یکی از اعضای هیات علمی مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، مهمترین علت بازدهی پایین پرورش قارچ خوراکی دکمهای در تابستان به خصوص در کارگاههای کوچک و منازل را به دلیل وقوع دمای بالا در این فصل بیان کرد و گفت: بهترین زمان برای پرورش قارچ دکمهای پاییز، زمستان و بهار است.
حسین خباز جلفایی در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: پرورش قارچ خوراکی دکمهای در تابستان با مشکلات جدی همراه است، زیرا برای باردهی هر دوره از پرورش این قارچ که حدود یک ماه طول میکشد، دمای ۱۸-۱۶ درجه سانتیگراد لازم است. این دما در تابستان با صرف هزینه بالا به سختی توسط وسایل سرمایشی قابل حصول است، بنابراین هزینه تمام شده تولید بالا میرود.
وی در ادامه گفت: اغلب بیمارگرهای قارچی، باکتریایی، نماتدی و حشرات که اغلب در طی مراحل پرورش قارچ خوراکی خسارتزا هستند، در دمای بالا (۳۰-۲۰ درجه سانتیگراد) به سرعت رشد و تکثیر مییابند. به عنوان مثال مگسها و کنهها که ریسههای قارچ خوراکی را میخورند، کلاهکها را سوراخ میکنند و از طرفی ناقل انواع بیماریها در سالن پرورش نیز هستند، در دمای بالا، دوره رشد کوتاهی دارند. به این معنی که اگر دوره رشد مگسی در دمای ۲۰ درجه سانتیگراد ۲۱ روز است، در دمای ۲۵ درجه میتواند به ۱۱ روز کاهش یابد. بنابراین در مدت زمان کمی جمعیت آنها دو برابر میشود.
وی اضافه کرد: در این حالت، تولید کنندگان نیز برای اجتناب از کاهش محصول خود به استفاده از سموم مختلف و مواد شیمیایی ضدعفونی کننده مبادرت میورزند که این امر نیز به نوبه خود هزینه تولید را بالا میبرد. مهمتر اینکه به دلیل خاصیت جذب بالای کلاهکهای قارچ دکمهای، مواد شیمیایی به راحتی جذب آن شده و برای سلامتی مصرف کنندگان مضر است.
مسئول آزمایشگاه بیماریهای قارچهای خوراکی مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، یکی دیگر از معایب پرورش قارچ خوراکی دکمهای در فصول گرم سال را بروز جمعیتهای مقاوم بیمارگرها و حشرات به قارچکشها و حشرهکشها عنوان کرد و گفت: مصرف زیاد این مواد شیمیایی که ناشی از فراوانی عوامل بیماریزا و حشرات در دمای بالای سالن پرورش است باعث بروز جمعیتهای مقاوم آفات و بیمارگرها میشود. به مرور این جمعیت مقاوم جایگزین جمعیت حساس به سموم شده و حتی در فصول خنک سال نیز با مصرف سموم از بین نمیروند. بنابراین علی رغم مصرف زیاد و متنوع قارچکشها و حشرهکشها، بیمارگرها و آفات همچنان خسارات جبران ناپذیری وارد میکنند.
خباز جلفایی در پایان گفت: مزارع بزرگ پرورش قارچ خوراکی در کشور ناگزیر هستند با استفاده از تجهیزات مدرن و صرف هزینه زیاد، تولید خود را در تمام سال حفظ کنند ولی به پرورش دهندگان قارچ در کارگاههای کوچک و تولیدکنندگان خانگی توصیه میشود از پرورش قارچ خوراکی دکمهای در شرایطی که دمای محیط بالا است اجتناب کنند. زیرا سرد کردن سالن یا اتاق پرورش در شرایطی که دمای محیط بالا است دشوارتر و گرانتر از گرم کردن آن در دمای پایین محیط است. ضمن اینکه با مصرف بیشتر سموم در فصول گرم سال هم سلامت مصرف کنندگان قارچ خوراکی به خطر میافتد و هم به دنبال بروز جمعیتهای مقاوم در بیمارگرها و حشرات، تولید در فصول خنک سال نیز با مشکلات جدی مواجه خواهد شد.