاورزان منطقه کند.
متقاضیان کشت زعفران و سایر طرح های اشتغالزا در روستاها می‌توانند از طریق دهیاری‌ها با تسهیلگران شغلی بنیاد برکت ارتباط برقرار کنند
مدیرکل ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) سیستان و بلوچستان بیان کرد: متقاضیان کشت زعفران و سایر طرح های اشتغالزا در روستاها می توانند از طریق دهیاری ها با تسهیلگران شغلی بنیاد برکت ارتباط برقرار کنند.
زنجیره تولید زعفران تشکیل شود
وی ادامه داد: تسهیلگران ما از زمان برقراری ارتباط متقاضی تمامی اقدامات لازم از جمله اقدامات بانکی، وثیقه، تامین مواد اولیه و سپس پشتیبانی و فروش محصول را برعهده دارند.
راشکی تصریح کرد: اگر طرحی که متقاضی انتخاب می کند بازار فروش نداشته باشد به فرد مشاوره داده می شود تا با انتخاب طرحی پردرآمد به اشتغالزایی بپردازد.
وی اظهار داشت: ما به راه اندازی شبکه ای از مشاغل می اندیشیم که شامل تولید، بسته بندی و بازار مصرف می شود تا زنجیره تولید را به مصرف متصل کنیم.
مدیرکل ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه بازار فروش و مشتری دو نیاز اساسی تولید هستند، افزود: پشتیبانی از تولیدکنندگان سبب حضور مداوم ایشان در بازار مصرف می شود.
در مجموع نکته حائز اهمیت این است که استان پهناور سیستان و بلوچستان با دارا بودن ۱۱ درصد مساحت کشور و دارا بودن مرزهای طولانی آبی و خاکی دارای ظرفیت های فراوانی است که موضوع کشاورزی خصوصا کشت محصولات با کشت کم آب و بازدهی فراوان از جمله زعفران یکی از آن موارد و نیازمند توجه بیشتر مسئولان دولتی است.
