در این عصر پر از تحول، عصری که رشد سریع تکنولوژی تمامی بخشهای زندگی ما را تحت تاثیر قرار داده است، صنعت کشاورزی هم از این تغییرات دور نمانده است. کشاورزی دیجیتال به معنای استفاده از تمامی تکنولوژی های روز دنیا در کشاورزی به معنای ارتقای بهره وری این صنعت است که در دنیا به عنوان نقطه امیدی برای تامین غذای آیندگان عرفی می شود.
یکی از چالشهای مهم این روزهای دنیا، گرمایش زمین و تاثیر آن روی توان تولید محصولات کشاورزی است. صنعت کشاورزی که اصلی ترین تامین کننده غذای دنیا است، در نتیجه افزایش دمای زمین و کاهش بارندگی ها با چالشهای بزرگی روبرو شده است و دانشمندان فعال در این حوزه در جهان مطالعات زیادی را برای پیدا کردن راه حلی برای این معضل، انجام داده اند.
بکارگیری راهکارهای مخالف ارایه شده از جمله استفاده از بذرهای اصلاح شده و روش های نوین آبیاری باعث شده است تا راندمان تولید محصولات کشاورزی در دنیا اندکی افزایش یابد ولی این پایان ماجرا نیست. نشریه کشاورزی جهانی در گزارش اخیر خود نوشت:« در دنیایی که هر روز به دلیل عرضه تکنولوژی های تازه تغییر می کند، باید با تغییرات همسو شد. صنعت کشاورزی نباید از این عرصه عقب بماند زیرا صنعتی بسیار مهم برای تامین سلامت و بقای مردم دنیا است.»
از تغییراتی که این روزها شاهد آن هستیم، پیشرفتهای سریع تکنولوژیکی و استفاده وسیع دنیا از تکنولوژیهایی مانند ماهواره ها و اینترنت است.در این زمان بود که مفهومی با عنوان کشاورزی دیجیتال به عنوان راهکاری برای حل بخش زیادی از معضلات صنعت کشاورزی دنیا معرفی شد.
مفهومی با قدمت سه ساله
نظریه کشاورزی دیجیتال یا کشاورزی هوشمند در سال ۲۰۱۷ توسط فعالان صنعت کشاورزی در سازمان توسعه و همکاریهای اقتصادی مطرح شد و هدف آن همسو کردن صنعت کشاورزی با نیازهای چهارمین انقلاب صنعتی دنیا بود. در ان زمان انتظار می رفت دنیا تا سال ۲۰۳۰ وارد چهارمین انقلاب صنعتی شود ولی همه گیری کرونا باعث تسریع این روند شد به گونه ای که هم اکنون گفته می شود ما در میانه این عصر پر تلاطم قرار داریم. با وجود اینکه از عمر این نظریه تنها سه سال می گذرد ولی دنیا سرمایه گذاریهای زیادی در این زمینه انجام داده است. در کشورهای صنعتی از جمله امریکا بالغ بر ۳۰ درصد مزارع دیجیتال هستند و طبق گزارش منتشر شده توسط بلومبرگ، تامین زیر ساختها برای دیجیتالی شدن مزارع دیگر هم ادامه دارد. این نشریه نوشت:«کشاورزی دیجیتال نیاز به تامین زیر ساختها توسط دولتها دارد. البته سرمایه گذاری بخش خصوصی هم می تواند سرعت این کار را بیشتر کند ولی موتور اصلی محرکه آن دولتها و توجه این ارگان به اهمیت کشاورزی دیجیتال در شرایط کنونی است.»
مهاجرت جوانان روستایی به شهرها تا ۵۰ درصد کاهش خواهد یافت زیرا فرصت شغلی مناسب و درامد کافی برای امرار معاش در اختیار آنها قرار می گیرد و حتی زمینه برای توسعه زیر ساختهای روستاها و افزایش سطح امکانات در این مناطق هم فراهم می شود
کشاورزی دیجیتال، فرصت تازه ای برای جهان
اما کشاورزی دیجیتال چیست و از چه تکنولوژی هایی در صنعت کشاورزی استفاده می شود؟ طبق گزارش فایو تکنولوژی های دیجیتال از قبیل اینترنت، موبایل ، نرم افزارهای تحلیل داده ها، هوش مصنوعی، رباتها و اپلیکیشن های مختلف باید در صنعت کشاورزی به کار گرفته شود و استفاده از آنها می تواند تغییری اساسی در صنعت کشاورزی و تولید غذای دنیا ایجاد کند. همچنین استفاده از سنسورهایی که در بخش های مختلف زمین زراعی کار گذاشته می شود و اطلاعات آن منطقه از جمله میزان آب موجود در خاک، نسبت مواد معدنی مورد نیاز برای تولید محصول یا احتمال بیماریهای مختلف گیاهان را رصد می کند و اطلاعاتش را به کامپیوتری که در دفتر مرکزی مزرعه قرار دارد می رساند، یکی از مهمترین تحولاتی است که می تواند صنعت کشاورزی را متحول کند. استفاده از این سنسورها و داده های ماهواره ایی می تواند هزینه مدیریت مزرعه را تا ۴۰ درصد کاهش دهد، نیاز به حضور نیروی کار در مزرعه را تا ۵۰ درصد تنزل دهد و راندمان تولید محصولات کشاورزی در مزارع را بالغ بر ۳۰ درصد بیشتر کند.
نشریه کشاورزی جهانی در گزارش خود در مورد تعریف کشاورزی دیجیتال نوشت:« کشاورزی دیجیتال به معنای استفاده از تکنولوژی های دیجیتال در صنعت کشاورزی است. استفاده از این تکنولوژی ها باعث می شود تا فعالان صنعت کشاورزی ابزارها و اطلاعاتی در اختیار داشته باشند که به آنها در تصمیم گیری صحیح در شرایط مختلف کمک کند و باعث افزایش راندمان تولید شود. استفاده از این بانک های وسیع اطلاعاتی می تواند که اغلب با استفاده از امکانات فضای مجازی است، هزینه های نیروی انسانی را در مزارع کاهش می دهد و حاشیه سود کشاورزان را بیشتر می کند.»
گوشی های هوشمند، فرصتی برای توسعه کشاورزی
مساله دیگر استفاده از گوشی های هوشمند به منظور ارتقای بهره وری صنعت کشاورزی است که یک اصل مهم در کشاورزی دیجیتال محسوب می شود. بر طبق این دیدگاه در دنیایی که همه گوشی های هوشمند دارند، استفاده از آنها توسط کشاورزان برای دریافت آخرین اطلاعات مربوط به فعالیت کشاورزی آنها و دریافت پاسخ سوالاتشان اهمیت زیادی دارد.
آنها می توانند از طریق اپلیکیشن هایی که روی گوشی های هوشمند نصب می کنند، در مورد وضعیت آب و هوا اطلاع کسب کنند و همچنین از طریق اپلیکیشن هایی که وزارت کشاورزی طراحی می کند با کارشناسان کشاورزی در ارتباط باشند و پاسخ سوالاتشان در مورد مراحل مختلف کشت یا بیماریهای مختلف محصولات را از کارشناسان مربوطه دریافت کنند. این کار باعث می شود تا سطح تولید و کیفیت محصول تولیدی بیشتر شود و در نهایت سودآوری کشاورزی افزایش یابد. طبق گزارش فایو در صورتی که در کشورهای در حال توسعه از کشاورزی دیجیتال استفاده شود و سودآوری این صنعت افزایش یابد ، مهاجرت جوانان روستایی به شهرها تا ۵۰ درصد کاهش خواهد یافت زیرا فرصت شغلی مناسب و درامد کافی برای امرار معاش در اختیار آنها قرار می گیرد و حتی زمینه برای توسعه زیر ساختهای روستاها و افزایش سطح امکانات در این مناطق هم فراهم می شود.به همین دلیل است که از کشاورزی دیجیتال به عنوان فرصت توسعه کشاورزی و توسعه روستایی در قرن بیست و یکم میلادی نام می برند.
