برای داشتن مرتعی غنی و قوی، حضور مستقیم دام و ریخته‌شدن کود آن ضروری است، زیرا تنها در این صورت است که ماده آلی خاک افزایش یافته و افزایش ماده آلی خاک به صورت مستقیم باعث رشد بیشتر گیاهان، بالارفتن قدرت جذب و ذخیره‌سازی آب باران و ممانعت از ایجاد و راه افتادن سیلاب‌های خطرناک می‌شود.
مراتع بعنوان یکی از بزرگترین و مهمترین نعمات الهی، نقش مهمی در بالابردن سطح درآمد و اقتصاد کشور و استان دارند. مراتع علاوه بر ارزشی که در تولید و تأمین علوفه دارد، از جهات دیگری نیز حائز اهمیت است.
از جمله جلوگیری از سیل و فرسایش خاک، استفاده از گیاهان دارویی و صنعتی، حفاظت آب و خاک، تولید اکسیژن و تلطیف هوا به طوری که می‌توان گفت که تنها ۲۵ درصد ارزش اقتصادی مراتع به تولید علوفه اختصاص دارد و ۷۵ درصد ارزش‌های زیست محیطی است.
استان خراسان جنوبی دارای ۸۵۰۳۰۹۹ هکتار عرصه‌های مرتعی است. به همین دلیل حفظ این مراتع با روش‌های گوناگونی که منجر به جلوگیری از چرای دام در آن‌ها نشود، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
طرح مرتعداری یکی از ابزارهای اصلی مدیریت و بهره‌برداری از مراتع در ایران به طور عام و در استان به طور خاص است که باید در تهیه آن به ویژگی‌های اکولوژیکی و مسائل اقتصادی و اجتماعی بهره‌برداران اهمیت داده شود.
در طرح‌های مرتعداری، برنامه‌هایی از جمله رعایت زمان چرا، احیای مرتع و امکان ایجاد مرتع دست‌کاشت متناسب با شرایط منطقه پیش‌بینی می‌شود؛ لذا چنان‌چه این برنامه‌ها در تولید مرتع تأثیر داشته باشد، طبیعتا منجر به بهبود وضعیت معیشتی مرتعداران آن سامان نیز خواهد شد.
در سال‌های اخیر، سازمان جنگل‌ها و کارشناسان ذیربط پس از اجرای برنامه‌های مدیریتی گوناگون به این نتیجه رسیده‌اند که جز با دخالت و مشارکت اقشاری که از این مراتع بهره‌برداری می‌کنند و به کارگیری نیروهای کارشناسی مبتنی بر اصول علمی و فنی و ایجاد مدیریتی منسجم، در قالب تهیه و اجرای طرح مرتعداری، افزایش تولید و حفظ و اصلاح و احیا این مراتع امکان‌پذیر نیست؛ لذا با اجرای صحیح و اصولی طرح، ضمن حفاظت و حمایت از عرصه‌های منابع طبیعی، می‌توان شاهد تقویت این عرصه‌ها و افزایش توان تولیدی مراتع کشور باشیم.
خراسان جنوبی ششمین استان بیابانی کشور است که ۹۰ درصد اراضی آن کم تراکم و با پوشش گیاهی کمتر از ۲۵ درصد است. مراتع خراسان جنوبی با وسعت ۸ میلیون و ۴۸۵ هزار هکتار، ۱۴ سال است که با خشکسالی مواجه است.
در این راستا تهیه طرح‌های مرتعداری با هدف مدیریت پایدار مراتع با حفظ و احیا، اصلاح، توسعه و بهره‌برداری صحیح و استمرار تولید در محدوده معینی انجام می‌شود.
انتظار می‌رود اجرای طرح‌ها سبب بهبود شرایط اقتصادی و معیشتی دامداران، وضعیت پوشش گیاهی به لحاظ کمی و کیفی، بالارفتن توان تولیدی مراتع، وضعیت و سلامت مراتع با کاهش عوامل تخریب شود.
با این حال انتظار می‌رود اگر طرح‌های مرتعداری با شرایط اکولوژیک، اقتصادی و اجتماعی منطقه منطبق باشد، بتواند منجر به افزایش تولید و به تبع آن افزایش ظرفیت چرایی و بهبود وضعیت و گرایش مراتع شود.
از طرف دیگر برای داشتن مرتعی غنی و قوی، حضور مستقیم دام و ریخته‌شدن کود آن ضروری است، زیرا تنها در این صورت است که ماده آلی خاک افزایش یافته و افزایش ماده آلی خاک به صورت مستقیم باعث رشد بیشتر گیاهان، بالارفتن قدرت جذب و ذخیره‌سازی آب باران و ممانعت از ایجاد و راه افتادن سیلاب‌های خطرناک می‌شود.
کشورهای پیشرفته جهان دارای چراگاه‌های غنی و قوی بوده و فرهنگ چرای کنترل شده دام در مرتع در این کشورها نهادینه شده است. درحالی‌که در استان‌های ایران از جمله خراسان جنوبی، چرای دام نابسامان بوده و سال‌هاست که تنها برنامه محوری همانا خروج دام از مرتع است.
تمام دنیا توجه ویژه‌ای به مراتع داشته و دارای برنامه‌های مدونی برای کنترل وضعیت مراتع خود هستند. در کشورمان بحث تعادل دام-مرتع و چرای کنترل شده دام بسوی حذف دام از مرتع می‌رود، طرحی که آثار زیان‌بارش بیش از فواید کوتاه‌مدت آن است.
بنابراین انتظار می‌رود در ایران و استان خراسان جنوبی به اهمیت ویژه دام در مرتع برای حفظ و غنی‌شدن مراتع دقت کرده و خودکفایی در تولید گوشت قرمز را به ارمغان بیاورد.
