در شرایطی که دنیا درگیر بحران کرونا و یافتن درمانی برای این بیماری است، توجه به گیاهان دارویی و تاثیری که این گیاهان می توانند در درمان بیماریها داشته باشند زیادتر شده است. مساله ای که پیش از این هم در بسیاری از کشورها از جمله کشورهای قاره سبز مد نظر قرار داشته است.
به گزارش اکودام، در روزهایی که دنیا برای ساخت دارویی برای بیماری کرونا یا واکسنی برای این بحران تلاش می کند، تمرکز روی تولید داروهای گیاهی هم در جهان افزایش یافته است. یک سوال اصلی و مهم این است که آیا گیاهان می توانند منبع مهمی برای تولید دارو در دنیا باشند و نیاز انسانها به محصولات شیمیایی برای درمان بیماریها را تنزل دهند یا خیر؟ سازمان بهداشت جهانی در گزارش اخیر خود به مساله تولید داروها با استفاده از گیاهان اشاره کرده و نوشت: «گیاهان در تولید انواع داروها در دنیا نقش پر رنگی دارند و در سالهای اخیر سرمایه گذاری برای تولید داروهای گیاهی در جهان افزایش یافته است. متوسط نرخ رشد تولید گیاهان دارویی در فاصله سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ میلادی در دنیا برابر با ۵.۸ درصد در سال بوده است ولی این رشد در بازارهای اروپایی بیش از دیگر کشورهای دنیا بود.»
به گزارش سازمان بهداشت جهانی، گیاهان نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن و درمان بیماریهای مختلف دارند به همین دلیل سرمایه گذاری در تولید گیاهان دارویی و توسعه تجارت گیاهانی که برای تولید انواع داروها استفاده می شوند از اهمیت بالایی برخوردار است.
گیاهان در تولید انواع داروها در دنیا نقش پر رنگی دارند و در سالهای اخیر سرمایه گذاری برای تولید داروهای گیاهی در جهان افزایش یافته است. متوسط نرخ رشد تولید گیاهان دارویی در فاصله سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ میلادی در دنیا برابر با ۵.۸ درصد در سال بوده است ولی این رشد در بازارهای اروپایی بیش از دیگر کشورهای دنیا بود
بزرگترین صادرکنندگان و وارد کنندگان گیاهان دارویی در دنیا
طبق این گزارش در سال ۲۰۱۹ چین بزرگترین صادر کننده گیاهان دارویی در دنیا بود و کشورهای هند و آلمان و سنگاپور و مصر در این رده بندی جایگاه دوم تا پنجم را داشتند. کشورهای شیلی و امریکا و مراکش و مکزیک و پاکستان جایگاه ششم تا دهم این فهرست را به خود اختصاص دادند و فرانسه و هنگ کنگ و تایلند در رده های بعدی قرار داشتند. چین سهم زیادی در صادرات گیاهان دارویی دارد به گونه ای که در سال ۲۰۱۹ میلادی ۳۰ درصد از صادرات گیاهان دارویی در دنیا به این کشور اختصاص داشت. سه کشور چین و هند و آلمان در مجموع ۶۰ درصد از بازار صادرات گیاهان دارویی در دنیا را به خود اختصاص دادند.
اما در طرف مقابل بزرگترین وارد کنندگان قرار دارند که به ترتیب کشورهای هنگ کنگ و ژاپن و آلمان و امریکا و کره جنوبی و فرانسه هستند. این کشورها در تولید داروهای گیاهی سرمایه گذاری زیادی کرده اند و بر این باورند که استفاده از گیاهان برای درمان بیماریها مزایای بیشتری نسبت به استفاده از داروهای شیمیایی دارد. بررسی های سازمان تجارت جهانی نشان داده است هر ساله بین ۷ تا ۱۰ درصد ارزش تجارت دنیا به تجارت گیاهان دارویی اختصاص دارد.
در سال ۲۰۱۹ چین بزرگترین صادر کننده گیاهان دارویی در دنیا بود و کشورهای هند و آلمان و سنگاپور و مصر در این رده بندی جایگاه دوم تا پنجم را داشتند. کشورهای شیلی و امریکا و مراکش و مکزیک و پاکستان جایگاه ششم تا دهم این فهرست را به خود اختصاص دادند
بازار گیاهان دارویی در اروپا
بازار گیاهان دارویی در کشورهای اروپایی هم در سالهای اخیر با سرعت بالایی رشد کرده است. رشد این بازاردرجهان به گونه ای بود که ارزش صادرات گیاهان دارویی از مرز ۵۰ میلیارد یورو در سال ۲۰۰۲ میلادی به بالغ بر ۲۰۲.۸ میلیارد یورو در سال ۲۰۱۹ رسید که معادل رشد ۲۸۷ درصدی است. در این بازه زمانی ارزش واردات این گیاهان به قاره سبز از ۳۲.۳ میلیارد یورو به حدود ۹۳.۵ میلیارد یورو در سال ۲۰۱۹ رسید. همین آمار به خوبی نشان می دهد که سرمایه گذاری اتحادیه اروپا برای تبدیل شدن به یک صادر کننده بزرگ گیاهان دارویی طی این سالها بسیار موفقیت آمیز بوده است. برای اینکه تصویر درستی از وضعیت بازار گیاهان دارویی در قاره اروپا داشته باشیم بهتر است نگاهی به اطلاعات ارایه شده توسط این مرکز مطالعاتی بیاندازیم و نرخ رشد در این بازارها را بررسی کنیم.
ارزش صادرات گیاهان دارویی در بازارجهانی از مرز ۵۰ میلیارد یورو در سال ۲۰۰۲ میلادی به بالغ بر ۲۰۲.۸ میلیارد یورو در سال ۲۰۱۹ رسید که معادل رشد ۲۸۷ درصدی است
طی ۱۸ سال مورد مطالعه تنها در چهار سال تراز تجاری بیش از ۱۰ میلیارد یورو رشد کرده است که در همه این سالها ارزش صادرات جهش ناگهانی داشته است. این چهار سال عبارتند از سال ۲۰۱۱، سال ۲۰۱۷، سال ۲۰۱۸ و سال ۲۰۱۹ میلادی و بالاترین رشد تراز تجاری هم در سال ۲۰۱۹ مشاهده شده است.
آمار نشان می دهد، در فاصله سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ میلادی بالاترین رشد در صادرات گیاهان دارویی مشاهده شده است. در این سال صادرات گیاهان داروی از اتحادیه اروپا ۲۹ میلیارد یورو رشد کرد در حالیکه ارزش رشد واردات برابر با ۹.۶ میلیارد یورو بود و توانست رکورد تراز ۱۹.۹ میلیارد یورویی گیاهان دارویی شکسته شود. بالاترین نرخ رشد واردات هم در سال ۲۰۱۹ بود ولی قبل از آن رکورد رشد واردات در سال ۲۰۱۷ میلادی شکسته شد که برابر با ۵.۴ میلیارد یورو بود.
به گزارش مرکز مطالعات تجاری اروپا کشور آلمان بزرگترین صادرکننده گیاهان دارویی در این قاره است و در سال قبل ارزش صادرات گیاهان دارویی از این کشور برابر با ۴۷ میلیارد یورو بود و کشورهای امریکا و سوییس بزرگترین مقاصد صادراتی گیاهان دارویی تولید شده در کشورهای عضو اتحادیه اروپا بودند.
گفتنی است : یکی از مهمترین مقاصد گیاهان دارویی ایران به اتحادیه اروپا، آلمان است.