رییس اداره مراقبت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: هیچ شواهدی در مورد کاهش قدرت ویروس کرونا در شرایط فعلی نسبت به اسفند ماه وجود ندارد.
حسین عرفانی روز شنبه در نشست خبری ویدیو کنفرانس که از وزارت بهداشت برگزار شد در پاسخ به سوال خبرنگار سلامت ایرنا درباره احتمال کاهش قدرت ویروس کرونا در شرایط فعلی افزود: ندانستههای ما در مقابل دانستهها در مورد کووید ۱۹ به عنوان یک بیماری نوپدید بسیار بیشتر است و هنوز ابعاد بسیار متفاوتی از این بیماری و عامل بیماریزایی آن وجود دارد. تا جایی که شواهد و تجربهها نشان میدهد، این بیماری همان بیماری کووید ۱۹ است که در چین اتفاق افتاده است. در این شرایط توانستیم علائم دیگری از این بیماری را هم در کنار علائم قبلی کشف کنیم.
وی ادامه داد: قبلا فقط علائم سرماخوردگی و گوارشی و سیستم کلیوی و ادراری بود. علائم عمومی مثل حس چشایی و بویایی، ضعف و بی اشتهایی و افسردگی هم حالا علائمی از درگیری با این بیماری است.
امید به واکسن کرونا در سال جاری واهی است
رییس اداره مراقبت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار سلامت ایرنا درباره موج ویروس کرونا در فصل پاییز به همراه آنفلوآنزای فصلی گفت: این احتمال وجود دارد که با شروع فصل سرما و پاییز، با افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا درگیر باشیم. در این صورت هم آنفلوآنزای فصلی و هم کووید ۱۹ فصلی وجود خواهد داشت تا راهکارهای مبارزه با این بیماری از جمله واکسن در دسترس باشد. از طرفی امسال امید بستن به دسترسی به واکسن کووید ۱۹ واهی است.
موج کنونی کرونا، موج اول است
عرفانی اظهار کرد: موج فعلی بیماری در کشور، موج اول بیماری است و هنوز این موج را پشت سر نگذاشتیم. با توجه به پهناوری کشور، اینکه هر کدام از نواحی در کدام قسمت موج اول قرار گرفتهاند، تفاوت دارد.
مراحل فاصله گذاری و قرنطینه در بیماریهای واگیر
رییس اداره مراقبت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت گفت: اجرای فاصله گذاری هوشمند به این دلیل بود که مردم هم بتوانند فعالیت روزانه خود را انجام بدهند و هم از ابتلا به بیماری پیشگیری کنند. اولین مرحله مقابله با بیماری، جداسازی بیماران است. وقتی در پاییز سال گذشته درگیر آنفلوآنزای فصلی بودیم، توصیه کردیم که افراد بیمار در منزل بمانند و اگر دانش آموز بیمار شده به مدرسه نرود. این بدیهیترین راه کنترل همهگیری است. مرحله دوم قرنطینه است که باید فرد بیمار جداسازی شود و اگر با فرد سالم تماس داشته و در این تماس احتمال انتقال ویروس وجود داشته و فرد دریافت کننده هنوز وارد مرحله حاد نشده، فرد تماس یافته قرنطینه میشود. مرحله دیگر به فاصله گذاری اجتماعی بر میگردد و همه آحاد جامعه به شکلی با سایر افراد فاصله خود را حفظ میکنند. در این مرحله افراد نباید حضور بیهوده در جامعه داشته باشند و بهداشت دست و تنفس را جدی بگیرند.
عرفانی ادامه داد: مرحله چهارم، لاک داون یا حکومت نظامی یا تعطیلی جامعه است. این کار در برخی کشورها انجام شد و محدودیت بسیار شدیدی اعمال کردند که زندگی افراد را تحت الشعاع قرار میدهد. در این مرحله اگر کسی بخواهد نان بخرد، فقط مجوز دارد تا اولین نانوایی محله خود برود. محدودیتها در این مرحله، زندگی را دشوار میکند.
فاصله گذاری مهمترین راه مقابله با کروناست
وی بیان کرد: در شرایط فعلی، سه گانه خیلی مهم باید مورد توجه باشد تا با اجرای آن، با همه گیری بیماری کووید ۱۹ در کشور مقابله شود. اولین قسمت آن، فاصله گذاری اجتماعی است. همچنان همه مردم باید به شعار «در خانه بمانیم» پایبند باشند. فقط در دو مورد میتوانیم از منازل خارج شویم. یکی انجام کار و فعالیتهای اقتصادی و دوم رفع مایحتاج خانواده است. اگر برای این دو منظور هم از خانه خارج شویم، باید رعایت بهداشت دست و تنفس و رعایت فاصله گذاری باید انجام شود.
رییس اداره مراقبت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت ادامه داد: قسمت دوم، انجام تست و غربالگری در موارد مشکوک است تا به این ترتیب، بیماری را در مراحل اولیه کشف کنیم. با این اقدام میتوان در مدت زمان کوتاهتری بیماران را شناسایی کرد. غربالگری باعث میشود بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شده و با اقدامات اولیه، امکان موارد خفیف به شدید کاهش خواهد یافت. همچنین با کاهش بستری در بیمارستان، احتمال مرگ و عوارض بیماری هم کاهش مییابد. در هفتههای گذشته با بالا رفتن غربالگری و تستهای آزمایشی، موارد بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شده است.
عرفانی گفت: قسمت سوم این است که با افراد بیمار یا افرادی که با آنها در ارتباط بودند، برخورد منطقی به معنی جداسازی انجام شود. به این ترتیب، احتمال انتقال بیماری کاهش یافته و چرخه آن میشکند.
وی افزود: این بیمار در صورتی کنترل میشود که عزم ملی وجود داشته باشد و توصیههای بهداشتی و پیشگیری رعایت شود.
کاهش حساسیت مردم در رعایت موارد بهداشتی
عرفانی اظهار کرد: در هفتههای گذشته شاهد این بودیم که بنا بر دلایلی، موارد ابتلا به کووید ۱۹ در کشور رو به افزایش بوده و مقداری از آن به کمتر شدن حساسیت مردم در رعایت موارد بهداشتی و پیشگیری بر میگردد. اگر اصول بهداشتی رعایت شود، در مدت زمان کوتاهی میتوان این همه گیری را کنترل کرد. باید این باور را داشته باشیم که همه گیری کووید ۱۹ یک واقعیت عینی است و وجود دارد.
وی افزود: اگر لحظهای درنگ شود، آتش این بیماری افروخته میشود و دامنه آن، سایر قسمتها را میگیرد و عوارض آن سنگین خواهد بود. بنابراین این بیماری همچنان مهم است و اکثریت کشور ما نسبت به این بیماری حساس هستند و امکان درگیری در مورد آن وجود دارد.
رییس اداره مراقبت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت گفت: با عادی سازی شرایط، حساسیت مردم از ۹۰ درصد به ۳۰ تا ۴۰ درصد رسیده است.
صرف تدوین پروتکل، تضمینی بر کنترل بیماری نیست
عرفانی بیان کرد: در برخی فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی صحبت میشود که با تدوین پروتکلها میتوان فعالیت را برگرداند. جنس و اصل فعالیت مشخص میکند که آیا با کنترل بیماری میتوان فعالیت را انجام داد یا خیر. امروز سوال شد که آیا استخرهای شنا و تالارها بازگشایی میشوند یا خیر. عنوان تجمع انسانی با ظرفیت کم و متوسط و زیاد وجود دارد. ماهیت استخر شنا و تالار پذیرایی، جمع شدن مردم در کنار هم و ارتباط تنگاتنگ و مواجهه نزدیک است. حالا آیا در این مواجهه نزدیک میتوان پروتکل جداسازی را اجرا کرد؟ نه. صرف تدوین پروتکل که الزامی بر اجرای آن وجود ندارد، نمیتواند تضمینی بر کنترل بیماری در جامعه باشد.
احتمال پیشگیری از کرونا با واکسن آنفلوآنزا
وی درباره احتمال پیشگیری از کرونا با واکسن آنفلوآنزا اظهار کرد: واکسن آنفلوآنزا از ویروس کرونا پیشگیری نمیکند، اما با کم کردن احتمال ابتلا به آنفلوآنزا، بدن فرد در مورد کرونا بهتر عمل میکند.
جهش ویروس آنفلوآنزا در سال جاری
عرفانی درباره جهش ویروس آنفلوآنزا بیان کرد: ویروس آنفلوآنزا مایل به جهش ویروسی است. اگر جهش کوچک داشته باشد، منجر به طغیانها و همه گیری فصلی میشود که سال گذشته شاهد آن بودیم. اگر جهش اساسی و ریشهای باشد و ویروس جدیدی متولد شود، شیفت آنتی ژنی اتفاق افتاده که میتواند عامل ایجاد پاندمی آنفلوآنزا باشد و در سال ۱۳۸۸ با آن مواجه شدیم. حدود هر ده سال، یک بار با پاندمی آنفلوآنزا مواجه میشویم.
وی افزود: همواره باید بدترین شرایط را در نظر بگیریم. امسال ممکن است جهشهایی در ویروس آنفلوآنزا اتفاق بیفتد و باید در برابر آن آمادگی داشته باشیم. تنها راه حل در دسترس آنفلوآنزا باید به درستی استفاده شود و نباید مانند سایر آنتی بیوتیکها، بدون ضابطه از آن استفاده کرده و خودمان را خلع سلاح کنیم. دارو به اندازه کافی در کشور امکان تولید دارد و امکان واردات هم داریم. در مورد داروی آنفلوآنزا کمبودی در کشور نداریم.
چه زمانی واکسن آنفلوآنزا تزریق کنیم؟
رییس اداره مراقبت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در مورد واکسن آنفلوآنزا گفت: در مورد واکسن آنفلوآنزا هم پیش بینی مقدماتی انجام شده تا واکسن به صورت ۴ ظرفیتی و ۳ ظرفیتی که مورد تایید سازمان جهانی بهداشت است، وارد کشور شود. هر سال واکسنی که در اختیار مردم قرار میگیرد، ممکن است با واکسن سال قبل تفاوت داشته باشد. از زمان تزریق واکسن حدود دو هفته طول میکشد تا بدن آنتی بادی بسازد و در مقابل ابتلا به ویروس مقاوم شود. بنابراین گفته میشود هرچه سریعتر این واکسن تزریق شود، فرد ایمن میشود. اگر در شهریور یا مهر یا آبان این واکسن تزریق شود، بدن زودتر مقاوم میشود.
همه در معرض خطر ابتلا به کرونا هستیم
عرفانی گفت: اگر سفرها به سفرهای ضروری برای رفع مشکلات کاهش پیدا کند با اینکه خانواده را سوار ماشین کرده و بی جهت به سفر برویم و نکات بهداشتی را رعایت نکنیم، متفاوت است. همه ما در معرض خطر ابتلا قرار داریم. خطر ابتلا ممکن است با عوارضی مثل کم شدن ظرفیت تنفسی و احتمال فوت همراه باشد.
وی افزود: این قدر باید در زندگی خود محدودیت ایجاد کنیم که بیماری تحت کنترل قرار بگیرد. این رفتار معتدل را باید از طریق رسانهها ایجاد کرد.
امکان اشتباه در پروتکلها وجود دارد
وی اظهار کرد: آخرین تجربهها و یافتههای علمی در کمیتههای تخصصی و با حضور برجستهترین دانشمندان از رشتههای مختلف بررسی و بومی سازی میشود. این موارد در قالب پروتکلهای ملی ابلاغ میشود. به هر حال امکان اشتباه در این پروتکلها وجود دارد. اگر کسی نظر منطقی دیگری دارد یا به یافته علمی دست یافته که ما از آن غفلت کردیم، باید مکتوب کند و به ما انعکاس بدهد. در صورت نیاز، تغییرات اعمال میشود.
واکسیناسیون تحت شعاع کرونا قرار نگیرد
عرفانی در پاسخ به سوالی درباره واکسیناسیون در شرایط شیوع کرونا گفت: از ابتدای همه گیری ویروس کرونا در کشور تاکید کردیم که فعالیتهای اساسی بهداشتی و به خصوص واکسیناسیون نباید تحت الشعاع قرار بگیرد. هیچ جای کشور نبوده که فرد برای واکسن مراجعه کرده باشد و بگوییم به خاطر کرونا، واکسیناسیون انجام نمیشود.
برگزاری حج و اربعین
رییس اداره مراقبت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره برگزاری حج و اربعین اظهار کرد: برگزاری مراسم حج به سیاست کشور عربستان سعودی و برگزاری مراسم اربعین هم به تصمیم عراق بر میگردد. مورد دیگر این است که بدانیم سیر بیماری در هفتهها و ماههای آینده به چه شکلی خواهد بود. اگر شرایط با کنترل بیماری همراه باشد، حضور در مراسم حج و اربعین مشکلی ندارد. بر اساس آیه قرآن و دستورهای شرعی، حفظ سلامت مهم است و به طور مثال برای فرد بیمار، روزه هم واجب نیست. اولویت اول کشور هم سلامت عمومی جامعه است. اگر این مراسم باعث افزایش بیماری شود میتواند به موقع دیگری موکول شود.