گیاهان دارویی یکی از ظرفیت های مهم در اقتصاد و ایجاد اشتغال است، سرمایه ای در دل خاک که بستر ساز اشتغال و بهبود وضعیت اقتصادی می شود.
استفاده از گیاهان دارویی در کشور قدمت زیادی دارد و از دیرباز تا امروز مورد توجه همه مردم قرار گرفته است، در گذشته ها برای تسکین و درمان بسیاری از امراض و دردها از گیاهان دارویی استفاده می کردند.
گیاهان دارویی یکی از منابع خدادادی است که در ایران به دلیل آب و هوای مناسب در نقاط مختلف شهرها گیاهان دارویی به صورت خود رو رشد می کنند، این گیاهان دارویی برای رشد نیاز چندانی به منابع آبی ندارند و همین سبب شده تا در بسیاری از عرصه ها رشد یابد.
امروزه استفاده از گیاهان دارویی همچنان جایگاه خاصی دارد، گیاهانی که به صورت دم نوش، مرهمی بر دردها می شوند و سالهاست این گیاهان دارویی به عنوان گیاهان دارویی، ادویه ای و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرند.
از برخی گیاهان دارویی به عنوان طلا یاد می شوند مثلا زعفران یا طلای سرخ و زیره، طلای سبز که گویای این است این گیاهان دارویی یک ظرفیت منحصر به فرد بوده که توسعه کشت آنها می تواند در اقتصاد نقش مهمی داشته باشد.
افزایش ارزش گیاهان دارویی در گرو توسعه کشت، بسته بندی مناسب، استفاده از جوامع محلی و بازار فروش بوده که این امر نیازمند برنامه ریزی لازم است تا از این ظرفیت به خوبی استفاده شود.
کشت گیاهان دارویی در ایجاد اشتغال بسیار موثر است به طوری که با استفاده از جوامع بومی و محلی در کشت و تولید گیاهان دارویی می توان علاوه بر تولید گیاهان دارویی، اشتغال را برای برخی از افراد بومی ایجاد کرد.
در کشت گیاهان دارویی ثروت هایی نهفته است که با توجه بیشتر به این ظرفیت امکان پذیر است و نباید از این ظرفیت خدادادی غفلت کرد.
با توجه به این که در ایران به دلیل شرایط اقلیمی بیش از هشت هزار گونه انواع گیاهان دارویی وجود دارد، می توان این ظرفیت نهفته را با هدف های توسعه اقتصاد، صادرات، بستر سازی برای اشتغال را فعال کرد.
طی سال های اخیر با کاهش منابع آبی، بسیاری از کشاورزان تمایل بیشتری دارند تا اقدام به کشت محصولاتی نمایند که نیاز کمتری به آب دارد، گیاهان دارویی از این دسته محصولاتی هستند که با کمترین منابع آبی می توانند رشد کنند و سوددهی خوبی داشته باشند که همین سبب شده تا بسیاری از کشاورزی برای کشت انواعی از گیاهان دارویی رغبت بیشتری داشته باشند.
برداشت های بی رویه از گیاهان دارویی و خوراکی سبب می شود تا خطر انقراض برخی از گیاهان به خطر بیفتد، سودجویانی که بدون توجه به این ظرفیت اقدام به برداشت های بی اندازه می کنند و نه تنها خطر انتقراض را برای گونه های گیاهی ایجاد می کنند بلکه سبب تخریب طبیعت نیز می شوند.
اما نقش صنایع تبدیلی در این ظرفیت حائر اهمیت است، گیاهان دارویی گاهی به وفور کشت می شوند و به صورت خام بدون هیچگونه فرآوری عرضه می شوند در حالی که همین گیاهان دارویی با اندکی فرآوری به قیمتی چند برابر به دست مصرف کننده می رسد.
شهرستان بروجرد مستعد پرورش گیاهان دارویی است و گیاهان دارویی در بیش از ۳۱ هکتار از اراضی بروجرد کشت می شود، از این سطح بالغ بر ۱۵۰ گونه انواع گیاهان دارویی کشت می شود اما نیاز است تا در این حوزه اقدامات بیشتری برای توسعه کشت گیاهان دارویی صورت گیرد.
شریفی یکی از جوانان روستایی بروجرد به خبرنگار ایرنا گفت: شرایط آب و هوایی شهرستان برای کشت این گیاهان دارویی بسیار مساعد است اما مشکلاتی در این حوزه وجود دارد که با رفع آنها می توان در راستای توسعه اقتصاد و اشتغالزایی در این بخش اقداماتی انجام داد.
وی افزود: یکی از مهمترین مشکلات در این حوزه مشکل فروش گیاهان دارویی است که با قیمتی اندک باید عرضه شوند در حالی که اگر صنایع تبدیلی در این بخش وجود داشته باشد این گیاهان دارویی با قیمیت بیشتر فروخته شده و درآمدزایی خوبی به همراه دارند.
این جوان بروجردی اضافه کرد: کشت زعفران به عنوان طلای سرخ را انجام می دهیم اما متاسفانه به دلیل عدم بسته بندی و برند این طلای سرخ با نصف قیمت بازار فروخته می شود در حالی که کیفیت بسیار خوبی دارد.
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری بروجرد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: توسعه کشت گیاهان دارویی یک فرصت برای ایجاد اشتغال و اقتصاد است که باید بیش از پیش به آن توجه شود.
امیر ثقلینی اضافه کرد: در بروجرد بیش از ۱۵۰ گونه انواع گیاهان دارویی از جمله آویشن، مریم گلی، خاکشیر، گل گاوزبان، کاسنی، زعفران و … وجود دارد که برخی از آنها به صورت ادویه، برخی به صورت عرقیجات و برخی هم به صورت دم نوش مورد استفاده قرار می گیرند.
وی اظهار داشت: در همین راستا اداره منابع طبیعی با همکاری جهاد کشاورزی به عنوان متولیان در این حوزه آمادگی داریم تا افرادی که تمایل به کشت گیاهان دارویی دارند مراجعه کنند و اقدامات قانونی را برای توسعه کشت در این حوزه انجام دهند.
ثقلینی اظهار داشت: هدف اصلی این است که افراد با داشتن مجوز اقدام به کشت گیاهان دارویی نمایند تا با این کار اجازه داده نشود دلالان و سودجویان این گیاهان دارویی را با قیمتی گزاف بفروشند.
رییس اداره منابع طبیعی بروجرد گفت: همچنین برداشت موسیر از اراضی ممنوع بوده و در صورت مشاهده افرادی که بدون مجوز اقدام به برداشت موسیر کنند برخورد لازم صورت می گیرد.
وی با بیان این که رویش گاه های گیاهان دارویی در بروجرد منحصر به فرد است افزود: تلاش می شود تا با توسعه کشت گیاهان دارویی، در بهبود وضعیت اقتصادی و ایجاد اشتغال اقداماتی انجام داد.
