از ابتدای شروع بحران كرونا، صحبت از آسیبپذیری افراد مبتلا به دیابت در برابر كووید-19 در رسانههای خبری قوت گرفت. زیرا در بدن این بیماران سلولهایی كه مسؤولیت دفاع از بدن را برعهده دارند در اثر قند زیاد ناكارآمد شده و سیستم دفاعی آنها ضعیف میشود.
از ابتدای شروع بحران کرونا، صحبت از آسیبپذیری افراد مبتلا به دیابت در برابر کووید-۱۹ در رسانههای خبری قوت گرفت. زیرا در بدن این بیماران سلولهایی که مسؤولیت دفاع از بدن را برعهده دارند در اثر قند زیاد ناکارآمد شده و سیستم دفاعی آنها ضعیف میشود.
به همین دلیل به بیماران مبتلا به دیابت شدت ماندن در خانه و از آن مهمتر کنترل قند خون توصیه شده است. اما نکته مهم اینجاست که آن دسته از مبتلایان به دیابت که با آگاهی از روند بیماریشان بر کنترل آن بهخوبی فائق آمده و نیز با داشتن یک برنامه تحرکی و تغذیهای مناسب، وزنشان را در حد طبیعی نگه داشتهاند، نباید بیش از افراد دیگر نگران ابتلا به کرونا باشند. در این باره با دکتر اسدا… رجب، متخصص غدد و رئیس انجمن دیابت ایران گفتوگو کردهایم.
این که گفته میشود ابتلا به کرونا خطر جدیتری برای مبتلایان به دیابت دارد و از قضا این گروه مستعد ابتلا به نوع شدیدتر کووید-۱۹ هستند را تایید میکنید؟
بله درست است. البته این در صورتی است که بیمار از کنترل مطلوبی برخوردار نباشد. متاسفانه اکثر مبتلایان به دیابت، بهخصوص مبتلایان به نوع دو چون دیرتر تشخیص داده میشوند، وضعیت بیماریشان در کشور ما معمولا کنترل نامطلوبی دارد.
ناگفته نماند که مبتلایان به دیابت نوع دو غالبا از آموزش لازم برای اینکه قند خونشان کنترل شود، بهرهمند نیستند و همین موضوع به صورت غیرمستقیم موجب شده این دسته از بیماران، دیابت را جدی نگیرند.به همین ترتیب اکثر مبتلایان به دیابت نوع دو دچار بیماریهای زمینهای دیگر مثل بیماریهای قلبی-عروقی، افزایش وزن، چاقی یا مشکلات ریوی هم هستند.
به همین علت هم میتوانند در معرض خطر باشند و اگر به کرونا مبتلا شوند، متاسفانه عوارضشان شدیدتر هم خواهد بود.
آیا مبتلایان به دیابت نوع یک هم به اندازه مبتلایان به نوع دو در معرض خطر بالا نسبت به ابتلا به کووید-۱۹ هستند؟
مبتلایان به دیابت نوع یک چون تشخیص دیابتشان بهسرعت اتفاق میافتد طبیعتا پیش از ابتلا یا بعد از تشخیص، عارضههای شدید بیماری را ندارند. بهعلاوه اگر قندشان کنترلشده باشد، به اندازه افراد عادی در معرض خطر هستند.
اما مبتلایان به دیابت نوع دو متاسفانه بیشتر در معرض خطرند، زیرا معمولا دیابتشان دیر تشخیص داده میشود و توجهی به دیابت نمیکنند. مگر اینکه دچار عوارض ناشی از دیابت شوند که این عوارض میتواند خطر آسیبپذیری نسبت به کرونا را در آنها بیشتر کند.
عوارض کووید-۱۹ در مبتلایان به دیابت چطور بروز میکند؟ آیا عوارض تنفسی در آنان شدیدتر است؟
مبتلایان به دیابت نوع دو ممکن است مشکلات تنفسی بیشتری پیدا کنند. بهویژه کسانی که قندشان کنترل شده نیست.البته فرد مبتلا به کووید-۱۹ را وقتی بستری میکنند که بیماری برای آنها خطر جانی داشته باشد. ولی اگر علائم کرونا ضعیف باشد، در خانه بستری میشوند. خوشبختانه ما در موج اول ابتلا به کرونا طی اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹، هیچ بیمار مبتلا به دیابتی را که مبتلا به کرونا هم شده باشد، نداشتیم. اما بعد از نوروز که توجه مردم در ارتباط با کرونا کم شد، برخی از مبتلایان به دیابت به کرونا هم مبتلا شدند که البته علائمشان خفیف بود و با قرنطینه دو هفتهای بهبود پیدا کردند.
اصولا مبتلایان به دیابت باید موارد بهداشتی خاص یا بیشتری را نسبت به افراد دیگر رعایت کنند؟
افرادی که دیابتشان کنترل شده و هموگلوبینA1C آنان زیر ۵/۷ باشد به اندازه افراد غیردیابتی در معرض خطرند (آزمایش هموگلوبین ایوانسی، یک آزمایش خون بسیار رایج است که برای غربالگری بیماران مبتلا به دیابت کارآیی داشته و نشان میدهد بیماران به چه میزان در کنترل بیماری دیابت موفق بودهاند).افراد مبتلا به دیابت هم باید مانند غیردیابتیها، نکات بهداشتی از جمله استفاده از ماسک، شستوشوی دستها و رعایت فاصله اجتماعی را مدنظر داشته باشد.
قند این افراد باید در حد طبیعی کنترل شود. بهویژه آنکه در دوران همهگیری کرونا فعالیت جسمی کمتر و تغذیه بیشتر میشود. پس توصیه میشود مبتلایان به دیابت بعد از هر وعده غذایی حتی در خانه ۱۵ تا ۲۰ دقیقه راه بروند که این مساله در کنترل قند و نیز کاهش وزنشان مؤثر خواهد بود.بیشک، افراد مبتلا به دیابت تا جایی که ممکن است باید سعی کنند از تردد در سطح شهر و ارتباط با افراد مشکوک یا آلوده به ویروس کووید-۱۹ پرهیز کنند.
مبتلایان به دیابتی که قند خونشان را خوب کنترل کردهاند، بهخوبی میتوانند از پس مبارزه با ویروس کرونا برآیند، زیرا آنها از همان زمان اولیه مبتلا شدن به دیابت رعایت نکات بهداشتی را در نظر داشتهاند. اگر مبتلایان به دیابت به تغذیه و فعالیت جسمانی خود توجه داشته باشند و نیز همه دستورالعملهایی را که وزارت بهداشت اعلام کرده و روی وبگاه انجمن دیابت درج میشود بهطور دقیق و کامل رعایت کنند، نباید نگرانی زیادی از بابت ابتلا به کرونا داشته باشند.
روزنامه جام جم