در حالی که تلاش جهاد کشاورزی کردستان برای افزایش میزان تولید گوشت قرمز به عنوان یکی از طرحهای پیشران استان به صورت جدی مطرح است، اما برخی فعالین این عرصه از شرایط و موانعی که برخی دستگاه‌ها برای ادامه مسیربر آنان تنگ کرده‌اند، می‌نالند..
خبرگزاری فارس استان کردستان ؛ یکی از مهم‌تریـن اهـداف کلان توسعه، رشـد اقتصـادی، ایجـاد رفـاه اجتماعی و افزایـش درآمد سرانه مردم و کاهش بیکاری اسـت.
بـا توجـه بـه شـرایط، ظرفیت و اهمیتـی کـه روسـتاها دارند، توسـعه و عمـران روسـتایی در دهه‌هـای اخیـر، همـواره یکـی از دغدغه‌هـای اصلـی در بسیاری از کشـورهای در حـال توسـعه بـوده اسـت.
توسـعه روسـتایی در بسـیاری از کشـورها بـه مثابـه راهبـردی بـا اهمیـت بـرای تأمیـن نیازهـای اساسـی و توزیـع عادلانـه ثـروت تلقـی شـده است و بـر ایـن اسـاس از شـیوه‌ها و الگوهـای متنوعـی بـرای توسـعه روسـتایی اسـتفاده می‌شود رونق تولید و اشتغال در روستاها نقش مهمی در ماندگاری مردمان روستایی در روستا و جلوگیری از گسترش حاشیه‌نشینی دارد.
شرایط اقلیمی منطقه شــرایط آب و هوایــی، نــور، حــرارت، بــاد، رطوبــت و بارندگــی در فراینــد دوره پــرورش دام در یــک منطقــه تأثیـر بسـزایی دارد.
کردستان به عنوان یکی از قطب‌های کشاورزی همواره مطرح بوده و به واسطه آب و هوای مناسب ظرفیت بسیار مناسبی برای توسعه هرچه بیشتر کشاورزی و در کنار آن دامپروری است.
موضوعی که طی سال‌های اخیر مورد توجه مسوولان در سطح استان و کشور قرار گرفته است و به همین منظور محور اصلی طرحهای پیشران کردستان نیز بر همین مبنا یعنی کشاورزی تعریف شده است.
در طرحهای پیشران کشاورزی استان کردستان سه محور افزایش تولید گوشت قرمز، توسعە باغات و افزایش اراضی کشاورزی بصورت آبی تا سطح ۹۶ هزار هکتار در نظر گرفته شده است.
قرار است با اجرای این سه طرح علاوه بر تثبیت ۲۵ هزار شغل، ۶۰ هزار شغل جدید در استان ایجاد شود.
وجود شرایط افزایش تولید گوشت قرمز در کردستان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان معتقد است؛ تأمین اعتبار و اجرای طرحهای پیشران کشاورزی در کردستان می‌تواند بخش مهمی از اشتغال و تولید استان را رقم بزند.
خالد جعفری می‌گوید: افزایش ظرفیت تولید گوشت قرمز، آبی شدن ۱۰۰ هزار هکتار اراضی دیم و توسعه ۵۰ هزار هکتاری باغات، از طرحهای پیشران کشاورزی استان کردستان است که به‌جد توسط استاندار کردستان درحال پیگیری است.
وی اضافه کرد: استان‌های نیمه‌شمالی کشور شرایط مساعدتری برای توسعه دامداری در کشور دارند از این‌رو در مناطقی که آب کافی برای تولید علوفه وجود دارد باید دامداری توسعه پیدا کند.
به گفته جعفری، سالانه حدود یک میلیون تن کاه در استان کردستان تولید می‌شود، یونجه تولیدی استان به کشور‌های حاشیه خلیج فارس صادر می‌شود و با توجه به این ظرفیت سال گذشته بیش از ۷۰ درصد اعتبارات اشتغال پایدار روستایی در حوزه دامداری هزینه شده است.
وی همچنین ادامه داد: ظرفیت و شرایط افزایش تولید گوشت قرمز در کردستان وجود دارد و چهارمین واحد پرورش گاو سمینتال در کشور با مشارکت سازمان اقتصادی کوثر در راستای طرح افزایش گوشت قرمز در کردستان ایجاد می‌شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان خاطرنشان کرد: میزان تولید شیر و گوشت در استان براساس برآوردی سازمان سالانه بین ۲۷ الی ۲۸ هزار تن است که حدود ۱۳ الی ۱۴ هزار تن آن در استان مصرف و مابقی در قالب دام زنده از استان خارج و به استان‌های دیگر صادر می‌شود.
وی در ادامه تصریح کرد: کردستان و اکثر استان‌های غربی کشور مانند کرمانشاه، آذربایجان غربی و شرقی، زنجان و همدان به لحاظ دامپروری ظرفیت بسیار بالایی دارند استان ما در این میان جزو قطب‌های اصلی دام در کشور است تا جایکه سالانه ۲۷ هزار تن گوشت و ۲۳۵ هزار تن شیر در استان تولید می‌شود.
برنامه‌ریزی برای تولید ۴۰ هزار تن گوشت در کردستان
به گفته جعفری، افزایش تولید گوشت قرمز از ۲۷ هزار تن به ۴۰ هزار تن در طی یک برنامه ۵ ساله در قالب طرح پیشران از سوی استان هدف‌گذاری شده است، طرحی که از خوان تصویب استانی و خارج استانی گذر کرده است و الان در مرحله تامین اعتبار است که اگر این طرح تامین اعتبار شود و وارد فاز اجرایی خواهد و قطعا تحولات قابل توجهی در بخش دامداری استان ایجاد می‌کند.
وی یادآوری کرد: ایجاد گاوداری‌های بزرگ، ایجاد پروار بندی بره و گوساله، وارد کردن نژادهای خارجی دام سبک که با منطقه سازگاری دارند و تولید شیر،گوشت و زایش آنها از دیگر طرح هایی است که در دل این طرح پیشران در استان دنبال می‌شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان از ایجاد تحول در دامداریهای روستایی در دل این طرح گفت و ادامه داد: پایه اصلی رساندن تولید گوشت به ۴۰ هزار تن به دو دلیل وجود دام مازاد و علوفه مازاد در استان است.
وجود ۱۰ واحد ۵۰۰ راسی دام سبک در کردستان
مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی کردستان هم به وجود ۴۲ هزار راس پرواربندی بره در سطح استان اشاره کرد و می‌گوید: این واحدها با ظرفیت بالغ بر ۱۲ هزار و ۸۰۰ راس گوسفند در استان پروانه فعالیت دارند که ۱۰ واحد از این تعداد ظرفیت بالای ۵۰ راس دارند.
محمود ظهرابی افزود: البته تعدادی از واحدها به دلایل مختلف از جمله کمبود و نبود سرمایه در گردش، مدیریت نامناسب و غیره در حال حاضر راکد بوده و مشکل دارند.
به گفته وی، در حالی که تلاش برای افزایش میزان تولید گوشت قرمز به عنوان یکی از طرحهای پیشران استان کردستان به صورت جدی مطرح و جلسات متعددی در این راستا برگزار می‌شود، اما برخی فعالین این عرصه از شرایط و موانعی که ادامه مسیر و عرصه را بر آنان تنگ کرده می‌نالند..
یک واحد پرواربندی ۵۰۰ راسی، لنگ هزار لیتر آب
یک واحد دامپروری ۵۰۰ راسی یکی از جوانان کارآفرین کردستانی در روستای قلقله از واحدهای فعالی است که به قول خودش با سرمایه شخصی و بدون هیچ حمایتی توانسته برای چند نفر اشتغال‌زایی کند.
صابر غلامی می‌گوید: زمانی که این این واحد پرواربندی را خریدم، فعالیت در این آن تعطیل شده بود، این واحد در اصل اوایل سال ۷۰ احداث شده و همان سال هم مجوز حفر چاه برای تامین آب توسط مالک اول اخذ شده است، ولی چون آب مورد نیاز را از روستا تامین کرده دیگر نیازی به حفر چاه ندیده و در نتیجه این مجوز سال‌های سال بلااستفاده باقیمانده است.
وی افزود: در زمان خریداری این واحد کسی در خصوص اینکه حق حفر چاه ندارم، صحبت نکرد و با هزاران امید هرچه سرمایه داشتم در این راه گذاشتم و واحدی که عملا سال‌های سال بلافایده و بی تاثیر بود را احیا کردیم.
غلامی اذعان داشت: چراغ‌های این واحد که روشن شد با مشکل عدم همراهی مردم روستا مواجه شدم که البته تا حدود زیادی هم حق را به آنها می‌دهم چرا که کمبود آب در روستا وجود دارد و در این شرایط نمی‌شد از آنها انتظار داشت روزانه یک‌هزار لیتر آب مورد نیاز ۵۰۰ راس گوسفند این واحد تولیدی را تامین کنند.
چاره‌ای جز حفر چاه آب نداشتم
وی یادآوری کرد: چاره‌ای جز حفر چاه نداشتم و با توجه به مجوز قبلی، بدون هماهنگی اقدام به حفر چاه به عمق ۵ متر کردم و آب مورد نیاز واحد را تامین می‌کردم اما اکنون به دلیل اینکه این واحد پرواربندی در منطقه ممنوعه قروه و دهگلان قرار دارد، شرکت آب منطقه‌ای دستور پرکردن چاه داده‌اند و در چنین شرایطی امکان فعالیت برای ما وجود ندارد و سرمایه‌گذاری ۳ میلیارد تومانی ما از بین می‌رود.
غلامی گفت: با وجود این مشکل، یا باید واحد را تعطیل کنم و یا اینکه از طریق تانکر با هزینه بالا آب مورد نیاز را تامین کنم هر چند شرکت آبفار قول داده با تانکر آب مورد نیازمان را تامین کند.
وی افزود: این واحد در حال حاضر در زمان تنفس و میان‌دوره قرار دارد که امیدوارم ظرف یکی دو ماه آینده این مشکل حل شود، مسوولان در کارگروه رفع موانع تولید امیدواری داده‌اند که حمایت می‌کنند ولی موضوع اصلی این است که این کارگروه تا چه میزان می‌تواند ضمانت اجرایی داشته باشد.
غلامی اذعان کرد: شرکت آب منطقه‌ای برایم تشکیل پرونده داده و اگر دادگاه به نفع آنها رای بدهد عملا واحد تعطیل می‌شود.
اجازه تخصیص آب در دشت ممنوعه نداریم
محمد معززاده‌مردوخی معاون برنامه‌ریزی شرکت آب منطقه‌ای کردستان در این‌باره می‌گوید: سرمایه‌گذار با علم به اینکه حفر چاه در این نقطه غیرمجاز است اقدام به خرید نمی‌کرد اما ما برای کسی در این زمینه در شرایطی که در این نقطه ۵۳ میلیون مترمکعب کسری آب داریم استثنا قائل نمی‌شویم.
وی افزود: این واحد تولیدی در دشت ممنوعه قرار دارد حتی اگر مقام عالی وزارت هم بخواهد نمی‌تواند اجازه تخصیص آب در این نقطه را صادر کند.
مردوخی تصریح کرد: قوانینی که در این راستا برای تامین آب شرب وجود دارد شامل اراضی اطراف شهر است، نه زمینی که در دشت‌های ممنوعه قرار گرفته است چرا که براساس بخش‌نامه وزارت نیرو در تامین آب شرب در این مناطق هم حتی باید با احتیاط جلو برویم.
وجود ۲۲۰ هزار راس دام سنگین در کردستان
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان هم می‌گوید: ۲۲۰ هزار راس دام سنگین در سه دسته گاو اصیل هلشتاین با نژاد خارجی با ۲۰۰ هزار راس، ۶۵ تا ۷۰ هزار راس گاو دورگه که طلاقی بین گاو بومی و گاو هلشتاین است و ۱۳۰ هزار راس گاو بومی و محلی در استان وجود دارد.
سیداحمد زکریایی‌نژاد افزود: البته جمعیت دامی استان در طول سال تغییر می‌کند استان در فصل بهار بیشترین جمعیت دامی را به ویژه در دام سبک با جمعیت یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار راس دارد و در فصل پاییز این مقدار کاهش پیدا می‌کند.
وی ادامه داد: دامداری در کردستان در سه سطح صنعتی، نیمه‌صنعتی و سنتی در حال انجام است البته دامداری صنعتی و نیمه‌صنعتی سهم کمی را از این حوزه به خود اختصاص داده است.
زکریایی‌نژاد یادآور شد: ۴۲ هزار راس پرواربندی بره و ۲۴ هزار راس پرواربندی گوساله و گوسفندداری حدود ۳۰۰ واحد به ظرفیت ۷ هزار راس در قالب طرحهای صنعتی و نیمه‌صنعتی ظرفیت‌سازی شده و بقیه هم در قالب دامداریهای روستایی انجام می‌شود.
و اما…
هرچند به قول محمد دره‌وزمی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان، مصوبات کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید برای همه بخش‌ها و دستگاه‌ها لازم‌الاجرا است و حتی می‌تواند قوانین را هم دور بزند اما واحدی مانند این دامپروری ۵۰۰ رأسی امروز لنگ هزار لیتر آب است.
حال باید انتظار کشید و دید نسخه‌ای که مسوولان برای رفع مشکل این واحد تولیدی در استان خواهند پیچید تا چه اندازه به نفع سرمایه‌گذار است البته نباید فراموش کرد که کلنگ احداث این واحد روزی به همت همین مسوولان به زمین زده شده است و امروز بعد از سال‌ها که دوباره چراغ‌هایش روشن شده، نباید اجازه دهند که بازهم قفلی بر درب این واحد زده شود.
