زندهگیری هوبره به عنوان پرنده کمیاب در استان خراسان جنوبی همواره مورد توجه شکارچیان بوده در حالی که پایداری این گونه جانوری در حال انقراض نیازمند توجه بیشتر است.
هوبره نوعی از درناسانان است که پرندهای با شهرت بینالمللی شناخته میشود هرچند مهد این پرنده آفریقا است اما در فصول پاییز و زمستان از کشور روسیه به ایران و شرقیترین شهرستانهای خراسان جنوبی مهاجرت میکند.
نقاط مستعد در خراسان جنوبی هوبره را دامنگیر کرده به طوری که الان شاهد زاد و ولد این پرنده در استان هستیم و در تمام فصول سال میتوان این گونه کمیاب جانوی را یافت.
نحوه مبارزه، معرف هوبره به عنوان بمب افکن کویر است زیرا بسیاری از پرندگان شکارچی همچون عقاب و شاهین در شکار این گونه جانوری محکوم به کوری هستند، اگر در هنگام پرواز با خطر حمله یک پرنده شکاری روبهرو شود، مدفوع چسبناک خود را مانند بمب به سمت پرنده شکاری پرتاب میکند اما متاسفانه اقبال به شکار توسط انسانها برای این پرنده زیاد است.
جواهر کویر به عنوان یک گونه در معرض انقراض امروز نیازمند توجه بیشتر توسط مردم و سازمانهای ذیربطی همچون سازمان محیط زیست است تا این گونه تازه بومی شده در استان بماند و شاهد حیات وحش غنی در مناطق حفاظت شده خراسان جنوبی باشیم.
گسترش فرهنگ محیط زیستی لازمه جلوگیری از شکار غیرمجاز
مرزنشین و حامی محیط زیست خراسان جنوبی گفت: جلوگیری از شکار غیرمجاز نیازمند گسترش و تقویت فرهنگ محیط زیست است.
محمد ابراهیمی افزود: شکار در مناطق مرزی از دیرباز به عنوان یک میراث شناخته شده و تفنگ پدری به قویترین فرزند خانواده میرسید تا بتواند تهیه ارزاق کند.
وی گفت: با گذشت زمان و فراوانی مواد خوراکی استفاده از شکار به عنوان قوت، کمتر مورد توجه قرار گرفت تا جایی که امروز مردم مناطق مرزی دید خوبی نسبت به شکار ندارند.
فعال محیط زیست اظهار داشت: هوبره از چند سال گذشته میهمان مناطق مرزی است و به محیط زیست منطقه ما زیبایی بخشیده اما متاسفانه رغبت عربها به خریداری این پرنده به صورت زنده باعث هجوم سالیانه شکارچیان حتی از دیگر مناطق شده است.
وی گفت: شکار هوبره نه تنها زمینه انقراض این گونه کمیاب را فراهم میکند بلکه با شکستن درختهای طاق و گز توسط شکارچیان ضمن ضربه به منابع طبیعی باعث کاهش پوشش گیاهی و ایجاد گرد و خاک در منطقه در بلندمدت میشود.
ابراهیمی تصریح کرد: فرهنگ محیط زیست باید دوش به دوش و خانه به خانه در منطقه گسترش یابد تا این اقدام از نگاه اقتصادی خارج شود و مورد منع افراد جامعه با نگاه بدبینی به شکار تبدیل شود.
وی گفت: بدبینی به شکار غیر مجاز باید نسبت به تمام گونههای جانوری وجود داشته باشد در غیر اینصورت طبیعت زیبا و حیات وحش غنی خراسان جنوبی در آینده نزدیک درگیر تحولات معکوس خواهد شد و شاهد گونههای در حال انقراض زیادی خواهیم بود.
شکار هوبره و رغبت کشورهای حاشیه خلیج فارس
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: هوبره یکی از معدود گونههایی است که زندهگیری میشود و کمتر رغبت به استفاده از گوشت آن است.
مسعود مستقیم افزود: هرچند خرافاتی هم برای خواص شگفتانگیز گوشت این گونه جانوری در جوامع محلی وجود دارد اما در حد خرافه هست و در خراسان جنوبی هم بیشتر رغبت شکارچیان به زندهگیری این گونه جانوری است.
وی گفت: در سالهای اخیر اقدامات زیادی در زمینه فرهنگسازی شکار نکردن هوبره با برگزاری کارگاههای آموزشی، اطلاع رسانی و تولید محتوا در فضای مجازی صورت گرفته که تا حد قابل ملاحظهای هم شاهد کاهش شکار بودهایم اما متاسفانه شکار هوبره هنوز ادامه دارد.
وی با بیان اینکه زندهگیری هوبره ضربه بسیار مهلکی به منابع طبیعی هم وارد میکند، تصریح کرد: شکارچیان برای ایجاد مانع حدود یک کیلومتر از پوشش گیاهی کویر را تخریب میکنند و در انتهای دیوارهای ایجاد شده توسط طاقهای در هم شکسته شده تلههای زندهگیری را قرار میدهند.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی اظهار داشت: متاسفانه بسیاری از سایر گونههای جانوری هم در دام میافتند که یا تلف میشوند و با توسط سایر گونههای جانوری مورد ضربه قرار می گیرند.
وی گفت: براساس بررسیهای صورت گرفته خریداری هوبره توسط کشورهای عربنشین حاشیه خلیج فارس برای کاربردهای شرط بندی و شکار سایر گونههای جانوری همچون عقاب و شاهین صورت میگیرد و گوشت آن هیچ استفادهای در این کشورها ندارد.
جمع آوری سه هزار تله زنده گیری در سال ۹۸
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی با بیان اینکه در سال گذشته با همکاری نیروی انتظامی سه هزار تله زندهگیری هوبره در استان از شکارچیان کشف و ضبط شد اظهار داشت: آمار جمع آوری تلهها در پنج سال گذشته بیش از ۱۵ هزار عدد بوده است که امیدواریم با فرهنگسازی صورت گرفته شاهد کاهش شکار این گونه در حال انقراض باشیم.
وی ادامه داد: سال گذشته تلاشهای صورت گرفته در خصوص پیشگیری از شکار غیر مجاز باعث متلاشی شدن چند باند شکار و زندهگیری غیرمجاز هوبره و کشف ۲۴ عدد هوبره شد که متخلفان به محاکم قضایی معرفی شدند.
وی گفت: رمز موفقیت حفاظت محیط زیست استفاده از مردم، بومیان حامی محیط زیست و نیروی انتظامی است که نسبت به سالهای گذشته شکار این گونه جانوری کاهش چشمگیری داشته است.
مستقیم اظهار داشت: هوبره گونهای مهاجر است که سازگاری طبیعت استان باعث بومی شدن آن شده و در سال های گذشته شاهد زاد و ولد آن بودهایم.
وی افزود: زاد و ولد این گونه کمیاب جانوری ضمن جلوگیری از انقراض باعث غنی شدن حیات وحش استان و به تبع آن کشور میشود که امیدواریم بتوانیم شاهد ماندگاری هوبره به عنوان جواهر و بمب افکن کویر باشیم.
۱۶ درصد مساحت خراسان جنوبی زیر پوشش حفاظت محیط زیست است در حالی که این آمار ۶ درصد از میانگین بین المللی آن بیشتر است و در این مناطق هشت نوع گربهسان نظیر یوزپلنگ آسیایی، پلنگ، گربه شنی، وحشی و پالاس و گونههای کمیابی همچون قوچ اوریال، کل، بز، میش و سایر گونههای جانوری یافت میشود.