سرپرست ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی اعلام کرد: امسال در هفته منابع طبیعی، 371800 اصله نهال در مساحت ۶۵۰ هکتار در آذربایجان شرقی کاشته میشود.
به گزارش اکودام رحیم مهردادی به مناسبت هفته منابع طبیعی در جمع خبرنگاران به تشریح برنامهها و اقدامات و فعالیتهای این اداره کل پرداخت و گفت: بالغ بر ۵۰ درصد سطح استان را اراضی و عرصههای ملی و منابع طبیعی تشکیل میدهند.
وی با بیان اینکه مساحت مراتع استان شامل چهار میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار و به صورت ییلاقی، میان بند و قشلاقی است، گفت: اداره کل منابع طبیعی استان با اقدامات ممیزی، دامدار قانونی را شناسائی کرده و با در نظر گرفتن ظرفیت مرتع و فصل چرا، پروانه مرتعداری صادر کرده است.
وی با اشاره به وجود حدود ۱۸۰هزار هکتار جنگل در استان، اظهار کرد: حدود ۱۶۰ هزار هکتار از این مقدار در منطقه ارسباران واقع شده است؛ این منطقه به عنوان یکی از پنج ناحیه رویشی اصلی کشور محسوب بوده و با برخورداری از تنوع ژنتیکی بسیار بالا، جزو ذخایر ژنتیکی جهانی ثبت شده است.
مهردادی با اشاره به اینکه، ارسباران، منطقهای با مشخصههای عالی از نظر فلورستیک، اکولوژیک، حیات وحش و میراث فرهنگی است، گفت: این منطقه، محل انحصاری رویش گونههای نادر گیاهی در ایران است.
وی در خصوص منطقه ارسباران، تصریح کرد: وجود شرایط اقلیمی خاص، تنوع زیستی بالا، حضور گونههای کمیاب گیاهی و جانوری و همچنین حضور عناصر رویشی مربوط به اقلیمهای مختلف از جمله ۱۰۷۲ گونه گیاهی و ۹۷ گونه چوبی با وجود سطح محدود این منطقه، سبب شده است تا بخشی از جنگلهای ارسباران جزو یکی از ۱۳ ذخیرهگاه بیوسفر ایران و تحت برنامه انسان و کره مسکون (M&B ) یا اندوختگاههای زیست سپهر یونسکو قرار گیرد.
وی در تشریح پروژههای در دست اجرا از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی، بیان کرد: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی از سالها پیش، مطالعات گستردهای را در حوزههای آبخیز استان در جهت حفاظت از آب، خاک و پوشش گیاهی انجام داده است اما به دلیل عدم تخصیص اعتبار لازم اهداف از پیش تعیین شده به مرحله اجرا نرسیده بود تا اینکه با عنایت مقام معظم رهبری با تخصیص بودجهای بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۷ و ۱۵۰ میلیون یورو در سال ۱۳۹۸ از محل صندوق توسعه ملی به صورت صددرصد نقدی در سطح کشور تخصیص یافت که آذربایجان شرقی نیز سهم خود را به دست آورد.
سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی ادامه داد: در این راستا اقداماتی مبتنی بر فعالیتهای ارزنده مکانیکی ( سازههای گابیونی، خشکه چینی و سنگی ملاتی )، بیولوژیکی ( اصلاح و احیای مراتع و جنگلکاری ) و بیومکانیکی (کنتور فارو و پیتینگ) در حوزههای آبخیز استان انجام گرفته است که پروژههای سال ۱۳۹۷ در ۱۳ حوزه آبخیز با به بهره برداری رسید.
وی با اشاره به اقدامات اداره کل آبخیزداری استان در راستای کنترل سیلاب، تغذیه مصنوعی قنات، چشمهها، تقویت سفرههای زیر زمینی، کنترل رسوبات، احیای مراتع در سال جاری، گفت: ۲۸ پروژه در ۱۸ شهرستان در دست اجرا بوده که متوسط پیشرفت فیزیکی آنها حدود ۸۵ درصد است.
وی افزود: دو نمونه از پروژههای اجرا شده در سال ۹۷ شامل بند بتن غلطکی لیوار مرند با اعتبار ۸۱۳ میلیون تومان برای اولین بار در سطح استان و به عنوان دومین استان در کشور بعد از خوزستان و پروژه آبخیزداری و کنترل سیل حوزه لیقوان چای با اعتبار ۴۵۰ میلیون تومان است.
مهردادی در خصوص پروژههای شاخص در سال ۹۸ نیز بیان کرد: پروژه پخش سیلاب حوزه شیرین کند ملکان که جزو پروژههای مشارکتی است با اعتبار ۹۸۰ میلیون تومان، پروزه آبخیزداری داش کسن ورزقان با اعتبار ۵۹۰ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان، پروژه آبخیزداری گلفرج جلفا با اعتبار ۲۸۰ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان و پروژه آبخیزداری قره قیه کلیبر با اعتبار یک میلیارد تومان از پروژهای شاخص سال ۹۸ است
نهال کاری در محوطه برخی ادارات و عینالی و مراکز آموزشی، مهمترین برنامه هفته منابع طبیعی
وی در ادامه سخنان خود در تشریح برنامههای هفته منابع طبیعی، اعلام کرد: به دلیل شرایط موجود و شیوع ویروس کرونا، کلیه همایشها، نشستهای علمی و حقوقی مربوط به هفته منابع طبیعی امسال برگزار نشده و فقط به صورت کاشت نهال در فضای آزاد بدون ایجاد تجمع و ازدحام جمعیت بر اساس برنامه ریزی به عمل آمده برگزار خواهد شد اما با توجه به عنایت حجت الاسلام و المسلمین آل هاشم، نماینده ولی فقیه در استان، آقای پور محمدی استاندار آذربایجان شرقی و همچنین جناب آقای خلیل الهی، رئیس کل دادگستری آذربایجان شرقی ویژه برنامههایی در این راستا اجرا خواهد شد.
وی اضافه کرد: کاشت نهال در عرصههای چندین هکتاری از اراضی سازمان توسعه و عمران عون بن علی و پارک طبیعت، تبادل تفاهم نامه سه جانبه مابین مدیریت ترویج جهاد کشاورزی استان، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی و اداره کل منابع طبیع بوته کاری صد هکتاری در راستای بیابان زدایی در حوزه دریاچه ارومیه شهرستان بناب، و کاشت نهال در سایر شهرستانها و مراکز و ادارات استان از جمله برنامههای هفته منابع طبیعی استان است.
سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی در خصوص اقدامات این اداره کل در راستای احیای دریاچه ارومیه، اظهار کرد: با توجه به روند بیابان زایی در حاشیه دریاچه ارومیه، تثبیت کانونهای بحرانی فرسایش بادی بر عهده این اداره کل گذاشته شده و فعالیتهایی بیولوژیکی و کشت گونههای بومی مناسب و همچنین عملیات مکانیکی و بیو مکانیکی (در شهرستانهای آذرشهر، بناب، عجبشیر ) انجام گرفته است.
وی ادامه داد: در این راستا اقدامات مقابلهای شامل عملیات بوته کاری و نهال کاری در مساحت ۳۷۱۵ هکتار، چرای دام و اجرای سیستمهای چرایی و قرق در سطح ۳۵۰ هزار هکتار (در شهرستانهای سراب، هریس، ورزقان، بستان آباد، تبریز، شبستر، اسکو، آذرشهر، عجبشیر، مراغه ، بناب و ملکان)، ایجاد بادشکن غیر زنده به طول ۳۷ کیلومتر، مدیریت هرزآب در سطح ۲۷۰۰ هکتار از مناطق بحرانی با انجام عملیات پی تینگ و احداث فارو و بذر پاشی و در نهایت حصار کشی جنگلهای موجود (گشتزارهای شیشوان و بنه در جزیره اسلامی) به منظور حفاظت از گونههای موجود به طول ۱۰ کیلومتر در شهرستانهای عجبشیر و اسکو انجام گرفته است.
وی در خصوص اقدامات اداره کل در راستای حفاظت از اراضی ملی در سال ۹۸ و اراضی خلع ید شده از اراضی ملی از متصرفان بیان کرد: طرح دعاوی کیفری به تعداد ۱۲۶۶ فقره، طرح دعاوی حقوقی به تعداد ۲۰۰۸ فقره، احکام صادره له دولت ۲۳۵۶ فقره و مابقی پروندهها در حال رسیدگی است؛ دفاع از پروندههای مطروحه در شعبه ویژه موضوع تبصره (۱) ماده (۹) قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی به تعداد ۴۵۸ فقره که منجر به صدور مساحت ۳۷۸ هکتار له دولت (تایید ملی بودن) شده است، خلع ید از اراضی ملی در مساحت ۸۴۶ هکتار و دفاع از ۲۷ فقره پرونده دیوان عدالت اداری که ۱۵ فقره آن منجر به صدور حکم به دولت شده و ۱۲ فقره از آن نیز تحت رسیدگی است.
مهردادی اظهار کرد: براساس استاندارد رایج جهانی به ازای هر یک هزار هکتار جنگل به طور متوسط یک جنگلبان وجود دارد اما در ایران در مقابل هر ۴۰ هزار هکتار عرصه طبیعی یک جنگلبان فعالیت داشته و مشارکت مردم محلی در حفاظت از منابع طبیعی ضروری است.
وی افزود: اداره منابع طبیعی استان در این راستا با استفاده از ظرفیت همیاران طبیعت و تشکلهای مردم نهاد با جذب و ساماندهی افراد علاقمند و داوطلب در امر حفاظت از منابع طبیعی به عنوان همیار طبیعت در سه گروه (محافظ، مروج و دانش آموزی) و همچنین برگزاری کلاسها و کارگاههای آموزشی و ترویجی نسبت به آگاه سازی اقشار مختلف در راستای حفاظت از منابع طبیعی اقدام میکند.
وی با اشاره به اینکه بهره برداریهای بی رویه یکی از مهم ترین عوامل تخریب منابع طبیعی است، گفت: تغییر معشیت جوامع محلی میتواند از راهکارهای اساسی در کاهش فشار بر منابع طبیعی باشد لذا تشکیل تعاونی و تشکلهای محلی نقش اساسی در این خصوص ایفا میکند.
سرپرست ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی ادامه داد: طی سالهای گذشته در استان، حدود ۱۷ تعاونی تخصصی منابع طبیعی در شهرستانهای مختلف شکل گرفته که متاسفانه به دلایل مختلفی غیرفعال بودند اما پس از ابلاغ آئین نامه اجرایی بند ب ماده ۲۹ در اواخر سال ۹۷ به استانها، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان نیز اقدام به تشکیل کارگروه تعیین صلاحیت کرده و ضمن برگزاری کارگاه آموزشی با موضوع تبیین آیین نامه اجرایی بند ب ماده ۲۹ برای اعضای هیئت مدیره تعاونیهای موجود در استان، مدارک مورد نیاز تعاونیها را اخذ و پس از بررسی در کارگروه تعیین صلاحیت، ۸ تعاونی تعیین صلاحیت شده و گواهی دریافت کردند.
وی متذکر شد: موفق شدیم تا حال سه پروژه از محل صندوق توسعه ملی در سال ۹۸ را به این تعاونیها برای اجرا واگذار کنیم.
کاشت اصله تا پایان فروردین ماه سال ۹۹ ادامه دارد
سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی، با اشاره به اجرا شدن طرحی با عنوان « نهالکاری همگانی برای ایرانی سر سبز » در سراسر کشور در ۱۴ آذر سالجاری، اظهار کرد: در این روز با همکاری دستگاههای مختلف از جمله پایگاه هوایی شهید فکوری تبریز، شهرداری تبریز در مناطق تابعه و تفرجگاههای شهرداری شامل ائل باغی و سازمان توسعه وعمران عون بن علی و پارک طبیعی تبریز، پادگان ارتش در مرند، معادن مثل معدن زرکاوان به مساحت ۷۰۰ هکتار با ۲۴۰ هزار اصله نهال کاشته شد.
وی افزود: با توجه به اینکه این پویش تا هفته منابع طبیعی ادامه دارد، در کل تعداد ۶۱۱۸۰۰ اصله در ۱۳۵۰ هکتار کاشته شده و تا آخر فروردین ماه نیز ادامه خواهد یافت.
در ۶۳ روستا به مساحت ۴۲۱ هکتار سند بنام بنیاد مسکن منتقل شده است
مهردادی در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به اینکه در برخی روستاها به دلیل افزایش جمعیت و مهاجرت معکوس با کمبود زمین جهت احداث واحد مسکونی مواجه بوده و در صورت احداث با شکایت ادارات منابع طبیعی مواجه میشوند، اظهار کرد: طبق ماده چهار قانون ساماندهی و حمایت و تولید عرضه مسکن مصوب ۱۳۸۷ بنیاد مسکن انقلاب اسلامی موظف به شناسایی اراضی و توسعه کالبدی روستاها شدهاند که این اداره کل نیز در همین راستا با همکاری بنیاد مسکن برای واگذاری اراضی در قالب طرح هادی برای ۲۰۶ روستا و در سطح ۱۶۰۰ هکتار اقدام کرده و تا به حال در ۶۳ روستا به مساحت ۴۲۱ هکتار سند بنام بنیاد مسکن منتقل شده است.
تخصیص ۱۷ مورد در سطح ۷۸ هکتار به طرحهای کشاورزی و غیر کشاورزی و سایر طرحهای منابع طبیعی با هدف ایجاد اشتغال و رونق تولید
وی با اشاره به شعار سال تحت عنوان سال رونق تولید بیان کرد: این اداره کل توانسته تخصیص ۱۷ مورد در سطح ۷۸ هکتار به طرحهای کشاورزی و غیر کشاورزی و سایر طرحهای منابع طبیعی ضمن ایجاد اشتغال به افزایش تولید کمک کند که همچنین با استعلامات بهره برداری معادن به تعداد ۱۴۲ فقره در مساحت ۴۰۶۴ هکتار موافقت شده است.
وی در پایان در خصوص اقدامات تثبیت مالکیت دولت نسبت به اراضی ملی، گفت: کل اراضی ملی ۷۵ میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار است که کل اسناد اخذ شده تاکنون ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار و کل اسناد دفترچهای شش میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار، کل اسناد تک برگی نیم میلیون هکتار است.