جویبار - خاویار یا مروارید سیاه خزر سال قبل به‌رغم همه تحریم‌ها و سنگ‌اندازی‌ها خود را به بازارهای جهانی رساند و بار دیگر نام ایران را طنین‌انداز کرد.
چند سالی است که صید ماهیان خاویاری از دریای خزر ممنوع شده و در این اوضاع‌واحوال تولیدکنندگان مازندرانی با پرورش ماهیان خاویار، سبد صادراتی استان را با ارز حاصل از فروش مروارید سیاه پر کردند و دست‌پر از بازارهای جهانی بازگشتند.
سال گذشته به‌رغم همه تحریم‌ها و سنگ‌اندازی‌ها، صادرات نوبرانه‌های خزری و شیلات رشد چشمگیری نسبت به سال قبل از آن داشته محصولات شیلاتی برای استان ۳۵ میلیون دلار ارزآوری داشته است.
ماهیان خاویاری پرورشی، گوشت خاویار، کیلکا، قزل‌آلای منجمد و خوراک آبزیان و کنسرو ماهی سوغات مازندران به اقصی نقاط جهان بوده است.
بزرگ‌ترین مرکز پرورش ماهیان خاویاری مازندران در جویبار قرار دارد که قرار است دوباره برند خاویار خزر را در جهان بر سر زبان‌ها اندازد، اسحاق اسلامی مدیر مرکز ماهیان خاویاری که سال ۸۱ مرکز پرورش ماهیان خاویاری را راه‌اندازی کرده است و اکنون تولیدات آن به بیش از ۲۰۰ تن رسیده است، می‌گوید: قرار است در این مرکز دو هزار تن گوشت خاویاری و ۳۰ تن خاویار تولید کنیم.
وی بابیان اینکه محصولات ماهیان خاویاری در تولید انواع محصولات نظیر چرم، نخ، بخیه، چسب، روغن و غیره کاربرد دارد، به ساخت پایانه صادراتی ماهیان خاویاری اشاره می‌کند و افزود: در این پایانه تلاش داریم تا تمامی محصولات را فراوری و با بسته‌بندی به خارج صادر کنیم.
اشتغال ۵۰۰۰ نفر در حوزه ماهیان خاویاری
مدیر مرکز ماهیان خاویاری با عنوان اینکه باید به فکر فروش محصولات در بازارهای جهانی باشیم و بازارهای کشورها را تصاحب کنیم، یادآور شد: در حال حاضر تقاضای زیادی از کشورهای مختلف برای صادرات خاویار این مجموعه‌داریم و با توجه به اینکه خاویار الماس و بسیار کمیاب است در جهان قیمت بسیار بالایی دارد.
اسلامی به اشتغال‌زایی بالای این مجموعه تولید اشاره کرد و گفت: در صورت تکمیل پایانه صادراتی برای بیش از پنج هزار نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم شغل ایجاد می‌شود و ارزآوری بالایی برای کشور خواهد داشت.
وی تأکید کرد برای موفقیت در عرصه تولید باید به بازارهای خارجی وارد شویم و باید بتوانیم تولیدات را به بازارهای خارجی بفرستیم تا درامد ناشی از آن به اقتصاد منطقه کمک کندد.
وجود ۱۴ نژاد کمیاب و نادر ماهی خاویار در خزر
خاویار ازجمله برندهای مهم دریای خزر به شمار می‌رود که پنج گونه اصلی آن شامل تاس ماهی ایرانی، تاس ماهی روسی، فیل‌ماهی، تاس ماهی شکم برهنه و ازون برون در دریای خزر زیست می‌کنند و از مجموع گونه‌های خاویار، ۱۴ نژاد آن جزو کمیاب‌ترین و نادرترین نوع به شمار می‌رود.
سال قبل تولیدکنندگان مازندرانی موفق به صادرات بیش از ۱۱ هزار تن انواع محصولات شیلاتی شدند و به گفته مدیرکل شیلات مازندران، محصولات شیلاتی که شامل انواع خاویار، قزل‌آلای منجمد، کیلکا، خوراک آبزیان و غیره بوده به کشورهای مختلف جهان صادرشده است.
ولی اله محمد زاده با اشاره به رشد ارزآوری ۳۵ میلیون دلاری صادرات محصولات شیلاتی در سال قبل میزان رشد ارزشی را ۲۱ درصد اعلام کرد و گفت: ازنظر وزن نیز میزان صادرات محصولات شیلاتی ۶۰ درصد بیشتر بوده است.
وی با عنوان اینکه صادرات محصولات شیلاتی و خاویاری ارزآوری خوبی برای کشور خواهد داشت، یادآور شد: امیدواریم در سال جهش تولید، میزان رشد محصولات شیلاتی به‌ویژه خاویار شتاب بیشتری به خود گیرد.
روند روبه رشد محصولات شیلاتی و خاویار
مدیر مرکز ماهیان خاویاری با اظهار اینکه اگرچه میزان صید ماهیان استخوانی در سال قبل ۴۸ درصد کمتر بود و صیادان استان سه هزار و ۶۰۰ تن ماهی صید کردند اما روند روبه رشد محصولات شیلاتی و خاویار نویدبخش بود، افزود: صادرات این محصولات می‌تواند دوباره نام ایران را با خاویار در جهان بلندآوازه کند.
محمد زاده با عنوان اینکه خاویار استان به کشورهای مختلفی ازجمله آلمان، ایتالیا، فرانسه و غیره صادر می‌شود، یادآور شد: پارسال محصولات شیلاتی به کشورهایی نظیر عراق، افغانستان، کشورهای آسیای مرکزی، خلیج‌فارس و غیره صادرشده است.
مدیرکل شیلات مازندران عنوان کرد: صادرات محصولات شیلاتی می‌تواند به توسعه اقتصادی کمک کند و صادرات هر کیلوگرم خاویار با صادرات بیش از ۲۰ بشکه نفت برابری داشته باشد.
افزایش قیمت محصولات صادراتی و ارزش‌افزوده بالا می‌تواند سبب ترغیب تولیدکنندگان برای روانه کردن محصولات به سمت بازارهای خارجی باشد و این درحالی‌که است که زیرساخت‌ها و موانع فراروی صادرات را برطرف کرد و از تولیدکنندگان با مشوق‌های صادراتی حمایت شود.
در حالی صادرات ۱۱ هزار تن محصولات شیلاتی توانسته برای مازندران ۳۵ میلیون دلار ارزآوری داشته باشد که کل صادرات استان در سال قبل حدود یک هزار تن به ارزش بیش از ۲۱۷ میلیون دلار بوده و این نشان از ارزآور بودن محصولات و فراورده‌های شیلاتی دارد و سوق دادن فعالان این بخش برای صادرات محصولات می‌تواند رویای دستیابی به صادرات سه میلیارد دلاری را در مازندران محقق سازد.
