ویروس ناشناخته و خطرناک کرونا نشان داد که علاوه بر گرفتن جان انسان است قادر است بسیاری از فعالیت های اقتصادی را فلج کرده و تولیدکنندگان را از چرخه اقتصادی خارج کند که دولت در این باره چاره اندیشی کند.
صنعت دامداری ایران پیش از شیوع کرونا با انتشار خبری مبنی بر وجود سم آفلاتکوکسین در شیر و تاثیر این خبر بر میزان مصرف مشکلاتی را تجربه می کرد اما صنایع لبنی با تغییر میزان نوع محصولاتی که تولید می کنند همچنان خریدار شیر از دامداران بودند تا اینکه سرو کله ویروس کرونا بعد از چین در ایران پیدا شد.
شیوع ویروس کرونا در ایران به یکباره تیشه بر ریشه صنعت دامداری و دامپروری زد تا جاییکه این روزها اکثر فعالان این صنعت با مشکلات عدیده ای روبرو هستند. آنها در تماس با خبرگزاری از نخریدن به موقع شیر توسط کارخانه داران و ارزان خریدن محصول و عدم همراهی دولت در تامین نهاده های دامی با قیمت مناسب و اقساطی گلایه دارند.
فعالان صنایع لبنی و دامداران در زیان هستند
عضو اتحادیه دامداران البرز براین باور است که اگر فکری به حال فعالان صنعت دامپروری نکنیم بدون تردید آنها زیان های بزرگی را متحمل خواهند شد.
کسری لشکری می گوید: از زمان شیوع کرونا هیچ یک از تولیدکنندگان صنایع لبنی حاضر به خرید شیر حتی با نرخ مصوب از دامداران نیستند بنابراین دامداران یا باید محصول خود را به کمترین نرخ به تولیدکنندگان صنایع لبنی عرضه کنند و یا شیر را که قابلیت نگه داری طولانی مدت ندارد را به عنوان یک ماده بازیافتی به طبیعت برگردانند.
وی تصریح می کند: شرایط برای فعالان صنایع لبنی به نحوی است که حتی کارگران خارجی حاضر به جابجایی و خالی کردن شیر از تانکرها به دلیل ابتلا به کرونا نیستند و همین امر موجب شده تا تانکرهای شیر برای تخلیه به دامداری ها برگردانده شود.
عضو اتحادیه دامداران استان البرز خاطرنشان می کند: نرخ مصوب خرید شیر از دامداران کیلویی ۲۶۰۰ تومان است اما هراس از شیوع کرونا قیمت خرید این محصول را به کیلویی ۱۸۰۰ تومان رسانده است و دامداران چاره ای جز عرضه شیر با این قیمت ندارند.
لشکری ادامه می دهد: یکی دیگر از مشکلاتی که داریم این است که صنعت دامدارای همچون سایر صنایع نیست که به محض بروز مشکل در بازار میزان تولید را کاهش داده و کالا را در انبار نگه داریم تا در شرایطی که تقاضا افزایش پیدا کرد محصول خود را به بازار عرضه کنیم.
این فعال اقتصادی می گوید: یکی دیگر از مشکلات ما این است که قادر به توقف فعالیت خط تولید نیستیم زیرا گاوها به منزله ماشین آلات در صنعت دامداری هستند بنابراین برای کاهش تولید آنها نمی توانیم دکمه استاپ را بزنیم و میزان تولید را به حداقل برسانیم. دام یک موجود زنده است که برای کاهش تولید باید میزان خوراک آنها را به حداقل رساند که این اقدام نیز به سلامت دام ها به خصوص در بازه زمانی شیرآوری به شدت آسیب می زند.
عضو اتحادیه دامداران استان البرز ادامه می دهد: دام ها بعد از دوران زایمان طی بازه زمانی ۴۰ تا ۶۰ روزه بیشترین میزان شیردهی را دارند و بعد از لقاح برای زایمان بعدی تا ماه هفتم این روند همچنان دارد اما از ماه هفتم بارداری تا ماه نهم برای حفظ سلامت دام ها شیردهی آنها را خشک می کنیم. حال با توجه به شیوع کرونا و عدم انجام لقاح خشک کردن دام ها به منزله وارد کردن آسیب جدی به سلامت گاوها تلقی می شود.
لشکری درباره تاثیر شیوع کرونا بر فعالیت دامداری ها خاطرنشان می کند: ایجاد هراس در میان مردم به دلیل شیوع بیماری کرونا موجب شده تا مردم میزان خرید خود را به حداقل برسانند و بیشتر اقلامی را مصرف کنند که از نظر آنها بسیار بسیار واجب است به همین دلیل لبنیات از سبد خرید خانوار به راحتی حذف شده است و در این روند شایعه وجودسم آفلاتوکسین در شیر که چند ماه قبل بر سر زبانها افتاد نیز بی تاثیر نبوده است.
هم زمانی بی مهری دولت با حملات مجازی به شیر
یکی دیگر از دامداران براین باور است که دامداران نیاز به حمایت از سوی دولت دارند اما هیچ اقدام حمایتی از فعالان این صنعت انجام نمی شود.
محمدغیبی می گوید: پس از شیوع بیماری کرونا در کشور میزان مصرف موادلبنی به دلیل ترس از تشدید خطر ابتلا به بیماری کرونا با مصرف موادلبنی به شدت کاهش یافته است.
وی می افزاید: مدتی است اخبار غیرواقعی به نقل از مسئولان نظام سلامت کشور مبنی بر تاثیر منفی مصرف موادلبنی بر سلامت مردم و افزایش خطر ابتلا به کرونا در شبکه های مجازی دست به دست می شود که این امر میزان مصرف حداقلی مواد لبنی در جامعه را به شدت کاهش داده است.
این فعال اقتصادی ادامه می دهد: هر چند تاثیر واقعی مصرف مواد لبنی بر تشدید خطر ابتلا به کرونا اثبات نشده است اما همین امر اثرات خود را بر فروش مواد لبنی گذاشته بنابراین صنایع لبنی حاضر به خرید شیر با قیمت مناسب و نقدی نیستند.
غیبی تصریح می کند: صنایع لبنی پس از شیوع کرونا حاضر به خرید شیر با قیمت مصوب نیستند و اگر خریدی هم انجام می دهند پول آن را در اقساط بلند مدت پرداخت می کنند و نه نقدی.
وی خاطرنشان می کند: البته یکی دیگر از مشکلات ما این است که باید شیر را نسیه بفروشیم و نهاده های دامی را از شرکت پشتیبانی اموردام به صورت نقدی خریداری کنیم که البته زمان تحویل بار نیز کاملا نامعلوم است.
بدون تردید در شرایطی که عادی نیست تمامی اقشار جامعه متحمل تبعات بحران ها می شوند اما مساله اساسی این است که مردم صرفا به دلیل هراس از ابتلا به ویروس کرونا نیست که خرید محصولات لبنی را به حداقل و یا صفر نزدیک کرده اند بلکه مساله اصلی این است که در کشوری با ۲۳ میلیون خانواده کارگری که حداقل ها را دریافت می کنند مردم به ناچار باید هزینه های خود را به نحوی مدیریت کنند که بتوانند اولویت ها را خریداری کرده و در سبد خانوار قرار دهند.
با توجه به اینکه اکثر مردم ایران از شرایط مالی مساعدی برخوردار نیستند و این روزها کرونا خرج خرید مواد بهداشتی و ضدعفونی را به آنها تحمیل کرده است بنابراین شاید مدیریت منابع مالی به این سمت موجب شده تا مواد لبنی از سبد خانوار کاملا حذف شود بنابراین در بررسی معضلات دامداران و دلایل مصرف حداقلی محصولات لبنی باید به این نکته نیز از سوی مسئولان کشور توجهات لازم صورت بگیرد.