ما مشکوک به این امر هستیم که می خواهند با این موضوعات که شیر ها آلوده هستند شرکت دامداری و صنعت لبنیات کشور را درگیر کنند، می گوید: خیلی از کارخانه ها شیرشان را به خارج از کشور ارسال می کنند؛ لذا اجباراً محصول آن ها واجد تمام استانداردهای جهانی است.
در اولین دقایق پس از پخش برنامه تلویزیونی صبحگاهی که ادعای ناسالم بودن شیر را مطرح کرد،رد و پای ذرت های آلوده و شیر ناسالم در شبکه‌های مجازی پیدا شد و همه به هم توصیه کردند که شیر نخورید.
ماجرا از آنجا شروع شد که بهادر حاجی محمدی، بازررس انجمن بهداشت و ایمنی مواد غذایی، در برنامه “سلام، صبح بخیر” شبکه سه، ادعا کرد که ۳۳ درصد نمونه‌های شیر پاستوریزه آلوده به سم افلاتوکسین هستند، سمی که مصرف آن در بلند مدت می تواد منجر به مشکلات مختلف مربوط به سلامتی،از جمله بیماری کبدی،عفونت مکرر به علت سرکوب سیستم ایمنی بدن، سقط جنین و بیماری‌هایی در رابطه با ایمنی بدن و حتی مرگ شود.
چندی پس از انتشار و دست به دست شدن این اخبار با هشتگ های مختلف در فضای مجازی بود که مسئولین استانی و کشوری نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند.
معاون کل وزارت بهداشت در واکنش به این موضوع به ایسنا، گفته است «اینکه لبنیات حاوی آفلاتوکسین باشد، اجتناب ناپذیر است و همیشه و همه جا موجود بوده و هست و قاعدتا آفلاتوکسین در شیر غیر پاستوریزه به دلیل عدم کنترل بیشتر است»
ایرج حریرچی این موضوع آلودگی شیر تکذیب کرده و گفته که جای نگرانی نیست و مردم شیر را از سبد خانوار حذف نکنند. او البته این را هم اضافه کرده است که حتی در کشورهای اروپایی که سختگیرانه‌ترین کدکس‌ها را دارند هم آفلاتوکسین در لبنیات وجود دارد.
دبیریان، مدیر تضمین کیفیت صنایع شیر ایران نیز گفته است «به استناد آمار‌های به روزی که داریم، شیرهای تولید شده در صنایع لبنی ایران سالم است و مشکلی ندارد. افرادی هم که خلاف این موضوع را عنوان می‌کنند می‌توانند از هر شهر و استانی که مایل بودند به انتخاب خودشان شیرهای در حال عرضه را تهیه و آزمایش کنند.»
البته گستردگی تبعات این موضوع به همین جا ختم نشد. چندی بعد مسئولین استان ها نیز به این موضوع ورود کردند و توضیحاتی را ارائه دادند. به طوری که در اولین اقدام استانی، مسئول روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان کرمان در خصوص شایعه آلوده بودن شیرهای تولیدی استان به سم آفلاتوکسین گفت: بر اساس اظهارات رئیس اداره نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی اداره کل دامپزشکی استان کرمان، تمامی شیرهای تولیدی استان از سلامت و بهداشت کامل برخوردار می‌باشد و وجود سم آفلاتوکسین بیش از حد مجاز در شیر، کاملا بی‌اساس است و در مراکز جمع‌آوری شیر خام، کارخانجات لبنی و سایر صنایع وابسته استان در چهارچوب ضوابط بهداشتی دامپزشکی و با حضور مسئولین فنی بهداشتی دامپزشکی، کنترل‌های تخصصی بهداشتی اعم از نمونه‌برداری و آزمایش‌های لازم صورت می‌گیرد.
براساس گزارش های موجود حداکثر میزان آفلاتوکسین‌ها در انواع آجیل، غلات، انجیر خشک و شیر در دامنه ۰.۵ تا ۱۵ میکروگرم بر کیلوگرم است. با این حال برخی از کارشناسان معتقدند که آزمایش افلاتوکسیون را صرفاً مراکز سم شناسی انجام می دهند و این آزمایش در سطح دامداری ها و یا کارخانه های تولیدی شیرهای پاستوریزه انجم نمی شود. این افراد هزینه های بالای این آزمایش و نداشتن تخصص لازم را عامل این موضوع می دانند.
رئیس هیأت مدیره اتحادیه گاودارن در خصوص انجام آزمایش افلاتوکسین به گفتارنو می گوید: مگر اینکه کارخانه های شیر این آزمایش را انجام دهند و الا درگاوداری ها چنین آزمایش هایی انجام نمی شود.
ذرتی که درانبار بماند استفاده نمی کنیم
مجید فرح بخش خاطر نشان می کند: افلاتوکسین باید یک بیماری به وجود بیاورد ما الان ۳۰ سال است که در این گاودرای ها کار می کنیم اما کسی مریض نشده است.
رئیس هیأت مدیره اتحادیه گاودارن در خصوص شایعه پخش ذرت های آلوده در گاوداری ها می گوید: این ها تماماً شایعه است و بدین شکل نیست.ما تماماً از ذرت های تازه استفاده می کنیم که اکثراً از اطراف کرمان تهیه می شود و بیشتر مربوط به شهرستان های ارزوئیه و جیرفت است.
فرح بخش در ادامه تاکید می کند: ما ذرتی که درانبار بماند استفاده نمی کنیم، اگرکسی حرف ما را قبول ندارد، بیاید و خوراک دام را آزمایش کند.
او با بیان این جمله که من پیش از این کارمند یک دامپزشکی بودم و در آزمایشگاه کار کرده ام، می گوید: شمال تا جنوب کشور از نظر آب و هوایی و رشد میکروب ها فرق دارد . رطوبت باعث رشد میکروب می شود، کرمان یک منطقه خشک است و چنین بیماری هایی در اینجا کم هست من حتی حاضرم که یک لیوان شیر خام را برای صحت گفته هایم بخورم.
رئیس هیأت مدیره اتحادیه گاودارن در پاسخ به این پرسش که این مسائل چه تاثیری در میزان فروش شیر داشته است می گوید: اصلاً روی فروش و قیمت شیری تغییری ایجاد نشده است چرا که کسی این مسائل را باور نمی کند.
در تمام مواردی که شیرشان به کارخانه پگاه تحویل داده شده، حتی یک نسخه مثبت هم نداشتیم
کارشناس دام و مالک یک گاوداری صنعتی نیز درواکنش به عدم انجام آزمایش آفلاتوکسین در کارخانه های فراوری شیر می گوید: هر سه ماه یک بار شیر دامداری های صنعتی به یک آزمایشگاه تخصصی در کرج ارسال می شود و این موسسه شیر های استان را در این خصوص آزمایش می کند.
گرامی محمودی خاطر نشان می کند: تا کنون در تمام موارد ی که شیرشان به کارخانه پگاه تحویل داده شده حتی ما یک نسخه مثبت هم نداشته ایم.
گرامی با اشاره به آزمایش های انجام شده برای شیر می گوید: یک آزمایش پایش را سازمان دامپزشکی کشور که متولی تولیدات خام دامی است انجام می دهد. بعد از فراوری هم وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی یک پایش روی شیر انجام می دهد. همچنین اداره استاندارد که مهر استاندار می دهد هم به عنوان متولی دیگر پایش و نمونه گیری را انجام و با زدن مهر استاندارد اجازه توزیع را می دهد.
این کارشناس امور دام که سابقه معاونت امور دام سازمان جهاد استان کرمان را نیز در کارنامه کاری خود دارد معتقد است که علاوه بر این سه سازمان ، کارخانه ها نیز برای اینکه محصولشان را اجازه توزیع بگیرد ، همه آزمایش های لازم را که شامل آزمایش آفلاتوکسین نیز هست ، انجام می دهند.
محمودی با بیان این جمله که ما مشکوک به این امر هستیم که می خواهند با این موضوعات شرکت دامداری و صنعت لبنیات کشور را درگیر کنند، می گوید: خیلی از کارخانه ها شیرشان را به خارج از کشور ارسال می کنند؛ لذا اجباراً محصول آن ها واجد تمام استانداردهای جهانی است .
حتی یک مورد هم شیر ما برگشت نخورده است
او در ادامه تشریح می کند: من بعید می دانم کشوری که یک میلیون تن شیر صادر می کند و حتی به اتحادیه اروپا، روسیه و کشورهای عربی شیر صادر می کند، چنین مسئله ای داشته باشد . قبل از این داستان ها ما به عربستان صعودی هم شیر صادر کردیم و حتی یک مورد هم شیر ما برگشت نخورده است.
این کارشناس دام در خصوص تاثیر افلاتوکسین می گوید: افلاتوکسینی که در موارد علوفه ای باشد در کبد دام می رود و در کبد این افلاتوکسین نوع الفا و یا بتا تبدیل به M1 می شود و M1 از کم ضررترین سموم افلاتوکسین ها است که فقط اگر درصدش از حدی بالاتر باشد در افرادی که سیروز کبدی دارند، ایجاد مشکل می کند.
محمودی با اشاره به تاثیر شایعه آلودگی شیر های پاستوریزه بر فروش کارخانه ها ی فراوری می گوید: همین الان یکی از کارخانه های کرمان قیمت شیرش افت کرده است و می گوید محصولاتم را نمی خرند .
او با اشاره به دپو محصولات شرکت پگاه می گوید: این شرکت ها از ما تعهد دارند که شیر را بخرند ولی محصولشان پس از فراوری دربازار با مشکلات جدی مواجه شده است و کارخانه دار متضرر شده است.البته در نهایت کارخانه دار هم این فشار را به تولید کننده و دامدار منتقل می کند.
۳۲ مورد از آزمایشات آفلاتوکسین منفی بوده است
اخیراً نیز مدیرکل استاندارد استان کرمان در جریان بازدید از کارخانه لبنیات هامون کرمان گفته است «تعداد ۳۳ مورد آزمون آفلاتوکسین بر روی فرآورده‌های مختلف لبنی استان انجام شده و وجود سم در این فرآورده‌ها مشاهده نشده است»
اسماعیل عاقلی درواکنش به انتشار اخبار وجود سم آفلاتوکسین در شیر استان کرمان گفته۳۲ مورد از آزمایشات آفلاتوکسین منفی و یک مورد نیز زیر حد مجاز گزارش شده است.
بنا به اظهارات مدیر کل استاندارد کرمان از ابتدای امسال تعداد ۵۲ مورد بازرسی و ۱۲۰ مورد نمونه برداری از خط تولید و انبار واحدهای فوق و تعداد ۱۲ مورد نمونه برداری از بازار انجام شده است که از این تعداد تنها ۱۰ مورد در بندهای نشانه گذاری، چربی و پروتئین با استاندارد ملی ایران مغایرت
شایان ذکر است که هم اکنون تعداد ۲۰ واحد تولیدی لبنی در استان کرمان وجود دارد که ۱۶ واحد فعال و چهار مورد نیز غیرفعال هستند.
