سازمان جهانی بهداشت با تاکید بر نقش حیاتی پرستاران و ماماها در پاسداشت سلامت جهانی، شعار روز جهانی بهداشت امسال را «از پرستاران و ماماها حمایت کنیم» قرار داد و از رهبران جهان خواست به عنوان بخشی از تعهد خود در قبال سلامت برای همه، سرمایهگذاری بیشتری بر پرستارها و ماماها داشته باشند.
به گزارش روز سه شنبه دفتر سازمان جهانی بهداشت در تهران، این سازمان به مناسبت فرارسیدن هفتم آپریل(مصادف با ۱۹ فروردین ماه) روز جهانی بهداشت اعلام کرد: پرستاران بیش از نیمی از کادر درمانی جهان را تشکیل و در تمامی ردههای نظام سلامت خدمات حیاتی ارائه میدهند. از دیرباز و همچنین امروز، پرستاران در خط مقدم مقابله با همهگیریهای تهدیدکنندۀ سلامت جهانی بودهاند.
آنها با مقابله با همهگیری کووید-۱۹ دلسوزی، شجاعت، و سلحشوری خود را در سرتاسر دنیا به نمایش گذاشتهاند: ارزش آنان پیش از این هیچ گاه به این شکل نمایان نشده بود.»
همهگیری کووید-۱۹ نیاز فوری به تقویت نیروی کار سلامت در عرصۀ جهان را بارز کرده است. سازمان جهانی بهداشت در جدیدترین گزارش خود با عنوان «وضعیت پرستاری در جهانسال ۲۰۲۰» وضعیت بزرگترین بخش نیروی کار سلامت را به تفصیل مورد بررسی قرار داده است.
یافتههای این گزارش حاکی از وجود شکافهای قابل توجه در تعداد نیروی کار پرستار و حوزههای اولویتدار برای سرمایهگذاری در آموزش پرستاری، مشاغلو هدایت در مسیر تقویت پرستاری در سرتاسر جهان و بهبود سلامت همگانی است.
دکتر تدروس آدهانوم قبریسوس مدیرکل سازمان جهانی بهداشت با بیان اینکه پرستاران رکن اساسی در هر نظام سلامت هستند، گفت: امروز بیشتر پرستاران در خط مقدم نبرد علیه کووید-۱۹ قرار دارند.
وی افزود: این گزارش جهانی نقش منحصربفرد پرستاران را به ما خاطرنشان کرده و مطمئن باشیم که آنها از پشتیبانی لازمه برای پاسداشت سلامت جهانی برخوردار هستند.
همچنین، دکتر احمد المنظری مدیر منطقهای سازمان جهانی بهداشت در مدیترانه شرقی معتقد است وضعیت کنونی جهان و موضوع سال جهانی پرستار و ماما برای بزرگداشت روز جهانی بهداشت بسیار بجا و درست انتخاب شده تا تقدیری از نیروی کار سلامت باشد. وی خاطرنشان کرد: لازم است که تمام پرستاران و ماماها، از جمله آنهایی که در کشورهای درگیر با بحران خدمترسانی میکنند، در محیطی ایمن به فعالیت مشغول باشند.
احمد المنتظری گفت: لازم است که آنها به خدمات سلامتی مناسب دسترسی داشته یاشند
همچنین دکتر کریستوف هاملمن نماینده سازمان جهانی بهداشت در ایران، در پیام ویدئویی مشترک با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به مناسبت روز جهانی بهداشت گفت: زحمات شما پرستاران و ماماها برای مراقبت از بیماران و مردم در بیمارستانها، چه بستری و درمانگاههای سرپایی و سایر مراکز درمانی، نه تنها شالوده اساسی نظام سلامت را تشکیل میدهد، بلکه متضمن انسجام اجتماعی کل جامعه بهخصوص در شرایط فعلیِ فاصلهگذاری فیزیکی و جداسازی است.
وی ادامه داد: ما همچنین به همه بهورزان و مراقبین سلامت که به عنوان جزیی مهم از کادر بهداشت و درمان جامعه، نقشی بسیار ارزنده ایفا میکنند، احترام میگزاریم. ما به تلاشهای مستمر شما برای غلبه بر ترس و اضطراب در بین بیماران و جامعه، و رویارویی همزمان با چالشهای شخصی و نگرانیهایی که برای خانوادههایتان دارید ارج مینهیم. امرو اینجاییم تا حمایت خود را از شما پرستاران، ماماها و همکاران نظام بهداشت و درمان اعلام کنیم.
وی با تاکید بر اینکه پرستاران و ماماها در بحران همهگیری کووید-۱۹ رکن اصلی مراقبت از زنان باردار، مادران شیرده، نوزادان و کودکان، نوجوانان، جمعیت کارگر، و سالمندان هستند، گفت: این نقش فقط به وضعیت ویژۀ فعلی محدود نمیشود، بلکه در تمام نیازهای مراقبتی و بهداشتی جمعیت قابل مشاهد است.
هاملمن افزود: اگرچه روز جهانی بهداشت امسال را نمیتوانیم با حضور در کنار هم جشن بگیریم، اما در قلب و ذهن خود این روز را در کنار شما و در قدردانی از زحمات شما پرستاران، ماماها و سایر کارکنان عزیز بهداشت و درمان، پاس میداریم.
گزارش «وضعیت پرستاری در جهان سال ۲۰۲۰»، که توسط سازمان جهانی بهداشت و با همکاری شورای بینالمللی پرستاران (ICN) و سازمان «پرستاری برای اکنون» تهیه شده، نشان میدهد که امروزه تعداد پرستاران در سرتاسر جهان کمتر از ۲۸ میلیون است.
در فاصله سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ تعداد پرستاران جهان ۴ / ۷ میلیون نفر افزایش داشت؛ حال آنکه همچنان کمبودی بالغ بر ۵ / ۹ میلیون پرستار وجود دارد، که بیشترین کمبود در میان کشورهای آفریقایی، آسیای جنوب شرقی، منطقۀ مدیترانۀ شرقی سازمان جهانی بهداشت، و همچنین تعدادی از کشورهای آمریکای لاتین، است.
این گزارش، نشان داده که بیش از ۸۰ درصد پرستاران در کشورهایی مشغول به فعالیت هستند که نصف جمعیت جهان را در خود جا دادهاند. همچنین، از هر هشت پرستار، یک نفر در کشوری غیر از کشور محل تولد یا تحصیل خود خدمت میکند.
افزایش سن نیز یکی دیگر از موضوعاتی است که نیروی کار پرستار را تهدید میکند: انتظار میرود که یک ششم جمعیت کنونی پرستاران جهان طی ۱۰ سال آینده بازنشسته شوند.