مطالب و شایعه‌های گوناگونی در باره شیوع ویروس کرونا از بحث میزان ماندگاری و نحوه درگیری مبتلایان تا تغذیه و پیشگیری مطرح شده است که متخصصان در نتیجه آشنایی بیشتر با الگوی رفتاری این ویروس جدید، بخشی از آخرین یافته‌ها را همسو با پرسش‌های مردم تبیین کردند.
بیماری ویروسی کرونا از اوایل اسفند ۹۸ در منطقه کاشان نیز بروز کرده و بسیاری از مردم در نقاط دور و نزدیک شهری و روستایی همراهی خوبی داشته‌اند، چنانکه رییس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کاشان در این زمینه گفت رتبه اول کشوری ثبت‌نام مردم در سامانه سلامت مربوط به منطقه کاشان است.
سیدعلیرضا مروجی با قدردانی از عموم مردم و همکاری حوزه بهداشت و بسیج تصریح کرد: انتظار داریم همه عزیزان از بزرگان، استادان، علما و روحانیون با یک عزم ملی به قضیه مبارزه با کرونا ورود کنند.
وی تاکید کرد: بزرگترن معروف در زمان حاضر سلامت عمومی و بزرگترین منکر، تهدید آن است و تذکر زبانی و ترغیب مردم به رعایت بهداشت عمومی مورد انتظار است تا همکاران به‌ویژه کادر درمانی بیمارستان‌ها که بهشدت خسته هستند و در این ۵۰ روز فرسوده شده‌اند، بتوانند تا حدودی خود را احیا کنند.
با این حال این امر شامل همه افراد نمی‌شود و برخی شهروندان از آن زمان تاکنون با وجود توصیه‌ها، هشدارها و حتی اعمال محدودیت‌ها، با هر علتی از رفت و آمد در سطح شهر چشم نپوشیدند و در نهایت روند ابتلا به این ویروس و مراجعه به مرکزهای درمانی منطقه همچنان تداوم یافت.
از سویی، با توجه به ناشناخته‌بودن الگوی رفتاری این ویروس جدید و ابعاد شیوع بیماری، مسائل بسیاری در مورد راه‌های شیوع تا پیشگیری و درمان از جمله در فضای مجازی مطرح شد که به برخی سودجویی‌ها دامن زد و برخی هم در نتیجه همین مسائل و سردرگمی‌ها، بی‌توجه به اصل خطر در حاشیه ماندند.
بر این اساس جمعی از متخصصان و مسوولان حوزه بهداشت و درمان کاشان با توجه به احتمال اوج‌گیری دوباره بیماری به برخی پرسش‌ها و شایعه‌ها پاسخ دادند و به ارائه آخرین یافته‌ها در باره ویروس کرونای جدید پرداختند.
ماندگاری ویروس در سطوح مختلف
کارشناس مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کاشان تصریح کرد: این مساله که ویروس کرونا چه مدت روی سطوح زنده می‌ماند هنوز بصورت دقیق مشخص نیست؛ گمان می‌رود ماندگاری آن روی سطوح بسته به جنس سطح، دما و رطوبت محیط مانند دیگر ویروس‌های این گروه بین چند ساعت تا چند روز باشد.
مریم یعقوبی افزود: شهروندان در صورتی که گمان می‌کنند سطحی در محل کار آلوده شده است، از یک ضدعفونی کننده ساده برای تمیز کردن آن استفاده کنند.
وی خاطرنشان کرد: مطالعات نشان می‌دهد که این ویروس روی سطوح سخت و صیقلی مانند استیل، پلاستیک، میز کار و شیشه تا ۷۲ ساعت و روی سطوح مسی تا چهار ساعت زنده و فعال باقی می‌ماند.
کارشناس مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کاشان اضافه کرد: هرچند تعداد این ویروس با گذشت زمان روی این سطوح کاهش می‌یابد، اما به علت حضور حتی تعداد کم آن در صورت امکان از دست زدن به سطوح در محیط‌های عمومی خودداری شود و در صورت اجبار نباید دست آلوده با صورت شخص تماس داشته باشد.
وی تاکید کرد: سطوح دارای رخنه مانند پارچه، مقوا و کاغذ نمی‌توانند مقدار قابل توجهی از این ویروس را روی خود نگه دارند و حتی این مقدار کم نیز پس از ۲۴ ساعت روی این سطوح قابل مشاهده نیست.
یعقوبی ادامه داد: هنگام خرید مواد غذایی باید برخی سطوح مانند قفسه‌ها، چرخ‌های خرید و کانتر را لمس کرد که بهترین کار برای جلوگیری از آلودگی دست‌ها در چنین مکان‌های استفاده از ضدعفونی کننده‌هاست.
وی افزود: ممکن است این ضدعفونی کننده‌ها در ورودی فروشگاه‌های بزرگ موجود باشند، در غیر این صورت باید در اولین فرصت، دست‌ها با آب و صابون شسته شود.
این کارشناس با اشاره به لزوم خودداری از حمل کیسه پلاستیکی مواد خریداری شده به داخل خانه گفت: بهترین راه دریافت و پرداخت استفاده از نرم‌افزارهای اینترنتی امن و در صورت نداشتن دسترسی، دستگاه‌های کارتخوان است.
وی در باره انتخاب مواد غذایی نیز توصیه کرد که موادی که امکان پخته شدن، پوست کندن یا شسته شدن با آب و صابون و سپس آبکشی کافی را داشته باشند، برای مصرف انتخاب شود.
یعقوبی تشریح کرد: سلامت موادی که در کارخانه‌ها بسته‌بندی نشده باشد، به سلامت فرد بسته‌بندی کننده بستگی دارد اما مواد غذایی کنسرو شده به دلیل آماده‌سازی در دمایی بسیار بالا، خالی از ویروس است و می‌توان با آسودگی خاطر استفاده کرد.
وی بیان کرد: شست و شوی مواد خوراکی با آب و صابون به‌ویژه در موادی که سطح صافی نداشته باشند، آب به بسته‌بندی آنها نفود می‌کند و حتی میوه‌هایی که تکه شده باشند، باید تنها در صورتی مصرف شوند که مطمئن باشیم می‌توانیم همه صابون استفاده شده را از روی سطح آن آبکشی کنیم.
کارشناس مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کاشان افزود: اگر قرار است بسته‌ای به شما تحویل داده شود، با توجه به این که ویروس کرونا روی سطوح دارای رخنه مدت کمتری فعال باقی می‌ماند، درخواست کنید تا در بسته‌بندی مقوایی، کاغذی یا پارچه‌ای فرستاده و تا حد امکان از تحویل گرفتن بسته‌های پلاستیکی خودداری شود.
وی تاکید کرد: شهروندان در صورت استفاده از تسهیلات و اماکن عمومی مانند حمل و نقل، دستشویی‌ها یا تماس با دستگیره درها، دستان خود را با آب و صابون بطور کامل بشویند.
برای مبتلایان به کرونا چه اتفاقی می‌افتد؟
فوق تخصص ریه دانشگاه علوم پزشکی کاشان نیز در این زمینه گفت: بیماری ناشی از ویروس کرونا در ابتدا یک بیماری تنفسی است که با توجه به حجم ویروس حمله کننده و پاسخ ایمنی فرد مبتلا می‌تواند محدود به راه‌های هوایی فوقانی مثل بینی و گلو باقی بماند و یا پیشرفت کرده و مجاری تنفسی تحتانی و بافت ریه را نیز درگیر کند.
دکتر جعفری افزود: هنگامی که ریه‌ها دچار یک عفونت ویروسی می‌شوند، این ارگان سعی می‌کند ویروس را از طریق فعال کردن سیستم ایمنی مهار کند، با حمله ویروس به سلول‌های ریه و واکنش سیستم ایمنی برای مقابله با آن التهاب شدیدی در بافت ریه اتفاق می‌افتد، پس از ایجاد التهاب، ریه توانایی خود را برای اکسیژن‌رسانی به خون و کاهش کربن دی اکسید که وظیفه اصلی ریه است را از دست می‌دهد.
وی بیان کرد: این مساله به تنگی نفس در بیمار و احتیاج بیمار به دم‌های عمیق برای افزایش اکسیژن خون منجر می‌شود، و گاه هم به شکل کاهش توانایی فرد در انجام کارهایی است که قبلا براحتی انجام می‌داده است.
این فوق تخصص ریه تصریح کرد: در صورت درگیر شدن بافت ریه که لزوما در همه بیماران مبتلا رخ نمی‌دهد تصویربرداری از ریه بیمار آسیب به قسمت هایی از آن را نشان می‌دهد که این آسیب می تواند از موارد خفیف تا شدید متغیر باشد و گاهی به حدی زیاد باشد که بیمار به تهویه کمکی برای تنفس احتیاج داشته باشد.
دکتر جعفری ادامه داد: طبق عکس برداری انجام شده آسیب وارد شده به ریه اشکال بسیار متفاوتی دارد و از یک منطقه محدود تا چندین منطقه وسیع در هر دو ریه را دربرمی‌گیرد و در مجموع جدای از فاکتورهای خطر پیش‌بینی‌کننده مثل سن بالا ، دیابت، بیماری‌های مُزمن ریوی قلبی و مصرف داروهای سرکوب‌کننده ایمنی، رفتار ویروس اصلا قابل پیش بینی نیست و از ابتدا نمی‌توان گفت که بیماری محدود خواهد ماند یا پیشرفت خواهد کرد
وی یادآور شد: هنگامی که آسیب بافت ریه با وسعت زیاد رخ دهد، ترمیم این عضو بدن به زمانی طولانی احتیاج دارد و حتما برای جلوگیری از آسیب های ماندگار نیاز به پیگیری دارد.
وی تاکید کرد: به همین دلیل مردم باید این بیماری را جدی گرفته و از قوانین پیروی کنند چرا که در این مورد(چه از لحاظ جسمی و چه از لحاظ هزینه) به مراتب ساده‌تر و ارزانتر از درمان است.
دکتر جعفری اظهار امیدواری کرد که این مطالب کوچکترین اضطرابی در مخاطبان ایجاد نکند زیرا هدف پاسخ به سوالات بعضی از هموطنان و تاکید بر جدی گرفتن بیماری است و دانشگاه علوم پزشکی کاشان عملکرد خوبی در مقابله با کورونا داشته که باعث دلگرمی مردم منطقه شده ولی شرط قدرتمند ماندن دانشگاه نیز همکاری همه جانبه مردم منطقه است.
تاثیر تغذیه بر سیستم ایمنی بدن
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی کاشان، رعایت نکات تغذیه‌ای را گامی مهم در راستای پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا برشمرد و گفت: دریافت روزانه مواد غذایی مانند میوه، سبزی و مرکبات در کنار فرآورده‌های لبنی و پروتئینی می‌تواند نیاز افراد به ویتامین‌ها را تامین می‌کند.
محسن تقی‌زاده افزود: با مصرف مغزهای گیاهی بی‌نمک، حبوبات، انواع گوشت‌های کم‌چرب و غلات سبوس‌دار که از منابع سرشار آهن و روی هستند، نیاز بدن به انواع مواد معدنی تامین می‌شود.
وی به تاثیر نوشیدن مایعات کافی از جمله نوشیدن روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب اشاره کرد و گفت: همچنین به‌منظور رقیق کردن ترشح‌های درون مجراهای هوایی، در کنار آب نوشیدن چای و دمنوش‌های گرم نیز توصیه می‌گردد.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی کاشان در مورد مکمل‌ها نیز بیان کرد: مصرف مکمل‌ها برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا خودداری شود زیرا مصرف مقدار بالای این مکمل‌های ویتامینی و مواد معدنی اثر محافظتی بر بدن ندارد.
وی در ادامه بیماران را به خودداری از مصرف غذاهای چرب و شور مانند انواع غذاهای کنسروی و فوری در این دوران توصیه کرد.
تقی‌زاده تاکید کرد: برای تامین انرژی و مواد مغذی ضروری در زمان ابتلا به بیماری‌های تنفسی پیشنهاد می‌شود فرآورده‌های غذایی مانند حبوبات، شیر و سایر لبنیات پاستوریزه، تخم‌مرغ و مغزهای گیاهی بی‌نمک بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.
وی تصریح کرد: بیماران از مواد غذایی نفخ‌آور، چرب و شور به‌دلیل افزایش التهاب دستگاه تنفسی خودداری و از وعده‌های غذایی کوچک و کم حجم استفاده کنند.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی کاشان، مصرف پروتئین‌های حیوانی و ویتامین‌هایی مانند انواع گوشت، کیوی، موز، آلو، پرتقال، اسفناج، جعفری، سیب‌زمینی، هویج، کدو حلوایی، گوجه فرنگی، زرده تخم‌مرغ، شیر و لبنیات را توصیه کرد.
بیماری ویروسی کرونا(COVID-۱۹) که نخستین‌بار (آذر/دی ۲۰۱۹) در ووهان چین شناسایی شد و به بیشتر نقاط جهان سرایت کرد.
این بیماری تاکنون به ابتلای ۶۲ هزار و ۵۸۹ نفر و فوت سه‌هزار و ۸۷۲ نفر در کشور منجر شده است.
