با حذف ارز دولتی بر روی کالاهای اساسی و در پی گرانیهای اخیر، این روزها قیمت حبوبات نیز رشد چند برابری یافته است.
طی ماههای اخیر با زمزمه گرانی برخی اجناس، قیمت سایر اقلام به شکل تامل بر انگیزی روند صعودی به خود گرفته و گویا خیالی بر ثابت ماندن این قیمتها نیست، این روزها سیر تا پیاز بازار، قیمتهای نجومی به خود گرفته و در این شرایط کرونایی، جیبهای خالی مردم از پس تامین مایحتاج زندگی بر نمیآید.
پس از اوج گیری قیمت مرغ، تخم مرغ و گوشت، حال نوبت به جای خالی گروهی دیگر از مواد پروتئینی در سفره مردم رسیده است؛ این روزها قیمت حبوبات نیز صددرصد افزایش یافته و در صدر اقلام لاکچری قرار گرفته است.
مردم چه می گویند؟
فاطمه سپهوند، یکی از شهروندان لرستانی در این خصوص می گوید: با این گرانی سر به فلک کشیده چطور مردم باید بتوانند غذای مقوی تهیه تا سیستم بدنی خود را بالا برده و از گزند ویروس کرونا حفظ کنند.
وی افزود: الان ماه هاست که یک کیلو گوشت نتوانستهایم بخریم، قیمت حبوبات نیز به شدت گران شده است به طوری که عدس که کیلویی هفت یا هشت هزار تومان بود شده ۲۵ هزارتومان شده است، محصولات دیگر نیز همینطور از لوبیا و ماش و نخود گرفته تا لپه، واقعا مسئولی، ناظری کسی نیست که بر این آشفته بازار نظارت کند تا ما شاهد افزایش بیش از سه برابری قیمتها نباشیم.
یک خانواده با وضع اقتصادی متوسط در خرم آباد با این قیمت ها دیگر رغبتی به خرید این محصولات هم ندارد وای به حال افراد کم توان که دولت هیچ فکری برای آنان نکرده است
معصومه ساری، شهروند ازنایی نیز در این خصوص میگوید: ماندهام که چرا اینقدر قیمت حبوبات سر به فلک کشیده است. آیا این افزایش قیمت هم به دلیل افزایش نرخ دلار در کشور است؟ بیشتر حبوبات در کشور تولید میشود بهطوریکه استان ما، کرمانشاه، کردستان و سایر استانهای همجوار بیشتر نیاز کشور را تولید میکنند ولی معلوم نیست چرا اینقدر قیمت این محصولات افزایشیافته است.
وی افزود: متأسفانه کسی بر بازار محصولات غذایی نظارتی ندارد و مردم عادی هم هرچقدر گلایه و شکایت میکنند حرفشان به گوش مسئولین نمیرسد، در این شرایط سخت بهتر است همه به هم کمک کنیم ولی آنچه شاهد هستیم خلاف این موضوع را به اثبات میرساند.
تاثیر بالا رفتن قیمت ارز بر سایر اقلام
رئیس اتاق اصناف لرستان در گفتوگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: افزایش قیمت حبوبات با توجه به تحریمهای موجود و وضعیت دلار و ارز در کشور طبیعی است، چرا که بالا رفتن قیمت دلار و ارز بر روی همه کالاها تاثیرگذار بوده است.
با نیمایی شدن ارز و بالا بودن قیمتها، حبوبات نیز در سبد گرانی قرار گرفته است
منوچهر اسبکوه با بیان اینکه قبلا حبوبات را با ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومان وارد میکردیم اما با نیمایی شدن ارز و بالا بودن قیمتها، حبوبات نیز در سبد گرانی قرار گرفته است، عنوان کرد: در راستای حبوبات، واردات آنچنانی نداریم و چون واردات نیست تا بتوان قیمتها را کنترل کرد، قیمتها افزایش یافته است.
وی بیان کرد: از طرفی نوسانات عرضه و تقاضا نسبت به این مسئله زیاد است و به صورت کلی بایستی عرضه بیش از تقاضا باشد؛ در حال حاضر کمبود حبوبات نداریم اما چون قبلاً به صورت کمکی از خارج واردات داشتیم و الان وارداتی صورت نمیگیرد این موضوع بر افزایش قیمت تاثیر گذار بوده است.
کاهش واردات
رئیس اتاق اصناف لرستان همچنین تصریح کرد: اگر واردات هم باشد چون با ارز نیمایی است باز هم قیمت ها افزایش می یابد، بالا رفتن قیمت کود، سم، ادوات کشاورزی و … بر ای گرانی ها تاثیرگذار است.
اسبکوه گفت: متاسفانه یکی از مشکلاتی که در استان وجود دارد این است که ما دستگاه بسته بندی نداریم، به طور مثال استان کرمانشاه نخود را کیلویی ۱۰ هزار تومان از ما میخرد و پس از بسته بندی با کیلویی ۱۸ هزار به فروش میرساند؛ در این بین با اینکه هیچ هزینه ای برایشان ندارد ولی سود زیادی به جیب دلالان میرود.
وی همچنین با بیان اینکه پس از پیگیریها بنا بود یک سرمایه گذار این دستگاه را وارد کند ولی در حال حاضر با توجه به تحریمها و افزایش نرخ ارز، قیمت این دستگاه نیز بسیار بالا رفته است، اظهار داشت: نخود بیشترین تولید حبوبات لرستان را به خود اختصاص داده است که اکثر آن هم در شهرستان سلسله تولید میشود.
برخورد قاطع با گرانفروشی
رئیس اتاق اصناف لرستان افزود: شیوع کرونا نیز بر این افزایش قیمتها بی تاثیر نیست، ولی بالا رفتن نرخ دلار و طلا تاثیر بسیار زیادی بر این افزایش قیمت داشته است.
اسبکوه با بیان اینکه تولید حبوبات در استان نسبت به سال گذشته بسیار بیشتر شده و رضایت بخش است عنوان کرد: اتحادیه نقشی در قیمت گذاری حبوبات ندارد؛ حبوبات از جمله کالاهای اساسی محسوب میشود که براساس حمایت از مصرف کننده نرخ گذاری میشود.
اگر کسانی بالاتر از قیمت حمایت از مصرف کننده اقدام به فروش کنند، گرانفروشی محسوب میشود و با آنها برخورد میشود
وی با بیان اینکه بنا شده در این راستا نرخهایی تعیین کنند، لذا اگر کسانی بالاتر از قیمت حمایت از مصرف کننده اقدام به فروش کنند، گرانفروشی محسوب میشود و با آنها برخورد میشود، تصریح کرد: با هماهنگیهای صورت گرفته، نظارت و بازرسی توسط شرکتهای مشترک اتاق اصناف، صنعت و معدن و تعزیرات صورت میگیرد و با گرانفروشان برخورد میشود.
افزایش ۱۵ درصدی قیمت حبوبات
کارشناس کسب و کارهای کشاورزی در گفتوگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: معمولا همه اقلام از بالا و پایین شدن قیمت دلار، طلا و سکه تاثیر پذیرند و یا واردات یا صادرات خوبی دارند که تحت تاثیر ارز قرار میگیرند اما حبوبات چون نه خیلی صادرات دارد و نه خیلی وارداتی است، قیمت را کشش بازار تعیین میکند که در حال حاضر مقداری افزایش قیمت داشتهایم.
محمد حسین انصاری افزود: افزایش قیمت بستگی به خرده فروشان دارد ولی هم اکنون افزایش قیمتها خیلی زیاد نبوده و ۱۰تا ۱۵درصد افزایش یافته است.
وی عنوان کرد: هر اتفاقی که رخ میدهد بازار ملتهب میشود و این التهاب بازار خود به خود باعث موج گرانی میشود و این التهاب گرانی روی همه چیز تاثیر گذار است.
لزوم افزایش بهرهوری محصولات کشاورزی
کارشناس کسب و کارهای کشاورزی با اشاره به صادرات و واردات در حوزه محصولات کشاورزی بیان کرد: ۵۷ دهم میلیارد دلار صادرات کالاهای کشاورزی بوده که عمدتا پسته، زعفران، صیفی جات و مقداری مرغ و تخم مرغ بوده و صادرات حبوبات خیلی کم است؛ عمده ترین محصول وارداتی نیز برنج، دانههای روغنی سویا، ذرت، شکر و مقداری گوشت است.
انصاری تصریح کرد: صادرات و واردات حبوبات خیلی زیاد نیست و گاها محصولی که افزایش داشتهایم صادرات بیشتری دارد، ولی وقتی با کمی محصول مواجه میشویم واردات آن بیشتر میشود.
وی خاطرنشان کرد: تولید حبوبات در کشور بیشتر به صورت دیم است و امسال بارندگی کم بود؛ بهرهوری در بخش کشاورزی باید به اندازهای بالا برود که اراضیهای قابل کشت در کشور وسیع شود و باید به جایی برسیم که یکی از قطبهای مهم صادرات محصولات کشاورزی شویم و کشور را از این گرانیهای پی درپی و بیرویه نجات دهیم.
تولیدات داخلی جوابگو نیست
کارشناس حوزه کشاورزی در گفتوگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: با توجه به این که همه کالای افزایش قیمت داشته، حبوبات نیز از این گرانی بینصیب نمانده است به طوری که حبوبات بیش از دو برابر افزایش قیمت داشته است. در حال حاضر تولیدات داخلی کفاف تمام شهرهای ایران را نمیدهد و حبوباتی از جمله عدس و لوبیا چیتی بیشتر وارداتی است
فاتح رضایی افزود: یکی از دلایل این افزایش قیمتها، رشد قیمت دلار است، در حال حاضر تولیدات داخلی کفاف تمام شهرهای ایران را نمیدهد و حبوباتی از جمله عدس و لوبیا چیتی بیشتر وارداتی است.
وی عنوان کرد: موارد دیگری از محصولات کشاورزی مانند جو، بلغور و نخود تولید داخل است اما عدس و لوبیا چیتی تولید داخلی جوابگو نیست و باید واردات داشته باشیم، چون این اقلام وارداتی است و از طرفی افزایش دلار و کمبود واردات حبوبات سبب شده قیمت این محصولات بیش از دو برابر شود یعنی صد درصد افزایش قیمت داشته باشیم.
رضایی با بیان اینکه قیمت هر کیلو نخود شش هزار تومان بوده که الان در بازار به قیمت ۱۲هزار تومان به فروش میرسد و این در حالیست که صادرات نخود نداریم، گفت: وقتی در داخل نیاز به حبوبات داریم نباید صادرات صورت گیرد، در شرایط فعلی کاهش قیمت و بازگشت به قیمت قبل ممکن نیست، از دولت انتظار نظارت را داریم، لذا نباید دلالان زیادی در این عرصه باشند که اینگونه شاهد افزایش قیمت بیرویه حبوبات باشیم.
عدم ترخیص محصولات از گمرک
مدیر فروش یک شرکت حبوبات آراد نیز در گفتوگو با خبرنگار بازار با اظهار اینکه دلیل افزایش قیمت حبوبات برداشتن ارز دولتی بوده و افزایش قیمت دلار بر روی قیمت اقلام از جمله حبوبات تاثیرگذار بوده است، افزود: وقتی ارز دولتی برداشته میشود و محصولات با ارز آزاد وارد میشود باید انتظار افزایش قیمت را داشت، قبلا به ارز نیمایی وارد میشد اما الان حتی ارز نیمایی هم اختصاص نمیدهند و با ارز آزاد حبوبات وارد میشود.
مرضیه سیفی با عنوان اینکه همه استانها حبوبات ندارند و حبوبات در چند استان کشور کشت میشود آن هم با هزینههای زیاد و مقدار تولید حبوبات اصلا جوابگو نیست، بیان کرد: لوبیا و عدس اصلا جوابگوی مصرف داخل کشور نیست و عدس ایرانی خیلی کم یافت میشود و این محصول بیشتر در ستان اردبیل کشت میشود.
وی با تاکید بر اینکه اگر عدس از کانادا و روسیه وارد نشود واقعا جوابگوی نیاز مردم نیست و وقتی ارز دولتی داده نمیشود باید قیمت آن هم سر به فلک بکشد، خاطرنشان کرد: بیشتر حبوبات وارداتی است و تنها نخود صادر میشود، نخود لپه ای هم وارداتی است و از کشورهای اتیوپی، استرالیا و هند با نرخ آزاد وارد میشود؛ قیمت لپه از سال گذشته تاکنون خیلی رشد داشته است.
عدم نظارت بر بازار
مدیر فروش شرکت حبوبات آراد گفت: وقتی عدس وارداتی پشت مرز میمانند و ماهها ترخیص نمیشود بازار دچار کمبود شده و این کمبود سبب افزایش قیمت حبوبات میشود.
سیفی اظهار داشت: حبوبات بیش از صد درصد افزایش قیمت داشته است، عدسی که سال گذشته کیلویی هشت هزار تومان بوده در اردیبهشت ماه امسال به مرز ۲۰هزار تومان رسید و الان با کاهش هزار تا دو هزارتومان با ۱۸تومان در بازار به فروش میرسد.
مدیر فروش شرکت حبوبات آراد با اعلام اینکه کشاورزان محصولات تولیدی خود را به جهاد تحویل می دهند و جهاد کشاورزی وارد بازار می کند ولی هیچ گونه تاثیری در کاهش قیمت نداشته است، عنوان کرد: باید تدبیری صورت گیرد که حبوبات با ارز دولتی وارد شود تا در بازار با قیمت مناسبی به فروش برسد؛ متاسفانه هیچگونه نظارتی در زمینه گرانی حبوبات در بازار وجود ندارد.
چه باید کرد؟
بدون هیچ شکی مسئولان صنفی و واحد تعزیرات لرستان باید شدیدترین نظارتها را بر بازار محصولات غذایی داشته باشند، از طرف دیگر لازم است در برخی از اقلام وارداتی مسئولان گمرک نسبت به ترخیص حبوبات وارداتی اقدامات مقتضی را انجام دهند تا شاهد افزایش افسارگسیخته این ماده غذایی مهم در کشور نباشیم، چون کالایی که گران شد دیگر سخت است رنگ کاهش قیمت به خود بگیرد.