این روزها در بین محافل علمی، رسانهها و مردم بحثی شکل گرفته است که از تاثیر مثبت پلاسمای خون افراد بهبود یافته از کووید-۱۹ در ساخت داروی موثر بر کرونا حکایت دارد.
:این روزها در بین محافل علمی، رسانهها و مردم بحثی شکل گرفته است که از تاثیر مثبت پلاسمای خون افراد بهبود یافته از کووید-۱۹ در ساخت داروی موثر بر کرونا حکایت دارد.
به گزارش اکودام به نقل از روزنامه همدلی ،کشف نشدن دارو یا واکسن برای درمان کرونا باعث شده است سازمانها و مراکز دارویی و پژوهشی مرتبط با حوزه پزشکی تلاش گستردهای برای تهیه واکسن و درمان این ویروس نامریی آغاز کنند، آنها برای دستیابی به درمان این بیماری از روش آزمون و خطا گرفته تا آزمایش شیوههای جدید و همچنین استفاده از روشهای درمانی گذشته چنگ میزنند.
«پلاسما درمانی» یک روش درمانی است که سالیان قبل آزمایش خود را در درمان برخی از بیماریهای پس داده است، با ظهور ویروس کرونا در دنیا اسم این روش درمانی مجدداً بر سر زبانها افتاده است. اکنون برخی از دانشمندان به سوی این سبک درمانی قدیم دست نیاز دراز کرده و امیدوارند گره کور درمان کرونا به دست پلاسمای خون باز شود.
البته این روش جدید برای درمان مبتلایان به بیماری کرونا هنوز در مرحله کارآزمایی بالینی است و نیاز به زمان است که تاثیر آن بر این بیماری مشخص شود.چند ماه پیش دانشمندانی در شانگهای چین این روش را مورد آزمایش قرار دادند، ولی هنوز مقالات علمی مربوط به آن منتشر نشده است. علاوه بر این شرکتهای زیستفناوری دیگری نیز در این زمینه مشغول به تحقیق هستند.
مایک رایان، رئیس برنامه فوریتهای پزشکی سازمان جهانی بهداشت، نیز چند وقت پیش در مورد احتمال تاثیرگذاری این روش بر روی ویروس کرونا گفته بود: «پلاسمای بیمار بهبودیافته زمینهای بسیار مهم برای پیگیری است و به عنوان یک روش درمانی احتمالی برای بیماران مبتلا به کووید- ۱۹ مورد بررسی است. این کار باید در زمانی مناسب انجام شود، زیرا ویروس را در سیستم مسدود میکند و به سیستم ایمنی بیمار جدید کمک مهمی در زمان موردنیاز میدهد؛ اما باید زمان مورد استفاده به دقت انتخاب شود و همیشه موفقیتآمیز نیست.»
علیرضا زالی فرمانده عملیات مدیریت کرونا در کلانشهر تهران نیز چند وقت پیش در این باره گفت:«روش استفاده از پلاسما، پیشینه مشخصی دارد و ۲۱درصد بیمارانی که از سال ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۵ در پاندمی آنفلوانزای اسپانیایی از پلاسمای افراد شفا یافته استفاده کرده بودند، بهبود یافتند.»از این روش برای درمان بیماران مبتلا به ابولا در سال ۲۰۱۴ استفاده شد.
و در سال ۲۰۱۵ درباره بیماران مبتلا به مرس نیز با نتایج موفقیتآمیزی رو به رو شد.در ایران نیز به تازگی پلاسمادرمانی به عنوان راهکاری برای تقویت سیستم ایمنی بدن مبتلایان به کووید۱۹، مورد توجه قرار گرفته است. از آن جا که این پروژه مستلزم اهدای پلاسما توسط بهبودیافتگان به کووید ۱۹ است، دیروز سازمان انتقال خون ایران از بهبودیافتگان بیماری کرونا خواست با حضور در مراکز جامع اهدای پلاسما ۱۴ مرکز استان کشور، در پروژه جمع آوری و ذخیره پلاسما با هدف تامین نیازهای درمانی پیش بینی شده مراکز درمانی شرکت کنند.
پیمان عشقی، مدیرعامل سازمان انتقال خون از آغاز پروژه جمع آوری و ذخیرهسازی پلاسمای افراد بهبود یافته از کووید ۱۹ در کشور خبر داد و به رسانهها گفت: این پروژه به صورت هماهنگ از اول اردیبهشت ماه آغاز میشود. مخاطبین این پروژه افرادی هستند که حداقل یک ماه از بهبودی کامل آنان سپری شده است.
چند روز پیش نیز سرپرست طرح پلاسمادرمانی در گفتوگو با رسانهها به تاثیر مثبت این شیوه در درمان بیماران کرونا اشاره کرد و به ایرنا گفت: گزارشهای اولیه نشان میدهد که روش پلاسمادرمانی در بهبود بیماران با وضعیت شدید بیماری کرونا و حتی بیماران با وضعیت بحرانی، موثر است.
وی با اشاره به اینکه این روش میزان مرگ و میر بیماران کرونایی را کاهش داده است، گفت: تاکنون بیش از ۲۰۰ واحد پلاسما از بهبودیافتگان کرونا گرفته شده و به بیش از ۰۰ بیمار در قالب این طرح تزریق شده که نتایج اولیه آن نشان میدهد، تلاش محققان ایرانی در حال به ثمر رسیدن، است.به گفته ابوالقاسمی، ایران دومین کشور بعد از چین است که به این روش درمانی روی آورده است و بعد از ایران کشورهای مختلفی مانند آلمان، فرانسه و سایر کشورهای اروپایی وارد این عرصه شدهاند.
اما چگونه پلاسمای خون بیماران بهبود یافته میتواند به درمان کروناویروس جدید کمک کند؟
دکتر کیومرث کریمی، متخصص بیماریهای عفونی، در مورد احتمال تاثیرگذاری پلاسمادرمانی بر درمان کرونا گفت:«ابتدا لازم است تاکید کنم این روش در حال آزمایش بالینی است و هنوز تاثیرگذاری آن به صورت قطعی مشخص نیست، اما با توجه به پیشینه این روش در درمان برخی از بیماریهای مشابه کووید-۱۹ مثل ابولا و آنفلوانزای پرندگان این امیدواری وجود دارد که در مورد این بیماری نیز مشتقات پلاسما تاثیرگذار باشد.
البته این رویکرد بر این ایده استوار است که آنتیبادیها یا پادتنهای تولید شده توسط افراد بهبود یافته ممکن است سیستم ایمنی بدن بیماران جدید را تقویت کنند.»
وی افزود:«فردی که بیمار میشود در ابتدا هیچ پادتنی برای مبارزه با بیماری در بدنش وجود ندارد. سیستم ایمنی بدن بیمار بهبودیافته پادتنهای ضد آن بیماری را تولید کرده و بیمار بهبود مییابد.
بیمارانی که درمان میشوند و از بیماری جان سالم به درمیبرند، آنتیبادیها یا پادتنهایی توسط سیستم ایمنی بدن در پلاسمای خون آنها تولید میشود. بنابراین پلاسما برای تبدیل به دارو برداشته و برای جداسازی آنتیبادیهای محافظ تصفیه میشود. ماده حاصله در واقع پلاسمای بهبودیافتگان است که به آن مشتق پلاسما نیز میگویند.اگر ماده به دست آمده را به بیمار جدید تزریق کنیم، باعث ایمنی در بدن وی میشود تا زمانی که بدن بیمار بتواند پادتن مورد نیاز بدن خود را تولید کند.»
این متخصص بیماریهای عفونی تصریح کرد:«در شرایطی که علم هنوز نتوانسته است درمان این بیماری را کشف کند، برای مقابله با ویروس جدید کرونا و حفظ سلامتی مردم لازم است از هیچ پژوهشی صرفنظر نکرد، به ویژه شیوههای درمانی که درگذشته جواب داده است. در حال حاضر که درمان مشخصی برای این بیماری نیست، بهتر است با حفظ روحیه و رعایت بهداشت فردی بر اساس دستورالعملهای منتشر شده پیش رفت تا از این بحران عبور کنیم.»