این روزها مرغداران در سرخط اخبار کشور هستند عدم وجود بازار مناسب برای خرید محصولاتشان در کنار مشکل تأمین نهاده‌های طیور و خوراک دام سبب شده تا مرغ و جوجه تولیدی در مرغداری‌هایشان بدون بازار فروش روی دستشان بماند و این یعنی ضرر روزانه این قشر.
به گزارش اکودام، دولت سال گذشته برای تأمین نهاده‌های دامی و طیور در پی گران شدن شدید قیمت گوشت تدابیری اندیشید و مجلس نیز برای واردات گوشت و همچنین تأمین بخشی از نیاز داخلی، مجوز ارز ۴۲۰۰ تومانی را به دولت داد تا بتواند بازار را تنظیم کند اما فقط کافی بود سه ماه بگذرد تا دولت خرید تضمینی و گوشت و مرغ و توزیع نهاده‌های دامی و … را فراموش کند و از سوی دیگر حتی با رانت‌های پدید آمده برای برخی افراد سودجو، حتی نهادهای دامی و طیور که نیاز کشور بود، صادر شود.
مجموع این عوامل باعث شد تا خوراک دام و طیور گران و از آن بدتر کم یاب و یا در برخی استان‌ها حتی نایاب شود. این عامل مرغداران را به سمت بازار سیاه سوق داد تا خوراک را گران‌تر بخرند خوراکی که در داخل کشور نیاز بود اما صادراتش برای پرپول کردن جیب عده‌ای قلیل بر مصلحت هزاران مرغدار کشور ارجحیت یافت.
عملکرد دولت ضعیف بوده است
عملکرد وزارت جهاد آن‌قدر ضعیف بود که وزیر خیلی زود رفت و تا مدت‌ها هم وزارتخانه با این اهمیت سکاندار نداشت تا نشان دهد مشکلات قرار نیست حالا حالاها رفع شود ماحصل تمام این مسائل پخش ویدئوهای زنده‌به‌گور کردن و معدوم کردن جوجه‌های یک‌روزه زنده در فضای مجازی بود که موجبات اعتراض و ناراحتی مردم را فراهم ساخت .
جوجه یک‌روزه‌ها زنده‌به‌گور شدند چراکه مرغدار نمی‌تواند از پس تأمین غذایشان برآید از سوی دیگر مرغ‌ها روزبه‌روز در حال خوردن دانه و چاق شدن هستند اما بازاری برایشان یافت نمی‌شود که این یعنی ضرر هنگفت برای مرغداران
ضرر پشت ضرر
یکی از مرغداران بابیان اینکه هر کیلوگرم مرغ برای مرغداران ۷۸۰۰ تومان تمام می‌شود درصورتی‌که آن را در بهترین شرایط این روزهای بین شش تا هفت هزار تومان می‌خرند در برخی روزهای فروردین‌ماه حتی مجبور شدیم مرغ را سه تا پنج هزار تومان بفروشیم، گفت: مرغداران به‌طور متوسط در هر کیلوگرم مرغ روزانه بین ۳۰۰ تا ۶۰۰ تومان ضرر می‌کنند حال فکر کنید در مقیاس تناژ چه ضرری نصیب مرغداران می‌شود.
غلامرضا احمدی بیان کرد: درست است که کرونا بازار مرغ را که رستوران‌ها، دانشگاه‌ها، غذا فروشی‌ها و … بودند را کساد کرد اما اگر فوراً مرغ‌های تولیدی خریداری نشوند این بار شاهد زنده‌به‌گور کردن مرغ‌ها هستیم بجای جوجه‌های یک‌روزه چراکه مرغدار توان نگهداری‌شان را ندارد.
این شرایط در بسیاری از استان‌های کشور مشابه است خوراک در همه‌جا کم است و گران؛ مرغ‌ها روزبه‌روز چاق‌تر می‌شوند و بازاری برایشان نیست درنتیجه روی دست مرغداران مانده‌اند.
مشکلات مرغداران در استان مرکزی
مدیرعامل اتحادیه مرغداران استان مرکزی در گفتگو با خبرنگار بازار، گفت: قیمت و موجودی نهاده‌ها تا اسفندماه ۹۸ روند خوبی داشت و فروش مرغ زنده زیر ۹ هزار تومان نبود اما با شروع کرونا قیمت به‌یک‌باره سقوط کرد و مرغی که جوجه یک‌روزه آن پنج هزار تومان توسط مرغدار خریداری‌شده بود در این ایام با وعده ۷۰ روزه به قیمت پنج هزار و ۵۰۰ تومان فروخته می‌شد و به‌صورت نقدی بین سه تا پنج هزار تومان برای هر کیلو دست مرغدار را می‌گرفت.
علی‌اکبر حیدری افزود: مسئولان استانی در همه موارد از اتحادیه و مرغداران حمایت کرده‌اند، اما فریاد ما و مرغداران از تصمیماتی است که خارج از استانمان گرفته می‌شود، برخی مسئولین شعارگونه عمل می‌کنند و این‌گونه نبوده که تمام مرغ تولیدی مرغدارها خریداری شود چراکه بیشتر قراردادهای پشتیبانی امور دام با کشتارگاه‌ها است و رابطه‌ای کار جلو می‌رود و وقتی پای کشتارگاه به میان می‌آید یعنی مرغدار باید قید سود را بزند.
وی ادامه داد: مشکل دیگر مرغداران در زمان شیوع کرونا ماندن مرغ‌ها در مرغداری‌ها و رسیدن وزن آن‌ها به یک کیلو و ۸۰۰ گرم بود و پشتیبانی امور دام قبول نمی‌کرد که مرغ‌های با این وزن را خریداری کند و بهانه آن‌ها برای نخریدن مرغ با این وزن صادرات بود، اما طی ۱۵ سال اخیر ما در استان صادرات مرغ نداشته‌ایم و این بهانه در این شرایط منجر به نابودی صنعت مرغداری می‌شود.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران استان مرکزی ادامه داد: از اواخر اسفند ۹۸ هیچ ذرت و سویایی وارد استان مرکزی نشده است و ذرتی که قیمت آن‌یک هزار و ۳۵۰ تومان بوده و با سود آن‌یک هزار و ۳۶۵ تومان به مرغدار فروخته می‌شد، اکنون دو هزار و ۵۰۰ اعلام می‌شود و با احتساب ۲۰۰ تومان کرایه مرغدار باید دو هزار و ۷۰۰ تا دو هزار و ۷۵۰ تومان برای هر کیلو ذرت بپردازد و سویا هم وجود ندارد و یک مرغداری با داشتن ۲۰ هزار مرغ که در یک دوره نیاز به دادن سویا به طیور است، باید آزاد این نهاده را تهیه کند و وضعیت بازار آزاد نیز بسیار وخیم و باقیمت‌های بالا است.
سهمیه خوراک طیور
مسئولان این روزها مدام توپ را در زمین دیگری می‌اندازند جهاد بانک مرکزی را برای تخصیص ارز صادرات خوراک دام مقصر می‌داند و بانک مرکزی وزارت جهاد را برای عدم مدیریت خرید تضمینی، دراین‌بین اما مسئولان هم هستند که واکنش‌هایی به مشکل مرغداران داشته‌اند ازجمله آن‌ها مدیرکل پشتیبانی امور دام استان مرکزی به خبرنگار بازار، می‌گوید: طی فروردین‌ماه سال جاری سهمیه ۱۰۰ تنی ذرت باقیمت یک هزار و ۶۰۰ تومان و یک هزار و ۵۰۰ تن سویا باقیمت دو هزار و ۷۰۰ تومان اعلام‌شده که در سامانه «بازار گاه» عرضه و کشاورزان طبق روالی که دارند خریداری می‌کنند و از انبارهای استان تحویل می‌گیرند.
فروش مرغ تابع بازار و عرضه و تقاضا است و در این راستا مرغدارها با توجه به دیدگاه سنتی و درستی که دارند که در ایام خاص جوجه ریزی بیشتر می‌کنند
نادر مؤمنی با اشاره به اینکه در حال حاضر قیمت مرغ بسیار پایین است و ما در تلاش هستیم که مرغ‌ها را خریداری کنیم تا قیمت معقول و منطقی شود، در خصوص گلایه مرغداران برای ضرری که درزمینهٔ فروش مرغ‌ها رخ‌داده است، گفت: فروش مرغ تابع بازار و عرضه و تقاضا است و در این راستا مرغدارها با توجه به دیدگاه سنتی و درستی که دارند که در ایام خاص جوجه ریزی بیشتر می‌کنند، اما امسال در آستانه نوروز با کرونا مواجه شدند و نه‌تنها نتوانستند سودی ببرند که تولیداتشان نیز مازاد بر تقاضا شد.
وی افزود: مرغداران با توجه به شروع سال جدید و ماه رمضان، تولید مرغ مادر و گوشتی را بالا بردند که بتوانند پاسخگوی نیاز بازار باشند و قیمت مرغ تغییر فاحشی نداشته باشد اما با شیوع کرونا تمام رستوران‌ها و مراسم‌ها تعطیل شدند و مصرف مرغ به طرز قابل‌توجهی کاهش پیدا کرد و علت اصلی این مشکلات که همه تجارت‌ها را دربرمی گیرد، کرونا است که در همه صنایع با رکود مواجه هستیم.
مشکلات و چالش‌ها در قم
در قم نیز سایه کرونا این روزها بر تمام بخش‌ها ازجمله بخش کشاورزی قم سنگین شده و تولیدکنندگان روزهای سختی را سپری کرده و با چالش جدیدی مواجه شده‌اند. عباس گورمیدانی رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قم در گفتگو با خبرنگار بازار، می‌گوید: با شیوع بحران کرونا به دنبال آن برگزاری مجالس، جشن‌ها و مهمانی‌ها منتفی و همچنین دانشگاه‌ها هم تعطیل شد که در پی آن مصرف مرغ هم در استان با کاهش شدیدی روبرو و خسارت‌هایی به مرغداران و بخش مرغداری استان وارد شد لذا ما به وزارت جهاد کشاورزی و استانداری این مشکل را ابلاغ و اطلاع دادیم و با کاهش تقاضا مرغ‌ها جمع‌آوری و در سردخانه ذخیره شد.
با شیوع بحران کرونا به دنبال آن برگزاری مجالس، جشن‌ها و مهمانی‌ها منتفی و همچنین دانشگاه‌ها هم تعطیل شد که در پی آن مصرف مرغ هم در استان با کاهش شدیدی روبرو و خسارت‌هایی به مرغداران و بخش مرغداری استان وارد شد
وی بابیان اینکه مشکلات مرغداری‌های در قم نیز وجود دارد اما معدوم‌سازی جوجه یک‌روزه در این استان صورت نگرفته است، ابراز کرد: در خصوص معدوم‌سازی یک نکته فنی وجود دارد؛ نژادهای مرغی که تولید می‌کنیم و یا به عبارتی جوجه‌ای که تولید می‌شود اگر هدف مرغ تخم‌گذار باشد طبیعی است تقریباً تا پنجاه به پنجاه یا مرغ و یا خروس هستند و خروس‌ها هم دیگر ارزش پرورشی ندارند و در کارخانه‌ها باید به روشی معدوم‌سازی شوند و این روال عادی در همه کشورها وجود دارد.
ناتوانی دولت، صدای نماینده تهران را هم درآورد
واکنش‌ها در تهران هم به مشکلات مرغداران جدی بود نماینده منتخب مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی نیز با انتشار ویدئویی در صفحه شخصی اینستاگرام خود گفت: «معدوم کردن این جوجه‌ها به خاطر این نیست که بعداً مرغ یا جوجه گران شود، بلکه به خاطر ناتوانی مرغداری‌ها در خرید جوجه یک‌روزه برای جوجه ریزی است. چراکه مرغداری‌ها برای ایام عید و همچنین ایام شادی ماه‌های رجب و شعبان با ظرفیت کامل جوجه پرورش داده بودند، اما به مشکل کرونا برخورد کردند.»
روح‌الله ایزد خواه ادامه داد: «کرونا باعث شد تا مرغ‌ها روی دست مرغداری‌ها بماند و به خاطر افت قیمت، هزینه‌های مصرف‌شده نیز برنگردد، درنتیجه مرغداری‌ها نتوانستند دوباره جوجه ریزی کنند و واحدهای تولید جوجه نیز راهی جز معدوم کردن جوجه‌ها به ذهنشان نرسیده است.»
عرضه و تقاضا نمی خوانند
رسول کریمی از کارشناسان حوزه تولید نیز به خبرنگار بازار، می‌گوید: مهم‌ترین عامل در تولید جوجه گوشتی و یا انواع دیگر جوجه‌ها بحث عرضه و تقاضا است، متأسفانه مدتی است، که به دلیل شیوع ویروس کرونا و اثر منفی آن بر عرضه و تقاضا در بازار مرغ و طیور و کاهش تقاضا و از طرفی تولید مداوم جوجه و عرضه آن سبب کاهش قیمت و وارد آمدن خسارت‌های هنگفت می‌شود، که دراین‌بین بحث صادرات می‌تواند، کمک فراوانی در راستای جلوگیری از کاهش تقاضا و نیز کاهش غیرطبیعی قیمت داشته باشد.
وی ادامه داد: کاهش عرضه اولین راه‌حل است، که به ذهن تولیدکنندگان برای کنترل قیمت بازار می‌رسد، همان‌طور که به‌عنوان‌مثال وقتی قیمت نفت پایین می‌آید، تولیدکنندگان با کاهش عرضه نفت سعی می‌کنند، قیمت را کنترل کنند و در بازارهای دیگر نیز همین‌طور است، بازار مرغ نیز از این قاعده مستثنا نیست و تولیدکننده‌ها در پی کاهش عرضه هستند.
در قسمت بعد این گزارش به مقوله مدیریت مصرف مرغ و مرغداری‌ها در استان‌های دیگر کشور مانند سمنان، گلستان و … می‌پردازیم.
