در حالی که ترویج کشت گلخانه‌ای یکی از سیاست‌های محوری و بخشی از طرح‌های مصوب اقتصاد مقاومتی بوده و امسال تعهد افزایش ۱۵۰ هکتار کشت گلخانه در استان خراسان رضوی در دستور کار قرار دارد اما کرونا سایه سنگینی بر فعالیت‌های گلخانه‌ها انداخته است.
ویروس کرونا درست درزمانی شیوع یافت و منجر به تعطیلی اجباری واحدهای صنفی ازجمله صنعت گل و گیاه شد که بهترین زمان برای بازار گل بود و تولیدکنندگان سرمایه‌گذاری و هزینه بسیار برای فروش گل و بازگشت سرمایه خود در این دو ماه کرده بودند.
متأسفانه تعطیلی مراسم عروسی و عزا و همچنین خانه‌نشینی مردم در ایام نوروز و حتی کاهش خرید شهرداری از تولیدکنندگان گل همگی دست‌به‌دست هم داد تا این صنعت را به ورطه رکود و ضرر بکشاند.
خراسان رضوی به‌ویژه مشهد به دلیل شرایط آب و هوایی وضعیت مناسبی برای تولید گل و گیاه دارد، سالانه به‌طور متوسط ۱۵ میلیون و ۶۰۰ هزار شاخه گل در گلخانه‌ها، ۷۶ هزار و ۵۰۰ شاخه گل در فضای باز، ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار گلدان گل‌های آپارتمانی و گلدانی، ۳۱ میلیون و ۵۰۰ هزار بوته گل‌های فصلی و نشایی در این استان تولید می‌شود.
افزایش چند برابری تولید
در همین رابطه یکی از گلخانه داران مشهد بابیان اینکه تمامی لوازم و نهاده‌های کشت افزایش‌یافته اما قیمت‌ها تغییر چندانی نداشته و رکود گلخانه داران را به تعطیلی کشانده است به بازار می‌گوید: قیمت بذر وارداتی چند برابر شده است، بذری که دانه‌ای ۳۵۰ تومان خریداری می‌شد اکنون به یک هزار و ۶۰۰ تومان رسیده است و با احتساب هزینه سالانه بذر که ۲۰ میلیون تومان است قیمت گل تنها ۵ تا ۱۰ درصد افزایش می‌یابد.
علی یاوری نسب همچنین بابیان اینکه قیمت سموم کشاورزی از اسفندماه سال گذشته تاکنون دقیقا دو برابر شده است، بیان می‌کند: لوازم و نهاده‌های موردنیاز افزایش چشمگیری یافته است اما فروش به کمتر از نصف تقلیل یافته است.
وی می‌گوید: به‌طور مثال قیمت هر گلدان از ۲۵۰ تومان به یک هزار تومان افزایش‌یافته است لذا با این وضعیت نگهداری و سرپا نگه‌داشتن گلخانه کاری بسیار دشوار است.
تکثیر گل و گیاه را متوقف کردیم
این گلخانه‌دار مشهدی به‌عنوان یکی از تولیدکنندگان گل از نوع شمعدانی، بگونیا، کاکتوس، ختمی، کاغذی، پوشیا و کالانکو بیان می‌کند: همه‌ساله در آستانه عید نوروز بسیاری از تولیدات ما به فروش می‌رفت و ۴۰ درصد نیز به سایر شهرستان‌ها ارسال می‌شد اما امسال نه مرسوله‌ای توانستیم ارسال کنیم و نه تولیدات سال گذشته به فروش رفته است!
بحران فعلی ناشی از سایه اندازی بیماری کرونا معیشت و شغل افزون بر سه هزار نفر را در صنعت گل و گیاه را مورد تهدید قرار داده است
یاوری نسب بابیان هزینه حمل‌ونقل نیز به‌شدت افزایش‌یافته است، می‌گوید: با توجه به قیمت بالای بذر و هزینه حمل‌ونقل و کاشت آن، تکثیر گل و گیاه را متوقف کردیم و در حال حاضر به روش قلمه‌زنی روی آوردیم.
خسارت ۱۶۰۰ میلیارد ریالی
در همین رابطه رئیس اتحادیه تولیدکنندگان گل و گیاه و محصولات گلخانه‌ای خراسان رضوی در گفت‌وگو با بازار از وارد شدن خسارت یک هزار و ۶۰۰ میلیاردی طی اسفند پارسال و فروردین امسال به تولیدکنندگان گل و گیاه در این استان خبر داد.
علیرضا شریفیان در این رابطه گفت: تعداد ۴۰۰ تولیدکننده گل و گیاه در قالب ۱۲ تشکل صنفی زیرمجموعه این اتحادیه هستند که برخی از آن‌ها خسارت ۱۰۰ درصدی از شیوع کرونا متحمل شدند.
وی افزود: در ابتدا هیئت دولت فعالان صنعت گل و گیاه را جزو خسارت دیدگان از کرونا به شمار نیاورد اما با پیگیری‌های نمایندگان مجلس شورای اسلامی و وزیران، این موضوع در دستور کار هیئت دولت قرار گرفت و صنف تولیدکنندگان گل و گیاه به‌عنوان چهاردهمین رسته صنفی خسارت‌دیده از کرونا شناخته شد.
تهدید ۳ هزار نیروی کار
رئیس اتحادیه گل و گیاه مشهد نیز در گفت‌وگو با بازار بابیان اینکه متأسفانه از زمان شیوع کرونا تاکنون برنامه رزی یو یا استراتژی مشخصی برای حمایت و یا کمک به تولیدکنندگان در این صنف در دستور کار قرار نداشته است و زیان‌های تولیدکنندگان در حال انباشت است اظهار کرد: بحران فعلی معیشت و شغل افزون بر سه هزار نفر را مورد تهدید قرار داده است.
مهدی سمنگانی بابیان اینکه بهترین فصل فروش گل را در اسفندماه سال گذشته و نوروز امسال از دست دادیم اظهار کرد: متأسفانه به دلیل نبود بازار تمامی شاخه‌های گل بریده‌شده به ضایعات تبدیل شد.
وی بابیان اینکه واحدهای تولید بازاری برای فروش و عرضه محصولات خود ندارند، اظهار کرد: این در حالی است که قیمت نهاده‌های تولید از جمله کود، دستمزد کارگر، سم و انرژی به‌قدر قابل‌توجهی افزایش‌یافته است.
وقوع اتفاقات ناخوشایند برای بازار گل و گیاه
رئیس انجمن ملی گل رُز ایران بابیان اینکه بسیاری از تولیدکنندگان بر این تصور بودند که شاید بعد از ماه مبارک رمضان و یا با پائین آمدن تب بیماری کرونا بازار گل و گیاه از این رکود در به یاد اما متأسفانه هیچ اتفاق خوشایندی رخ نداد.
بسیاری از تولیدکنندگان بر این تصور بودند که شاید بعد از ماه مبارک رمضان و یا با پائین آمدن تب بیماری کرونا بازار گل و گیاه از این رکود در به یاد اما متأسفانه هیچ اتفاق خوشایندی رخ نداد
وی بابیان اینکه کشورهای همسایه ازجمله ترکمنستان یکی از خریداران و مشتریان محصول گل و گیاه این استان است، بیان کرد: کرونا مرزهای صادراتی را بر روی تولیدکنندگان بست و لذا بر رکود و ضرر تولیدکنندگان بیش از گذشته دامن زد.
کاهش اشتغال
درحالی‌که شرایط تحت کنترل گلخانه‌ها و همچنین مشتری همیشگی آن‌ها در تمام فصول نوید آن را می‌داد که این صنف از اشتغال پایدارتری برخوردار باشند اما حالا رئیس جهاد کشاورزی شهرستان مشهد از کاهش اشتغال در گلخانه‌های این شهر و تأثیر نامطلوب بر اقتصاد این حوزه خبر می‌دهد.
امید طهماسبی زاده در گفت‌وگو با بازار اظهار کرد: بیماری کرونا که این روزها بر همه صنایع کشورمان سایه انداخته، گلخانه‌ها و اشتغال در این واحدهای تولیدی را نیز متأثر از خودکرده به‌طوری‌که اشتغال در این واحدها نیز به کمترین حد ممکن رسیده است.
وی بابیان اینکه کشاورزی یکی از صنایع مهم و اقتصادی شهرستان مشهد است ادامه داد: به دنبال خشک‌سالی‌های دو دهه گذشته لذا کشاورزی به سمت کشت‌های گلخانه‌ای سوق یافت و معیشت افرادی زیادی در شهرستان مشهد را به خود وابسته کرده است.
وی ادامه داد: باوجوداینکه شهرستان مشهد با توجه به پتانسیل‌های گوناگون، یکی از شهرهای سرآمد استان خراسان رضوی و دارای بیشترین مساحت و تولیدات محصولات گلخانه‌ای در استان است به دنبال شیوع بیماری کرونا، صنعت کشاورزی و کشت‌های گلخانه‌ای مشهد نیز تحت تأثیر قرارگرفته و متأثر از این ویروس، توان خود برای تداوم فعالیت و تولید را ازدست‌داده است به‌نحوی‌که بسیاری از گلخانه داران ضمن تعدیل نیروی کارگری، با حداقل ظرفیت به کار ادامه می‌دهند.
بیماری کرونا که این روزها بر همه صنایع کشورمان سایه انداخته، گلخانه‌ها و اشتغال در این واحدهای تولیدی را نیز متأثر از خودکرده به‌طوری‌که اشتغال در این واحدها نیز به کمترین حد ممکن رسیده است
طهماسبی زاده افزود: محصولات این بخش از کشاورزی شهرستان که عمدتاً خیار سبز، بادمجان، گوجه‌فرنگی و همچنین گل‌های شاخه بریده است، بازار خوبی در کشورهای همسایه به‌ویژه روسیه، عراق و افغانستان دارد اما شیوع بیماری کرونا بر تمامی این حوزه‌ها تأثیر نامطلوبی داشته است.
وی افزود: انتظار می‌رود در شرایط سخت و حساس کنونی،با حمایت ویژه از گلخانه داران شهرستان ازجمله پرداخت تسهیلات با بهره کم و همچنین تأمین نهاده‌های یارانه دار، ضمن کمک به ادامه فعالیت این قشر، از بروز لطمه به روند توسعه کشت‌های گلخانه‌ای که با توجه به ویژگی‌های خاص از اهداف وزارت متبوع است پیشگیری گردد.
تهدید امنیت غذایی
در همین راستا از آن جا که گلخانه ها تاثیر قابل توجهی در تامین مواد غذایی مردم دارند و به خطر افتادن فعالیت آن ها علاوه بر تهدید اشتغال امنیت غذایی مردم را نیز به مخاطره می اندازد لذا بسیاری از فعالان این صنعت انتظار دارند تا قبل از وقوع هر گونه بحران در این صنعت چاره ای برای حمایت و افزایش مقاومت در برابر رکود کنونی چاره اندیشی شود.
