بجنورد- سبک سنتی زندگی مردم در خراسان شمالی با شیوع کرونا دستخوش برخی تغییرات شد اما در حوزه کسب و کار اینترنتی این تغییرات محسوس نبود.
به گزارش اکودام، برخی عقیده دارند زندگی معاصر را می‌شود به قبل و بعد از کرونا تقسیم کرد. این نشان از دامنه تأثیرگذاری بسیار بالای این ویروس میکروسکوپی دارد. درباره اثر این ویروس بر کسب و کار اینترنتی نیز نگاه‌های مختلفی وجود دارد. آن‌جایی که این ویروس ممنوعیت و محدودیت‌هایی در زمینه حضور فیزیکی مردم در سطح جامعه ایجاد کرد. به طوری که تنها دغدغه مردم تنها در رفع نیازهای روزمره آنها خلاصه می‌شد. رفع همین نیازمندی‌ها در دوران محدودیت‌ها نیز تابع مؤلفه‌های خاصی است. شکل سنتی زندگی مردمان خراسان شمالی و سکونت بیش از ۵۰ درصد جمعیت ۹۰۰ هزار نفره این استان در روستاها به طور روشن یک الگوی خاص و منحصر به فرد است.
همین مسئله باعث شد در روزهای ابتدایی شیوع کرونا و جو سنگین رسانه‌ای و توصیه‌های جدی به مردم نسبت به خانه‌نشینی و پرهیز از حضور در مجامع عمومی مدیران خراسان شمالی را به این تکاپو انداخت که حالا که تنها راه مقابله با کرونا خانه‌نشینی است مردم نیازهای خود را با استفاده از فضای کسب و کار مجازی مرتفع کنند. شاید تقلیل کسب و کار اینترنتی به خرید و فروش در شبکه‌های اجتماعی و نرم‌افزارهای موبایلی خرد کردن سبک نوین تجارت و اقتصاد باشد، اما در استانی که هنوز مردمان آن خریدهای خود را با حساب‌های دفتری از کسبه محلی معتمد انجام می‌دهند، یا خریدهای خود را در بسیاری از مناطق سالیانه انجام می‌دهند، بیراه نباشد.
رونمایی از یک نرم‌افزار بومی
مدیران خراسان شمالی با توجه به همین مسائل در ابتدای شیوع این ویروس اقدام به طراحی و رونمایی از یک برنامه بومی خرید کردند. “سروینا” نامی بود که تا چند روز گذشته فضای رسانه‌ای خراسان شمالی را به خود اختصاص داد و استاندار خراسان شمالی در جلسات متعدد پیگیر لحظه به لحظه میزان استقبال مردم از این برنامه و میزان استقبال مردم از آن بود. طرحی که به گفته مدیرکل فناوری اطلاعات استانداری خراسان شمالی تجربه تقریباً موفقی در توجه به کسب و کار اینترنتی بود.
امیر براتی اظهار داشت: شرایط ایجاد شده به واسطه شیوع کرونا در یک نگاه کلی کسب و کار دیجیتال را رونق بخشید و سرونیا تجربه تقریباً موفقی در بومی‌سازی کسب و کار دیجیتال بود.
مدیرکل فناوری اطلاعات استانداری با اشاره به فرهنگ مردم خراسان که خرید صرفاً جنبه رفع نیازهای روزانه ندارد و یک کار تفریحی است، گفت: در این فضا ترغیب مردم به خریدهای اینترنتی کار سختی است.
براتی نرم افزار “سروینا” را به عنوان یک برنامه خرید اینترنتی بومی در خراسان شمالی که با هدف کاهش تردد مردم در فضای عمومی برنامه‌ریزی و عرضه شد را نمونه تقریباً موفقی از رونق کسب و کار در فضای الکترونیک عنوان کرد.
مدیرکل فناوری اطلاعات خراسان شمالی شیوع کرونا را رونق بخش فضای کسب و کار عنوان کرد و گفت: در آغازین روزهای اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی رونق مناسبی در استقبال مردم از نرم‌افزار بومی سروینا شاهد بودیم بطوری که میزان خرید تا ۸۰ میلیون تومان هم گزارش شد.
براتی همچنین از کاهش استقبال مردم در روزهای اخیر به واسطه تعدیل در اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی خبر داد.
این کارشناس حوزه فناوری اطلاعات زیرساخت‌های کسب و کار دیجیتال در خراسان شمالی را مناسب ارزیابی کرد.
معضلات فروش کالا در فضای مجازی
در این بین یکی دیگر از عوامل استقبال پایین مردم خراسان شمالی از فضای نوین تجارت را رئیس اتاق اصناف مرکز استان خراسان شمالی، اقبال پایین اصناف عنوان کرد.
مهدی امیدوار در ادامه افزود: بسیاری از اصناف دلیل عدم استقبال از این نرم‌افزار را کاهش میزان خرید مشتری عنوان می‌کردند. بطوری که برخی از آنها اعتقاد داشتند مشتری در نرم‌افزار صرفاً کالایی که نیاز دارد را ثبت می‌کند اما وقتی وارد فضای فروشگاه شود، در کنار کالای مورد نظر خود اقدام به خرید اقلام دیگر نیز می‌کند.
با همه این تفاسیر برخی نیز در این فضا با بهره‌گیری از ابتدایی‌ترین روش‌های موجود با کرونا مبارزه کردند. صاحب یکی از فروشگاه‌های البسه عنوان کرد: کرونا باعث شد تا توجه بیشتری به فروش اینترنتی خود داشته باشیم.
مینا حمیدی گفت: با به‌کارگیری دو نفر از بستگان خود سفارش‌های رسیده را ساماندهی و اجناس مورد نیاز مردم را در اختیار آنها قرار می‌دهیم.
وی در این حال کرونا را عامل بسیار مهم و تأثیرگذار در کاهش درآمد خود عنوان کرد و گفت: در بسیاری از مواقع حتی مشتریان ثابت ما نیز به دلیل عدم اعتماد به اجناس عرضه شده در فضای مجازی از خریدهای اینترنتی امتناع می‌کنند.
رشد فروش صنایع خلاق خراسان شمالی در بحران کرونا
اما شرکت‌های دانش بنیان که پایه سود خود را خلاقیت قرار داده‌اند، توانستند تا حدودی از فضای کرونا استفاده کنند.
رئیس پارک علم و فناوری خراسان شمالی عنوان کرد: با شیوع این بیماری، در سطح ملی از شرکت‌های دانش بنیان خواسته شد که در زمینه رفع نیازهای خدماتی و تولید محصولات پای کار باشند.
مهران گرمه‌ای بیان کرد: با شیوع این بیماری در استان، یک شرکت دانش بنیان در استان در زمینه راه‌اندازی فروشگاه‌های اینترنتی ورود و چنین فروشگاه‌هایی را راه اندازی کرد.
وی خاطر نشان کرد: یک شرکت دانش بنیان دیگر در استان نیز در همکاری با دانشگاه علوم پزشکی استان توانست دستگاه تب سنج غیر تماسی را طراحی و تولید کند.
گرمه‌ای به صنایع خلاق در استان نیز اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه این صنایع به صورت کارگاه‌های کوچک خانگی فعالیت می‌کنند و فروش آنها در فضای مجازی است، خوشبختانه فروش محصولات این صنایع در بحران دو ماهه کرونا که پشت سر گذاشته‌ایم هیچ آسیبی ندیده و البته رشد در فروش هم داشته‌اند.
رئیس پارک علم و فناوری خراسان شمالی همچنین بیان کرد: برخی از شرکت‌های دانش بنیان استان در این بحران خطوط تولید خود را تغییر داده و در زمینه تولید محلول‌های ضد عفونی کننده ورود کردند.
وی با تاکید بر این نکته که ضرورت دارد در دوران پسا کرونا شرکت‌های فناور و دانش بنیان استان در زمینه طراحی و تولید محصولات استراتژیک گام بردارند، تصریح کرد: در دوره کنونی که در این بحران به سر می‌بریم، شرایطی برای شرکت‌های تحت حمایت پارک علم و فناوری فراهم شده است که به راحتی بتوانیم محصولات مورد تقاضای روز بازار جهانی را صادرات کنیم.
مرغ همسایه غاز است
نکته جالب در این بین آمار بالای خرید اینترنتی کالا از فروشگاه‌های استان‌های دیگر در مقابل میزان خرید از فروشگاه‌های استان است. نکته‌ای که علی اکبر خانی به ان اشاره می‌کند.
مدیر کل پست خراسان شمالی ریشه این مسئله را تبلیغات گسترده، سرویس‌دهی مناسب، بسته‌بندی مناسب و … عنوان می‌کند.
خانی ضمن اشاره به افزایش نسبی آمار خریدهای اینترنتی در خراسان شمالی در روزهای شیوع کرونا افزود: سبک سنتی زندگی مردم در خرسان شمالی مسئله عمده در عدم استقبال و رونق فضای کسب و کار الکترونیک است.
در انتها باید بر این مسئله مهم تاکید کرد که فرهنگ مردمان خراسان شمالی و سکونت بیش از نیمی از مردم جمعیت این استان در روستاها و زیرساخت‌های ضعیف تجارت الکترونیک مؤلفه بزرگی در سر راه عدم رونق فضای نوین تجارت در عصر حاضر باشد هر چند برخی با همان شیوه‌های ابتدایی مانند معرفی کالا در شبکه‌های اجتماعی در صدد جبران هزینه‌های سنگین شیوع ویروس کرونا بر کسب و کار خود هستند.
