
در جریان رویداد «فرصتهای سرمایهگذاری مشهد»، از دانشنامه زعفران و طرح بازآفرینی مزارع زعفران با هدف ارتقاء راندمان و رقابتپذیری جهانی این محصول رونمایی شد.
همزمان با افتتاحیه رویداد و نمایشگاه «فرصتهای سرمایهگذاری مشهد» در ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۴، از دو طرح مهم در حوزه زعفران ایران شامل «دانشنامه زعفران» و «طرح پیشنهادی بازآفرینی مزارع زعفران مبتنی بر کشاورزی قراردادی» رونمایی شد؛ اقدامی که میتواند نقطه عطفی در آینده صنعت زعفران کشور باشد.
ایران با سهم بیش از ۹۰ درصدی از تولید جهانی زعفران، نهتنها خاستگاه این محصول استراتژیک است، بلکه دارای ظرفیتهای بالقوه بینظیری از منظر اقتصادی، اشتغال روستایی و مدیریت منابع آبی است. با این حال، کارشناسان بر این باورند که سهم ایران از ارزش افزوده جهانی زعفران، بسیار کمتر از ظرفیت واقعی آن است.
علی شریعتیمقدم، کارآفرین ملی و صادرکننده نمونه کشور، در این مراسم با تأکید بر لزوم ارتقای جایگاه زعفران ایران گفت:«زعفران ارزشمندترین گیاه دارویی جهان و شاهکار خلقت است. تیمهای مختلف علمی طی بیش از یک سال اخیر با تلاشی فشرده، موفق به گردآوری مقالات، پتنتها و دادههای تخصصی در قالب دانشنامه زعفران شدند. هر روز ابعاد تازهای از خواص دارویی این گیاه در حال کشف است، از تأثیرات آن بر پیشگیری از سرطان، آلزایمر و پارکینسون گرفته تا تقویت بینایی و قوای جنسی.»
وی با تأکید بر مسئولیت ایران در حفظ و توسعه علمی و تجاری این محصول افزود:«دانشنامه زعفران با هدف ارتقاء جایگاه ایران در بازارهای بینالمللی، معرفی محققان، تولیدکنندگان و فعالان برجسته این صنعت را در دستور کار دارد.»
شریعتیمقدم همچنین از طرح سرمایهگذاری بازآفرینی مزارع زعفران رونمایی کرد؛ طرحی که با هدف دستیابی به متوسط تولید ۱۰ کیلوگرم در هکتار، بازطراحی فنی، جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی، و توسعه مزارع آرمانی و ارگانیک را دنبال میکند.
او سه چالش اساسی زعفران ایران را چنین عنوان کرد:
۱٫ ناشناخته بودن علمی و دارویی زعفران: علیرغم پیشینه دیرینه، هنوز بسیاری از مردم و حتی نهادهای علمی از جنبههای درمانی و دارویی آن آگاه نیستند. در این راستا ۴ جلد کتاب تخصصی توسط اساتید دانشکده داروسازی دانشگاه فردوسی منتشر شده است.
۲٫ کاهش راندمان تولید: راندمان برداشت زعفران طی پنج دهه گذشته حدود ۳۰٪ کاهش یافته و اکنون به متوسطی حدود ۳ کیلوگرم در هر هکتار رسیده است، در حالی که برخی کشاورزان موفق به ثبت رکوردهایی تا ۲۵ کیلوگرم در هکتار شدهاند.
۳٫ موانع اقتصادی و ساختاری: از تعهدات ارزی گرفته تا کمبود سرمایهگذاری در زنجیره ارزش، عدم توسعه اتوماسیون و بازاریابی جهانی، همگی در تضعیف سهم ایران از بازار جهانی نقش داشتهاند. شریعتیمقدم بر این باور است که با برنامهریزی دقیق و سرمایهگذاری هدفمند، صادرات زعفران و گیاهان دارویی میتواند به سه میلیارد دلار در سال افزایش یابد.
در این مراسم، چهرههای برجستهای همچون دکتر مظفری (استاندار خراسان رضوی)، دکتر صیدی (رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار)، مهندس توکلیزاده (رئیس اتاق بازرگانی خراسان رضوی)، دکتر خواجهنائینی (معاون وزیر اقتصاد) ،حسینی مدیر کل امور اقتصاد و دارایی خراسان رضوی و جمعی از مسئولان اقتصادی و فعالان بازار سرمایه حضور داشتند و از این اقدامات علمی و اقتصادی تمجید کردند.
به گفته صاحبنظران، رونمایی از این دو طرح مهم، گامی کلیدی در راستای افزایش بهرهوری، رقابتپذیری و تثبیت جایگاه جهانی زعفران ایران خواهد بود.