رمضان نژاد، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی از برنامه این سازمان برای راه‌اندازی ۲۵۰۰ مرکز خدمات کشاورزی و منابع طبیعی غیردولتی در دهستانها با هدف انتقال دانش و فناوری‌های جدید به کشاورزان خبر داد و گفت: از این تعداد تا به امروز ۷۵۰ مرکز راه اندازی شده است.
شاهرخ رمضان نژاد، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی در خصوص رسالت این سازمان در رابطه با بخش کشاورزی گفت: همانطور که میدانید این سازمان عمدتا متشکل از مهندسین کشاورزی و منابع طبیعی است بنابراین یک سازمان فنی و دانشی است و طبیعتا از اصلیترین رسالتهای این سازمان نیز دانش گستری در محیط کشاورزی است. از سوی دیگر فراهم آوردن زمینه های ورود دانش و فناوری های جدید به کشاورزی مهمترین اهداف سازمان است و بر همین اساس راهبرد اصلی مان این است که بتوانیم به افزایش بهره وری، ارتقای سطح دانش کلیه فعالان بخش کشاورزی کمک کنیم. نتیجه اش هم این باشد که به یک کشاورزی علمی، اقتصادی و مهندسی برسیم که هم اصول فنی و موازینی که در مهندسی در استفاده از آب و خاک برای تولید محصولات کشاورزی است را رعایت کرده باشیم و هم همزمان بتوانیم تولیدمان، یک تولید اقتصادی باشد و با هزینه کمتر و همچنین بهره وری بالاتری تولید صورت بگیرد.
رمضان نژاد افزود: البته در بحث دانش بنیان کردن و علمی کردن کشاورزی به طور تجربی و بومی از سالهای سال منتقل شده و همچنین در این سالها دانشگاهها، مجموعه ای از نهادها و خود وزارت جهاد کشاورزی همه در تلاش هستند که بتوانند دانش را به کشاورزان منتقل کنند. یا به عبارت دیگر ضریب نفوذ دانش در حوزه کشاورزی افزایش یابد که فعالیت‌ها علمی شود.
اهمیت تکنولوژی محور شدن نظام تولید و بازار به طور همزمان
وی در پاسخ به این سوال که نقش سازمان نظام مهندسی در ایجاد نفوذ دانش در بخش کشاورزی چیست، گفت: ما برای اینکه علمی کردن کشاورزی را عملیاتی‌تر کنیم چند برنامه داریم؛ به عنوان مثال یکی از برنامه های ما نظامند سازی فعالیت‌های کشاورزی در راستای اهداف توسعه پایدار است. برنامه بعدی ما نیز، دانش گستری مستمر در کشاورزی است چون هرروز روشهای جدید کشاورزی روی کار می آید.
رمضان نژاد ادامه داد: یکی دیگر از برنامه های مدنظر ما این است که کمک کنیم هم نظام تولید و هم بازار همزمان تکنولوژی محور شوند؛ یعنی همزمان با هم پیوندی داشته باشند و با تکنولوژی‌های جدید تجهیز شوند. به عبارت دیگر وقتی می بینیم در جایی تولیدمان اضافه است به دلیل این است که این هم پیوندی کم است و نظام بازار نتوانسته تولید مازاد را جذب کند.
وی گفت: از دیگر برنامه های ما در رابطه با بخش کشاورزی این است که بتوانیم به ورود سرمایه های مردمی به بخش کشاورزی کمک کنیم؛ یعنی کشاورزی را سرمایه پذیر کنیم. چون کشاورزی به طور طبیعی از جذابیت‌های کمتری برخوردار است، در همه جای دنیا هم اینگونه است. اما جنبه هایی از کشاورزی است که می‌تواند جذاب باشد و ارزش افزوده بالایی داشته باشند که وقتی با تکنولوژی و R&D همراه باشند نرخ برگشت سرمایه و ارزش افزوده شان افزایش پیدا می‌کند. البته در ورود سرمایه‌های مردمی ضمن اینکه باید فعالیت‌های های تک و سودآور را به سرمایه گذاران معرفی کنیم، خود مجوزها هم یکی از عواملی است که می‌تواند به جریان ورود سرمایه کمک کند. درواقع صدور مجوزها در این راستا است که دروازه ورود سرمایه به بخش کشاورزی را تسهیل کنیم.
مردمی کردن بهره‌وری کشاورزی از اهداف سازمان است
این مقام مسئول گفت: یک از اهداف و برنامه‌های ما در سازمان نظام مهندسی، مردمی کردن بهره‌وری کشاورزی است. به طوری که کشاورزان از نتایج آن از نظر اقتصادی منتفع شوند؛ یعنی خود کشاورزان را در بهره‌وری دخالت دهیم چون بدون مشارکت کشاورز در افزایش بهره‌وری کاری از پیش نمی‌رود.
رمضان نژاد در پاسخ به این سوال که برای اجرایی کردن این اهداف و برنامه ها از چه ابزارهایی استفاده می‌کنید گفت: همانطور که گفته شد سازمان ما متشکل از دانش آموختگان کشاورزی است. بنابراین این انبوه دانش آموختگان باید بتوانند دانشی را که آموخته اند در اختیار کشاورزان قرار بدهند، البته در این مسیر با یکسری چالشها مواجه هستیم؛ از جمله اینکه به طور کلی اشتغال حرفه‌ای در بخش خصوصی از مقبولیت و منزلت کمتری نسبت به سایر بخشها برخوردار است یعنی مهندسان ترجیح می‌دهند کارمند شوند تا اینکه در بخش خصوصی کار کنند در حالی که در مشاغلی مانند پزشکی اینگونه است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر چالش بعدی ما از جانب کشاورزان است که در پذیرش مهندسان کشاورزی باشند و از آنها مشاوره بگیرند. از سوی دیگر کشاورزی به جز علم نیازمند مهارت و توانمندی های بکارگیری اینها است. در نتیجه برای مرتفع کردن این چالشها تلاش داریم به جای ادبیات محوری، مهارت محوری را جایگزین کنیم؛ یعنی در برنامه‌های آموزشی مان به مهارت محوری رو آورده‌ایم و مهندسین را به مهارت آنچه که دانش‌ش را در دانشگاه ها یاد گرفتهاند مجهز کنیم که در این شرایط بتوانند کشاورز پذیر شوند.
رمضان نژاد افزود: برای مهارت‌یابی نیز توافقاتی با واحدهای تولیدی انجام داده‌ایم و به این واحدها مجوزهایی اعطا کرده‌ایم که مرکز توان افزایی و مهارت آموزی بخش کشاورزی شوند.
ضعف در ورود دانش و سرمایه به صنعت کشاورزی
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی با بیان اینکه به لحاظ ورود دانش و سرمایه به کشاورزی ضعیف هستیم، افزود: در این راستا برنامه هایی برای افزایش این دو آیتم داریم؛ مثلا برای ورود دانش، فناوری های جدید دنیا را شناسایی و شبکه سازی کردیم و با ایجاد یک شبکه غیردولتی انتقال و اشاعه دانش در کشاورزی ایجاد کردیم، که همگی متکی به ظرفیتهای مردمی است و حلقه آخر این دانش در روستاها و دهستانها و مراکز خدمات غیردولتی است.
رمضان نژاد خاطرنشان کرد: ما قصد داریم در ۲۵۰۰ دهستان مراکز خدمات کشاورزی و منابع طبیعی غیردولتی راه اندازی کنیم که این مراکز آخرین دانش، روشها و فناوریها را به نمایش بگذارد و به کشاورزان خدماتی را ارائه دهد. درواقع این مراکز تبدیل به کانون انتقال دانش و فناوری های جدید به کشاورزان خواهند شد. در حال حاضر ۷۵۰ عدد از این مراکز را راه اندازی کرده ایم.
