کرونا، بلای جان صنایع غذایی جنوب شرق آسیا

به گزارش اکودام، نه تنها این بار و به دلیل شیوع ویروس کرونا، بلکه بیماری های ویروسی مختلف پیشتر هم صنایع غذایی و کشاورزی چین را تحت تاثیر قرار داده بودند، برای نمونه تب برفکی در آفریقا به قدری بر چین تاثیر منفی گذاشته بود که موجب شد دولت این کشور در سال ۲۰۱۸ میلادی تولید گوشت خوک را تا ۲۵ درصد کاهش دهد اما اکنون چین با توجه به توافق تجاری با آمریکا، پیش بینی می کند میزان خرید گوشت خوک و گاو از آن کشور را از ۳ میلیارد دلار به ۵ میلیارد دلار افزایش دهد.

چین در سال ۲۰۱۷ میلادی نزدیک به ۱۴۰ میلیارد دلار محصولات کشاورزی وارد کرد که سهم کمی از آن مربوط به آمریکا بود اما پس از توافق تجاری لازم است مقدار بیشتری از این فراورده ها را از آمریکا خریداری کند.

افزون بر این چین نه تنها اکنون در زمینه صادرات مشکلات زیادی دارد بلکه برای وارد کردن محصولات غذایی هم دردسرهای زیادی دارد، چرا که این کشور بشدت به واردات دانه های روغنی وابسته است اما بسته شدن مرزها و تعطیلی بسیاری از خطوط کشتیرانی و صادراتی باعث شده است تا چین نیز برای تامین این محصول با مشکل مواجه شود.

افزون بر این، اختلال در بخش های مرزی کشورها، بسته شدن بسیاری از سامانه ها و نظام های مربوط به عرضه، توزیع و تولید باعث شده است تا سازمان ملل نیز نسبت به کمبود مواد غذایی در دنیا هشدار دهد به طوری که سازمان خواروبار و کشاورزی سازمان ملل نسبت به کمبود مواد غذایی در دنیا برای ماه های پیش رو هشدار داده است.

به همین دلیل تعطیل شدن پایانه های حمل و نقل و بخش های صادرات و واردات می رود تا به تهدید بزرگی برای تامین محصولات غذایی و کشاورزی برای چین و همه کشورهای آسیای شرقی تبدیل شود.

ساختارهای تامین کننده این محصولات تحت تاثیر کرونا قرار گرفته اند و بهای فراورده ها بالاتر رفته است. چین در زمینه تامین برنج و غلات برای یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر جمعیت خودکفا است اما در زمینه محصولاتی چون دانه های روغنی به کشورهای دیگر نیاز دارد.

بسته شدن کارخانه ها، قطع شدن چرخه های تولید و عرضه، تعطیلی پایانه ها و بخش های لجستیک، بسته شدن راه ها و تعطیلی سامانه های توزیع موجب شده است دنیا با اختلال جدی در بحث تامین مواد غذایی روبرو شود.

از سوی دیگر همزمان با تعطیل شدن چرخه تولید، شیوع کرونا باعث مصرف بی رویه مواد غذایی شده است و بسیاری از انبارها به دلیل نرسیدن محموله های جدید با کمبود غلات، برنج و فراورده های دیگر مواجه شده اند، در نتیجه بهای مواد غذایی بالا رفته است خریداران نگران هستند و تولید کنندگان و عرضه کنندگان هم مشکلاتی برای صادرات دارند.

چین دارای یک توافقنامه موقت تجاری با آمریکا است که بر اساس آن باید در خلال دو سال دیگر ۲۰۰ میلیارد دلار کالا از آن کشور وارد کند که ۵۰ میلیارد دلار آن محصولات کشاورزی است اما فعلا در این زمینه پیشرفتی حاصل نشده است.

قرار بود پس از شیوع کرونا، چین واردات این فراورده ها را آغاز کند اما با طولانی شدن دوره شیوع ویروس و همچنین آلوده شدن خود آمریکا به کرونا، وضعیت در ابهام است و مشخص نیست چین برای آینده چه کار خواهد کرد و چه میزان محصول کشاورزی از آمریکا خریداری خواهد کرد.

در داخل چین هم وضعیت چندان مطلوب نیست میلیون ها کامیون که ۷۳ درصد از محصولات و کالاهای مختلف از جمله مواد غذایی و فراورده های کشاورزی را جابجا می کنند، فعلا حق تردد ندارند و بسیاری از شرکت ها و کارخانه های مواد غذایی تعطیل هستند.

بسته شدن سالن های پذیرایی و بسیاری از هتل ها و اماکن تفریحی نیز موجب شده است تا در زمینه تامین مواد غذایی برای این بخش های جامعه چین نیز مشکلات تازه ای بوجود بیاید.

از سوی دیگر گزارش ها از شهر شانگهای در شرق چین حاکی است که سردخانه های این شهر و شماری از شهرهای دیگر شرقی چین مملو از محصولات گوشتی، مواد غذایی و سبزیجات وارداتی است که فعلا به دلیل ممنوعیت تردد بین استانی، راهی برای حمل آنها نیست.

با این حال، چین اجازه داده است که ۷۰۰ قلم از کالاهای آمریکایی بدون تعرفه وارد کشور شود که از جمله آنها می توان به دانه های روغنی، گوشت خوک و اِتانول اشاره کرد.

«چنگ گوا چیانگ» از دانشگاه تونگجی در شرق چین می گوید: بلای بزرگی جهان را تهدید می کند. بازار جهانی غذا با بیشترین فشارها روبرو است. اگر نتوانیم همه گیری را مهار کنیم نه تنها در چین بلکه در سراسر جهان با بحران غذایی روبرو می شویم.

ویتنام سومین صادر کننده بزرگ برنج در دنیا می گوید که خودش بشدت به این فراورده نیاز پیدا کرده است و قراردادهای جدید صادراتی را معلق کرده است. تایلند پس از آنکه بهای تخم مرغ بالا رفت و در بازار خود با کمبود این فراورده روبرو شد، صادرات آن را متوقف کرد.

نزدیک به ۸۰ درصد از برنج هنگ کنگ را تایلند و ویتنام تامین می کنند اما خریدهای فراوان باعث کمبود تدریجی این فراورده در فروشگاه های این منطقه در جنوب چین شده است. بسیاری از فروشگاه ها دیگر این فراورده ها را در اختیار ندارند و برخی از فروشگاه های دیگر در هنگ کنگ نیز به دلیل کمبود برنج و تخم مرغ آنها را سهمیه بندی کرده اند.

تصاویر سوپرمارکت های خالی در سراسر دنیا دیگر بر همه آشکار است و سازمان خواروبار کشاورزی سازمان ملل (فائو) می گوید که تغییر این روند فقط به شیوع کرونا و تغییرات آتی بستگی دارد.

آمریکای شمالی و بسیاری از کشورهای اروپایی که بزرگترین صادر کنندگان فراورده های غذایی در دنیا هستند با شیوع شدید کرونا روبرو شده اند و صدها هزار نفر از مردم این کشورها خانه نشین شده اند.

چین فعلا مشکلات کمتری دارد. در سال ۲۰۱۹ میلادی ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن برنج وارد کرده است البته این فقط ۲ درصد از کل مصرف کشور است زیرا مصرف برنج در چین در یک سال به ۱۴۰ میلیون تن می رسد.

چین در سال ۲۰۱۹ میلادی فقط ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن غله وارد کرد اما مصرف غله کشور ۱۲۴ میلیون تن در سال است که البته در این زمینه ها چین خودکفا محسوب می شود.

در یک کلام، چین بسیاری از محصولات را وارد می کند. این کشور فقط ۲۰ درصد دانه های روغنی مورد نیاز را تولید می کند و ۸۰ درصد را که برای غذای حیوانات استفاده می شود از کشورهای دیگر وارد می کند.

چین ماهی سالمون، میگو، کوسه ماهی و بسیاری از محصولات آبزی دیگر را نیز وارد می کند و در این عرصه هم وابستگی زیادی به بازار کشورهای دیگر دارد و نهایتا اینکه چین به دلیل جمعیت بالایی که دارد ضریب آسیب پذیری بالایی هم دارد.

استرالیا هم که خود یک کشور صادرکننده صرف مواد غذایی است اکنون با مشکل مواجه است. مردم به سوپرمارکت ها هجوم برده اند و بسیاری از اقلام غذایی و بهداشتی را خریداری کرده اند .اگرچه این کشور نیز با بحران غذایی جهانی رو به روسا اما خودش می تواند محصولات داخلی را تامین کند. با این وجود مشخص نیست که برای صادرات چه برنامه و تا چه اندازه توان خواهد داشت.

کشورهایی نظیر استرالیا و کشورهای اروپایی که صادرکنندگان مواد غذایی هستند شاید برای صادرات مشکلی نداشته باشند اما وقتی بحث تقاضای فزاینده مواد غذایی در داخل این کشورها باشد، درهای صادرات را می بندند و در جریان بحران مواد غذایی سعی می کنند بازار داخلی خود را در نظر داشته باشند.