رئیس شورای عالی سازمان نظام پزشکی در نامه ای به رئیس جمهور مواردی به منظور کمک به کنترل این بحران در کوتاهترین زمان و کمترین هزینه به اطلاع وی رساند.
به نقل از اداره کل روابط عمومی شورای عالی سازمان نظام پزشکی متن نامه مصطفی معین به شرح زیر است:
جناب آقای دکتر حسن روحانی
مقام محترم ریاست جمهوری اسلامی ایران
با سلام و درود، احتراماً ضمن تشکر از جنابعالی و سایر دست اندرکاران و نیز همکاران جامعه پزشکی که در خط اول مواجهه با پاندمی COVID-19 جان گرانقدرشان را در جهت حفظ سلامتی مردم شریف کشورمان به مخاطره انداخته و در این راه شهدای عزیزی را نیز تقدیم نموده اند و همچنین اصحاب رسانه، نیروهای مسلح و شهرداریها و شوراها که در کنار مدافعان سلامت به صورت شبانه روزی و خالصانه مشغول انجام وظیفه هستند، حسب وظیفه دینی، انسانی و حرفهای خود و به نمایندگی از آحاد جامعه پزشکی ایران و به منظور کمک به کنترل بحران پاندمی COVID-19 در کوتاهترین زمان و کمترین هزینه، موارد ذیل به استحضار میرسد:
همانگونه که در نامه ۲۰ اسفند ۹۸ رئیس کل سازمان نظام پزشکی به جنابعالی که در مصوبات سی و سومین جلسه فوق العاده شورای عالی نظام پزشکی تاکید گردیده، فرماندهی و مدیریت قاطع و دقیق و مبتنی بر کارشناسی بحران موجود در بالاترین سطح مدیریتی کشور و با استفاده از اختیارات موضوعه در قانون اساسی و حمایت همه جانبه دستگاهها از نقطه نظرات کارشناسی وزارت بهداشت، شرط بلامنازع جهت کنترل وضعیت بحرانی کنونی است. مدیریت مستقیم امور در چین توسط شخص رئیس جمهور آن کشور از ساعات اولیه اعلام شیوع این بیماری در استان هوبی و یا مواضع مقامات بلند پایه سایر کشورها مصداق خوبی بر این مدعا است.
همانگونه که مستحضرید تمامی رویدادهای بزرگ فرهنگی، هنری، ورزشی و اقتصادی در سطح بین المللی همچون المپیک ۲۰۲۰ توکیو، جشنواره کن، مسابقات فرمول یک و بسیاری از موارد دیگر علیرغم ضرر و زیانهای چند صد میلیارد دلاری متوقف و یا به تعویق افتاده که نشانگر اهمیت موضوع و اولویت حفظ سلامت مردم بر هر موضوع دیگری است.
بنابراین ضمن تاکید بر ضرورت رسیدگی به وضعیت مشاغل خُرد و اقشار آسیب پذیر، انتظار میرود که کلیه ارکان کشور با همفکری و همدلی خاص، برنامههای عملیاتی و رویکردهای خود را بر این اساس بنا نهند، چرا که حتی حفظ منافع سیاسی و اقتصادی در میان مدت و بلندمدت هم ایجاب میکند که رشد و رونق اقتصادی فدای سلامت جامعه گردد. پر واضح است که در صورت اتخاذ تصمیمات جامع نگر و عاقلانه، ثابت خواهد شد که نه تنها اقتصاد راهبر سیاست نیست بلکه سیاست و تدبیر اسب راهوار و تیزپای اقتصاد خواهد بود که مشخصه بسیاری از ممالک توسعه یافته است.
شورای عالی سازمان نظام پزشکی ضمن حمایت قاطع از مفاد نامه چهارم فروردین ۹۹ رئیس کل سازمان نظام پزشکی در خصوص اهمیت فاصله گذاری فیزیکی به عنوان یکی از راهکارهای اساسی قطع زنجیره انتقال این ویروس، بر توجه به موارد ذیل در حوزههای بهداشت و پیشگیری و تشخیص و درمان تاکید مینماید:
در حوزه بهداشت و پیشگیری
الف – ابتلاء روزانه بیش از سه هزار مورد جدید به ویروس کرونا، نشان میدهد که متأسفانه نتوانسته ایم از فرصت طلایی تعطیلات نوروزی به نحو مناسب استفاده نمائیم. بنابراین ضروری است بدون هر گونه ملاحظهای و به طور قاطع نسبت به اجرای طرح فاصله گذاری، محدودیت سفرهای درون شهری، بین شهری و نیز حمل و نقل عمومی، گسترش تعطیلی ادارات و مراکز غیر ضرور و تداوم تعطیلات مراکز آموزشی و دانشگاهی تا هرزمان که مورد نیاز است (حتی بعد از ایام تعطیلات نوروزی و حداقل تا پایان فروردین) اقدام گردد، چرا که: “سرچشمه شاید گرفتن به بیل چو سیلی شود نتوان گرفتن به پیل”!
ب- فراخوان و بسیج تمامی نیروهای سیستمهای بهداشتی و درمانی سایر دستگاهها چون هلال احمر، نیروهای مسلح، سایر نهادهای مدنی، خیریهها، بخش خصوصی و در صورت نیاز آموزش ایشان جهت مقابله فعالانهتر با این بیماری، پیدا کردن و تشخیص افراد مشکوک و اجرای دقیق و صحیح تمامی ابعاد طرح فاصله گذاری و دیگر محدودیتهای ضروری.
ج- گزارش شفاف و صادقانه اطلاعات تعداد مبتلایان، تعداد افراد بستری و تعداد افراد فوت شده به صورت دقیق و به تفکیک شهر و استان به مراجع ذیربط جهت اتخاذ تصمیمات مبتنی بر واقعیت و جلب اعتماد عمومی و مشارکت بیشتر مردم.
د- فراهم کردن کیتهای تشخیصی به تعداد مناسب جهت غربالگری افراد ناقل، بیماریابی فعال و قطع زنجیره انتقال.
در حوزه درمان و مراقبت
الف – انجام اقدامات حفاظتی و حمایتی از تمامی افراد دخیل در فرآیند مقابله با اپیدمی COVID-19 اعم از کادرهای بهداشتی و درمانی، پشتیبانی و تمای مشاغلی که در طول مدت فاصله گذاری مجبور به انجام وظایف مربوط هستند که متأسفانه تاکنون اقدامات کافی صورت نگرفته است.
ابتلای بسیاری از همکاران جامعه پزشکی و قربانی شدن تعداد زیادی از آنان، همچنین تلفات بیشتر بیماران در مقایسه با سایر کشورها همواره به عنوان یک سوال و تأسف بزرگ باقی خواهد ماند و پیشگیری از تکرار وقایع ناگوار با اجرای دقیق پروتکلهای حفاظتی و نیز انجام تستهای غربالگری برای کادر بهداشتی و درمانی فعال در مقابل این بیماری و پیگیری آن در اسرع وقت از ضروریات است.
هشدار داده میشود که خستگی و فرسایش جسمی و روانی کادر تشخیصی و درمانی که میتواند کیفیت درمان بیماران را مورد تهدید قرار دهد از جمله مواردی است که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
ب – تقویت امکانات و تجهیزات مراکز درمانی، نقاهتگاهها و مراکز قرنطینه از جمله مواردی است که هم از جنبه پیشگیری و هم درمانی حائز اهمیت است.
ج- تقویت و حمایت محسوس از ارائه کنندگان خدمات تشخیصی و درمانی در بخشهای دولتی، خصوصی و نهادهای عمومی از طریق پرداخت مطالبات آنان توسط سازمانهای بیمه گر، ارائه تسهیلات بانکی مناسب، استمهال در پرداخت معوقات بانکی، بخشودگیها و تخفیفات مالیاتی و نیز بهره مندی از بیمه بیکاری جهت پرسنل مربوط نیز از جمله مواردی است که جهت تداوم ارائه خدمت مناسب ضروری است.
د- همچنین مطالعه و تدوین برنامه راهبردی ملی برای پیشگیری و برخورد با پیامدهای بلند مدت بهداشتی- درمانی، فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی پاندومی کرونا امری ضروری است که نباید مشکلات حاد کنونی موجب غفلت از آن شود.
پرهیز از شبه عادی جلوه دادن اوضاع و مالاً ایجاد احساس امنیت کاذب جهت دست اندرکاران، نهادهای مسئول و جامعه از جمله موارد خطرناکی است که بعضاً به بهانه حفظ سلامت روانی جامعه و جلوگیری از تشویش و استرس افراد انجام میگیرد. پر واضح است که ایجاد نگرانی و استرس احتمالی عوارضی به مراتب کمتر از خوش خیالی و مواجهه غافلگیرانه با واقعیتها و بروز یک فاجعه انسانی دارد.
از آنجایی که بحرانهای این چنینی کیان یک تمدن و یا کشور را میتواند نشانه رود، استفاده از کلیه ظرفیتهای بین المللی و داخلی با هر گرایش سیاسی و فکری نشان عقلانیت دستگاه حاکمیتی است. بنابراین قبل از آنکه به نقطه بدون بازگشت برسیم، منطقی و ضروری است که با روی باز و مدبرانه از هر امکان و فرصتی در چارچوب منافع ملی بهره برداری گردد.
با توجه به مبانی انسانی، اعتقادی و نگاه مبتنی بر ارزشهای والای اخلاقی، مجدداً بر اهمیت توجه به اقشار آسیب پذیر، محروم و گروههای در معرض خطر اعم از بیماران خاص، سالمندان، مادران باردار و کودکان تاکید میگردد.
با توجه به ضرورت جمع آوری سریع اطلاعات مربوط و نیز بررسی صحت و سقم ادعاهای تشخیصی یا درمانی توسط مراجع مختلف و بهره مندی از آخرین یافتههای علمی و پژوهشی، با رعایت حقوق معنوی ایشان، پیشنهاد میشود که نسبت به تشکیل کمیتهای با عضویت نمایندگان معاونت تحقیقات و فن آوری ریاست جمهوری، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، مجمع انجمنهای علمی و سازمان نظام پزشکی در اسرع وقت اقدام و ضمن فراخوان ایدههای بهداشتی، تشخیصی و درمانی و بررسی سریع آنها، امکان بهره مندی و نیز تشخیص سره از ناسره میسر گردد.
همچنین برخورد قاطع با مداخله کنندگان غیر علمی و غیر قانونی در فرآیندهای تشخیصی و درمانی بیماران و نیز سوداگران باید به جد مورد توجه تمامی مراجع ذی ربط قرار گیرد.
بدون تردید ماهیت انتقال سریع این ویروس، ضرورت استفاده از زیرساخت هایIT، هوش مصنوعی، فضای مجازی و شبکههای اجتماعی را بیش از پیش نمایان میسازد. پیشنهاد میشود این امر مهم در حوزه سلامت در تمامی زمینههای آموزش عمومی و تخصصی ، بهداشتی- تشخیصی و درمانی از طریق پزشکی از راه دور (Tele medicine) مورد توجه خاص واقع گردد.