مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران گفت: پروژه «ارتقای مدیریت جامع منابع طبیعی برای احیای اکوسیستم تالاب و حمایت از معیشت‌های جایگزین جوامع محلی در تالاب‌های هامون» میان سازمان حفاظت محیط‌زیست و برنامه عمران ملل متحد(یو ان دی پی) امضا شد.
علی ارواحی روز شنبه افزود: در نتیجه فعالیت‌های طرح حفاظت از تالاب‌های ایران و همکاری نزدیک آن با سازمان حفاظت محیط‌زیست و برنامه عمران سازمان ملل متحد پروژه ارتقای مدیریت جامع منابع طبیعی برای احیای اکوسیستم تالاب و حمایت از معیشت‌های جایگزین جوامع محلی در تالاب‌های هامون شکل گرفت و به امضای طرفین رسید.
وی اظهار داشت: هدف این پروژه این است که بتواند به نقش و ارتباط زندگی مردم در تالاب‌های هامون و همچنین حیات هامون در زندگی مردم توجه کند و همزمان بتواند هم روی موضوع حفاظت از این تالاب و هم ارتقای سطح معیشت اهالی اطراف آن کار کند.
ارواحی با بیان اینکه این پروژه قرار است به مدت پنج سال اجرایی شود و حمایت مالی اتحادیه اروپا را به همراه دارد، گفت: شاید این پروژه فرصتی باشد تا بتوان ایده ها یا شکل‌های جدید گزینه‌های معیشتی را در آن محدوده به صورت پایلوت اجرایی کرد و در ادامه اگر دولت این پایلوت ها را موفق دید بتواند در سطح گسترده تری آنها را تعمیم دهد.
وی ادامه داد: فعالیت این پروژه بر این تاکید دارد که باید فشار بر منابع تالاب های هامون و به طور خاص بر منابع آبی مجموعه این تالاب ها به حداقل ممکن برسد و همزمان به تقویت ارتباط فرامرزی تالاب هامون با کشور همجوار کمک کند تا شاهد تخصیص منابع آبی بیشتری برای این مجموعه تالابی باشیم و شاید فرصتی باشد برای تقویت و گسترش ارتباط وزارت امور خارجه کشورمان با کشور همجوار یعنی افغانستان با این تالاب تا مقوله تخصیص آبهای فرامرزی به شکل بهتری اجرایی شود.
ارواحی افزود: مبحث دیگر این پروژه توجه به مقوله تغییرات اقلیمی و شیوه های سازگاری با این تغییرات است، می دانیم که ایران کشوری خشک و نیمه خشک است و بر این اساس منابع آبی محدودی در اختیار داریم بنابراین داشتن سازگاری با شرایط اقلیمی بسیار حایز اهمیت است، به عنوان مثال در این پروژه بحث کشاورزی به عنوان یکی از شاخه های فعالیت مد نظر است به این معنا که بتوانیم این بخش را تا حد ممکن با اقلیم سازگار کنیم.
مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب های ایران ادامه داد: علاوه بر بخش کشاورزی تلاش شد تا سایر فعالیت هایی که به طور خاص بر روی منابع آبی تالابی فشار وارد می کنند نیز مد نظر قرار گیرند تا با اجرای آن فشار کمتری به منابع آبی وارد شود، در واقع به طور کلی تلاش می شود تا به نوعی شیوه های بهره برداری سازگار با منابع به مرحله اجرا گذاشته شود که امیدواریم با اجرای آن تجربه خوبی به دست آوریم.
وی اظهار داشت: برای اجرا ابتدا مطالعاتی را بر روی مباحث اقلیمی انجام خواهیم داد تا شیوه های موثری را شناسایی و اجرایی کنیم به طوری که هم بحث توسعه منطقه اتفاق بیفتد و هم معیشت مردم وضعیت بهتری یابد و هم اینکه موجب احیای تالاب شود، در واقع رسالت پروژه‌های این چنینی پایلوت کردن مدل ها است که امیدواریم از دل این فعالیت ها مدلی بیرون بیاید که در صورت تایید بخش های دولتی، شاهد تعمیم آن به تمام مناطق تالابی در کشور باشیم، همچنین تقویت حمایت های مالی دولت را نیز در این راستا داشته باشیم.
تالاب هامون
دریاچه یا تالاب بین‌المللی هامون سومین دریاچه بزرگ ایران پس از دریاچه خزر و دریاچه ارومیه، هفتمین تالاب بین‌المللی جهان و یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره در ایران است، تالاب هامون در استان سیستان و بلوچستان واقع شده و از سه دریاچه کوچک به نام‌های هامون پوزک، هامون سابوری و هامون هیرمند تشکیل شده است که در زمان فراوانی آب به هم می‌پیوندند و دریاچه مشترک هامون بین افغانستان و ایران را تشکیل می‌دهند، رودخانه هیرمند شریان اصلی ورود به هامون و رودخانه‌های خاش‌رود، فراه، هاروت‌رود، شوررود، حسین‌آباد و نهبندان به هامون می‌ریزند.
وسعت دریاچه هامون در زمان پرآبی ۵۶۶۰ کیلومتر مربع است که از این مقدار ۳۸۲۰ کیلومتر مربع متعلق به ایران و بقیه متعلق به افغانستان است. با این اوصاف، دریاچه هامون وابسته به رودخانه هیرمند است و این وابستگی باعث شده تا هرگونه نوسانات در میزان آب آن، مشکلاتی را برای تمام سیستم به وجود آورد.
تالاب هامون در چهارمین کنگره جهانی ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره که روزهای پایانی سال ۱۳۹۴ در لیما پایتخت پرو برگزار شد، توسط یونسکو به‌عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره ثبت شد.
