واعظی، کارشناس بورس کالا میگوید: محصولات کشاورزی که وارد بورس می شود باید با شفاف سازی کامل باشد، مشخص شود که خریدار چه کسی باشد، واسطه چه کسی باشد، از کجا بیاید و کجا برود، صادراتی باشد یا داخلی باشند و غیره. درواقع همه این موارد باید تعیین شده باشد بعد کالا وارد بورس شود.
ورود تشکل‌های بخش کشاورزی به بورس کالا به ویژه محصولات کشاورزی از جمله اتفاقاتی است که طی سالهای گذشته رقم خورده است. در حالی که برخی کارشناسان معتقدند افزایش عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران سبب شفافیت معاملات و قیمت‌گذاری محصولات این حوزه می شود. برخی دیگر نیز معتقدند در مورد محصولات کشاورزی یکسری مسائل وجود دارد که از قبل باید حل شود نه این که یک محصول را عرضه کنیم بعد وارد شویم و ببینیم نکات مثبت و منفی اش به چه صورت است.
فرشته واعظی، کارشناس بورس کالا در خصوص اثرات مثبت و منفی ورود محصولات کشاورزی به بازار بورس اظهار داشت: مسلما اگر بورس روال و جهت مناسبی در پیش بگیرد برای همه محصولات از جمله محصولات و کالاهای کشاورزی خوب است. البته به شرطی که یکسری مسائلی که در رابطه با این محصولات وجود دارد از قبل باید حل شود نه این که یک محصول را عرضه کنیم بعد وارد شویم و ببینیم نکات مثبت و منفی اش به چه صورت است. در واقع از قبل باید این موارد طراحی و زمینه هایش مشخص شود.
واعظی افزود: در حال حاضر بازارهای ما بازار ساز است و فعالان بازار و دلالان حضور دارند و بدون آنها نمی شود. چرا که بازارهای ما نیاز به پشتوانه های مالی دارند بنابراین باید این فعالان را نیز در نظر بگیریم. از سوی دیگر محصولاتی که وارد بورس می شود باید با شفاف سازی کامل باشد، مشخص شود که خریدار چه کسی باشد، واسطه چه کسی باشد، از کجا بیاید و کجا برود، صادراتی باشد یا داخلی باشند وغیره. درواقع همه این موارد باید تعیین شده باشد بعد کالا وارد بورس شود.
همه محصولات کشاورزی قابلیت حضور در بورس کالا را دارند و رفته رفته با وارد کردن محصولاتی که تقاضای بالاتری دارد و خریدهای عمده تری است، می توانیم شروع کنیم تا زمینه فراهم شود برای محصولاتی که چالشهای بیشتر و تاریخ انقضای زود تری دارند
وی با اشاره به ورود ناموفق ذرت به بازار بورس کالا، خاطر نشان کرد: به عنوان مثال ۲ سال پیش ذرت به یکباره وارد بورس شد و علاوه بر خود کشاورزان که مانده بودند چه کار کنند، کارگزاران در یک عمل انجام شده که از قبل هم مشخص نشده بود قرار گرفتند و این اقدام به قدری سنگین بود که ذرت مجددا از بورس خارج شد.
واعظی گفت: با توجه رشد جمعیت دنیا و همچنین محدودیت محصولات کشاورزی که داریم، مانور ما روی محصولات کشاورزی بسیار عالی است و باید برنامه ریزی کنیم و کشور باید به سمت تولید بیشتر برود و به نظر من در آینده نزدیک یکی از مشکلات دنیا تامین محصولات کشاورزی مورد نیاز بشر است ایران هم از این قاعده مستثنی نیست. به همین دلیل اگر هرچه زودتر بتوانیم این مساله را پیش بینی کنیم و برای حل این مشکل از الان برنامه ریزی کنیم قطعا با چالش های کمتری مواجه می شویم.
وی تصریح کرد: با این تفاسیر محصولات کشاورزی قابلیت حضور در بورس کالا را دارند و رفته رفته با وارد کردن محصولاتی که تقاضای بالاتری دارد و خریدهای عمده تری است، می توانیم شروع کنیم تا زمینه فراهم شود برای محصولاتی که چالشهای بیشتر و تاریخ انقضای زود تری دارند.
مانند کلیه بورسها همچون شیکاگو می توانیم تمام محصولات را بورسی کنیم و کم کم به سمتی برویم که کشاورز راغب شود صادرات کند
ضرورت دستکاری نکردن قیمت محصولات کشاورزی
این کارشناس بورس کالا عنوان کرد: با توجه به نوسان قیمتی که وجود دارد کشاورز اگر بتواند محصول خود را از قبل پیش خرید یا پیش فروش کند قطعا با فراغ بال بیشتری به کار خود می پردازد. بنابراین اگر محصولات کشاورزی قراردادهای آتی و اختیار معاملات داشته باشد بهتر است، درست مانند زعفران که قراردادهای آتی دارد و معامله می شود.
واعظی افزود: از سوی دیگر درست است که محصول باید بازار ساز باشد و ستاد تنظیم بازار نیز که با نیازهای هر خانواده ای سروکار دارد باید باشد اما تاحدودی نیز باید عرضه و تقاضا آزاد باشد و قیمتها را عرضه و تقاضا در یک گستره مشخص تعیین کند. به عبارت دیگر دستکاری قیمتها و بازار سازی چندان نباید باشد و مقدار نقدینگی و سرمایه گذاری افراد باید ذخیره باشد.
وی در خصوص تعداد محصولات و کالاهای کشاورزی که وارد بورس کالا شده است نیز گفت: در حال حاضر معمولا زعفران و رب گوجه فرنگی عرضه و معامله می شود. با این وجود محصولی مانند گندم که محصولی استراتژیک است نیز می تواند وارد شود. البته یک مقدار فراهم سازی بسترهای آن سخت است و نهادهای دولتی باید وارد شوند و بستر را فراهم کنند.
واعظی تصریح کرد: به طور کلی به نظر من مانند کلیه بورسها همچون شیکاگو می توانیم تمام محصولات را بورسی کنیم و کم کم به سمتی برویم که کشاورز راغب شود صادرات کند. در واقع باید جایی باشد که شفاف باشد نه اینکه مثل الان محصول را با کمترین قیمت از کشاورز خریداری کنند که رغبتی برایش نماند.
وی افزود: وقتی محصول کشاورزی وارد بورس می شود باید شفاف سازی باشد، قیمت باشد و یا اینکه سرمایه گذار باید بتواند روی آن سرمایه گذاری کند. به این ترتیب این شرایط هم بر
