شمیرانات- فصل برداشت گیلاس در شمیرانات با تولید قابل توجه این محصول در حالی آغاز شده است، که هزینه‌های بالا و محدودیت فصل برداشت سبب کاهش سود باغداران این محصول شده است.
شهرستان شمیرانات در شمال شرق استان تهران هفت هزار و ۱۰۰ هکتار زمین کشاورزی دارد، که سالانه ۱۲۹ هزار تن محصول دامی و کشاورزی در این اراضی تولید می‌شود.
این شهرستان، به‌ویژه منطقه خوش آب‌وهوای لواسان، از توابع شمیرانات از دیرباز به‌عنوان یکی از قطب‌های مهم تولید گیلاس در کشور مطرح بوده است، به‌طوری‌که سال‌های ۹۷ و ۹۸، تولیدات گیلاس در شمیرانات رتبه اول را در کشور به دست آورد.
باغداران لواسان و رودبار قصران، هرسال تابستان خود را با برداشت گیلاس آغاز می‌کنند، روستای بخش لواسانات از توابع شمیرانات از روستاهایی است، که باغداران زیادی در این روستاها برای امرارمعاش خود گیلاس کشت کرده و به امید برداشت و فروش آن‌ها در بازار یک سال تمام از آن‌ها مراقبت می‌کنند و اکنون فصل برداشت این محصول فرا رسیده است.
روزی ۲۴۰ هزار تومان دستمزد گیلاس چین حرفه‌ای
یکی از باغداران لواسانی در خصوص میزان محصول گیلاس در سال جاری به خبرنگار بازار گفت: خدا را شکر، امسال محصولمان بیش از سال‌های قبل است، برداشت گیلاس از باغات این منطقه تا آخر تیرماه و چند روز اول مرداد ادامه دارد.
کیفیت گیلاس تک‌دانه لواسان مثال‌زدنی است و این برند در کل منطقه مشهور است، اما هزینه‌های زیادی برای آبیاری و کود درختان باید بدهیم
وی بابیان این‌که آفت گیلاس لواسان کمتر از دیگر مناطق است، افزود: کیفیت گیلاس تک‌دانه لواسان مثال‌زدنی است و این برند در کل منطقه مشهور است، اما هزینه‌های زیادی برای آبیاری و کود درختان باید بدهیم و از سویی دیگر مزد کارگران در فصل برداشت بیشتر هم شده است و مجبوریم برای یک کارگر حرفه‌ای گیلاس چین روزی ۲۴۰ هزار تومان دستمزد بدهیم.
این باغدار که محمد نام داشت، افزود: بیشتر محصول گیلاس باغ‌های این منطقه تک‌دانه است، که شفافیت بسیار خوبی دارد و گوشتی است و بیش از ۷۰ درصد بار ما صادراتی است و به کشورهای همسایه صادر می‌شود، البته امسال با توجه به شیوع ویروس کرونا احتمال می‌دهیم، امکان صادرات کمتر فراهم باشد.
گیلاس را درب باغ ۱۰ الی ۱۲ هزار تومان خریده و در شهر ۳۰ الی ۴۰ هزار تومان می‌فروشند
باغدار دیگری که تغییر کاربری اراضی و باغ خواری را آفت اصلی گیلاس لواسان و میزان تولید آن در سال می‌دانست، در گفتگو با خبرنگار بازار از نبود زیرساخت‌های حمایتی نیز انتقاد کرد و افزود: گیلاس توجیه اقتصادی خوبی دارد و لذا نباید به آن بی‌توجه بود، ولی چون فصل برداشت این محصول بسیار کوتاه است، مجبوریم میوه را از درختان چیده و بفروشیم، که در این شرایط دلالان در کمین ما برای خرید ارزان‌قیمت میوه هستند.
وی که حسین نام داشت و بیش از ۳۰ سال باغ گیلاسی که از پدرش به او به ارث رسیده بود، را اداره می‌کرد، در مورد قیمت گیلاس گفت: در حال حاضر درب باغ گیلاس را کیلویی ۱۰ الی ۱۲ هزار تومان می‌خرند، اما این گیلاس باکیفیت را زیر کیلویی ۳۰ الی ۴۰ هزار تومان در همین تهران خودمان نمی‌فروشند، یعنی سهم آن دلال از سود بیشتر از سهم کشاورزی است، که یک سال زحمت محصول را کشیده و حالا قصد برداشت دارد.
حسین خواستار حمایت بیش‌ازپیش از باغداران برای اجرای طرح‌های آبیاری نوین و نیز صنایع بسته‌بندی در منطقه شد و افزود: وقتی بتوانیم، خودمان در منطقه محصولات درجه‌یک را با بسته‌بندی‌های زیبا روانه بازار کنیم، می‌توانیم، مشتری بیشتری داشته و به قیمت بالاتری محصولاتمان را بفروشیم، که این امر نیازمند حمایت مسئولان است.
این باغدار گفت: برای افزایش کمیت و بهره‌وری تولید باید الگوی کشت گیلاس ارتقا یابد، تا بتوانیم، محصول و سود بیشتری به دست آوریم و در این راستا الگو گیری از کشورهایی مانند ترکیه مناسب است.
کاهش قد درختان گیلاس و کاهش هزینه‌های داشت و برداشت
یکی از کارشناسان کشاورزی استان تهران در گفتگو با خبرنگار بازار یکی از مشکلات عمده درختان گیلاس شمیرانات را دیر باردهی و اندازه بزرگ درخت دانست و افزود: اندازه بزرگ درخت مدیریت محصول را با مشکل مواجه ساخته و نیز هزینه داشت و برداشت را تا حدود قابل‌توجهی افزایش می‌دهد، که برای حل این معضل باید از ارقام اصلاح‌شده، متراکم و کوتاه‌قد برای کاشت جدید استفاده کرد.
علاوه بر آفت‌ها و باکتری‌های مضر، بسیاری از پرندگان هستند، که از گیلاس‌های روی درختان تغذیه کرده و میزان مرغوبیت محصول را تا حد زیادی کاهش می‌دهند
گلبرگ کریمیان گفت: از سویی دیگر علاوه بر آفت‌ها و باکتری‌های مضر، بسیاری از پرندگان هستند، که از گیلاس‌های روی درختان تغذیه کرده و میزان مرغوبیت محصول را تا حد زیادی کاهش می‌دهند، که در این موارد نیز می‌توانیم، با کاهش قد درختان و محصور کردن آن‌ها در حصارهای نورانی از آسیب‌رسانی پرندگان جلوگیری کنیم.
وی همچنین دوره برداشت کوتاه را از دیگر نگرانی‌های کشاورزان و عوامل کاهش قیمت در بازار دانست و گفت: وقتی قرار باشد، مدت محدودی گیلاس چیده و به بازار عرضه شود، قطعاً عرضه زیاد سبب کاهش قیمت می‌شود.
پیش بینی برداشت ۶۴ هزار تُن گیلاس
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شمیرانات در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: چهار هزار و ۵۰۰ هکتار از باغات شمیرانات زیر کشت گیلاس قرار دارد، که در سال گذشته از این باغات ۶۳ هزار تُن گیلاس برداشت شد، اما در سال جاری پیش‌بینی می‌شود، که بیش از ۶۴ هزار تن گیلاس مرغوب از باغات شمیرانات برداشت شود، که رشد را شاهد بودیم.
مسعود ایلکا کیفیت گیلاس شمیرانات را در کشور بی‌رقیب دانست و گفت: بیش از ۲۰ درصد از تولیدات باکیفیت این باغات صادراتی بوده و به کشورهای حوزه خلیج‌فارس و نیز روسیه، ترکیه و عراق صادر می‌شود.
وی گفت: برخی از باغداران شمیرانات توانسته‌اند، با روش‌های باغداری نوین میزان برداشت گیلاس در هر هکتار را افزایش دهند، که بسیار قابل‌توجه است، همچنین ۸۲ درصد گیلاس استان تهران در این شهرستان تولید می‌شود و دماوند نیز پس از شمیرانات در تولید گیلاس رتبه دوم را در استان تهران دارد.
تولید محصول ارگانیک و باکیفیت‌تر
ایلکا، مگس گیلاس را یکی از آفت‌های مهم این محصول خوش‌طعم دانست و گفت: با دقت بیشتر و مبارزات مناسب با این آفت می‌توانیم، محصولات بیشتر، ارگانیک و باکیفیت‌تری تولید کنیم.
هرسال نزدیک به ۲۵۰ هزار تُن گیلاس در کشورمان تولید می‌شود، که دراین‌بین گیلاس تک‌دانه شمیرانات از شهرت خاصی در بین دیگر ارقام برخوردار است.
کارشناسان معتقدند، می‌توان با عمل بیش‌ازپیش به راهکارهای نوین باغداری و نیز ایجاد انگیزه و سود بیشتر برای باغداران میزان تولید را حداقل تا ۵۰ درصد افزایش داد.
