نوشیدن آب تاثیری در پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا ندارد

طبق معمول، پس از شیوع هر ویروسی، بازار شایعات درباره‌ی روش‌های درمانی آن داغ می‌شود. برای مثال در ابتدا برخی مدعی بودند کووید ۱۹، بیماری ناشی از ویروس کرونا جدید با کوکائین درمان خواهد شد. پس از گسترش این فرضیه‌ی اشتباه در شبکه‌های اجتماعی، دولت فرانسه بلافاصله بیانیه‌ای درباره‌ی غیرممکن بودن آن صادر کرد. سپس گروهی مدعی شدند، با نخوردن بستنی می‌توان از ابتلا به کووید ۱۹ جلوگیری کرد، به دنبال این ادعا هم یونیسف بیانیه‌ای را درباره‌ی نادرست بودن این فرضیه صادر کرد. در نهایت فرضیه‌ی خطرناک خوردن وایتکس یا الکل مطرح شد.

با وجود گذشت صرفا چند ماه از گسترش دنیاگیری کووید ۱۹، این ویروس زمینه‌ساز افسانه‌ها و شایعات نادرست زیادی شده است. طبق یکی از فرضیه‌ها، نوشیدن آب می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به کرونا کمک کند. در ادامه دلایل نادرست بودن این ادعا بررسی شده‌اند.

حتما تاکنون به پست‌ها و مطالبی در شبکه‌های اجتماعی برخورده‌اید که رطوبت دهان و گلو را برای پیشگیری از ویروس ضروری می‌دانند یا توصیه می‌کنند هر پانزده دقیقه آب بنوشید. مدعیان این فرضیه معتقدند با این کار می‌توانید ویروس را از دیواره‌ی مری بشویید تا به معده برسد و با اسید معده نابود شود. کالپانا ساباپاتی، همه‌گیر‌شناس بالینی دانشکده‌ی پزشکی و بهداشت لندن، فرضیه‌ی نوشیدن آب را ساده‌انگارانه می‌داند. به عقیده‌ی ساباپاتی، ابتلا به ویروس معمولا زمانی شروع می‌شود که افراد در معرض هزاران یا میلیون‌ها ذرات ویروسی قرار بگیرند، شستن مری، تأثیر چندانی بر پیشگیری ندارد. او می‌گوید:تنها از طریق مری امکان انتقال ویروس وجود ندارد. ممکن است ویروس‌ها قبل از ورود به مری، وارد سوراخ بینی شده باشند.

_{طبق آخرین نتایج، کووید ۱۹، حتی پس از ورود به معده هم می‌تواند زنده بماند}

فرضیه‌ی نوشیدن آب، معایب دیگری هم دارد. حتی اگر ویروس نتواند راه خود را به سمت مجاری تنفسی پیدا کند، می‌تواند از راه‌های دیگری به بدن وارد شود. بااینکه برخی افراد از طریق لمس دهان با انگشت آلوده، به کووید ۱۹ مبتلا شده‌اند، این ویروس می‌تواند از راه بینی یا چشم هم بدن را آلوده کند. راه دیگر ابتدا، تنفس ذرات آلوده‌ای است که از طریق سرفه یا عطسه‌ی فرد مبتلا منتقل می‌شود. ویروس‌ها می‌توانند بلافاصله پس از عطسه منتقل شوند یا چند ساعت پس از عطسه در هوا دوام بیاورند.

دلیل دیگری هم برای غیرمستند بودن فرضیه‌ی نوشیدن آب وجود دارد. برای مثال ممکن است فکر کنید، کووید ۱۹، بلافاصله پس از رسیدن به معده کشته می‌شود. از طرفی میزان pH اسید معده بین ۱ و ۳ است و به اندازه‌ای قوی است که می‌تواند فولاد را در خود حل کند؛ و چند سال پیش دانشمندان روشی اختراع کردند تا از اسید معده به‌عنوان منبع برق استفاده کنند.

اما ویروس کووید ۱۹، در برابر اسید معده هم مقاوم است. پس از ظهور ویروس مرس در عربستان در سال ۲۰۱۲ (مرس گونه‌ای کروناویروس و هم‌خانواده‌ی کووید ۱۹ است)، پژوهشگرها متوجه شدند این ویروس به‌شدت در برابر اسید نسبتا رقیق که در معده‌ی افراد وجود دارد، مقاوم است. آن‌ها متوجه شدند ویروس می‌تواند شکم بیمار و سلول‌های روده را به‌راحتی به مستعمره‌ی خود تبدیل کند. پژوهشگرها همچنین متوجه شدند که امکان ابتلا به ویروس مرس از طریق روده هم وجود دارد. البته این فرضیه هنوز برای کووید ۱۹، مشخص نیست.

در برخی مبتلایان به کووید ۱۹، علائمی مثل تهوع و اسهال دیده شده است و حالا پژوهشگران چینی نسبت به علائم ابتلا از طریق مجاری گوارشی هم هشدار داده‌اند. طبق گزارشی، ویروس کووید ۱۹ در مدفوع بیش از ۵۰ درصد از مبتلایان دیده شده است که نشان‌دهنده‌ی دوام ویروس پس از پاکسازی ریه‌ها است.

^{راه‌های زیادی برای ورود کووید ۱۹ به بدن وجود دارد، بنابراین بعید است نوشیدن آب، تأثیری در کاهش ریسک ابتلا داشته باشد}

تاکنون در هیچ پژوهشی ثابت نشده است که نوشیدن آب می‌تواند از ابتلا به کووید ۱۹ جلوگیری کند، بنابراین این ادعا فاقد مبنا یا پشتیبان علمی است. در واقع، تنها پژوهش نزدیک به این ادعا به ۱۵ سال گذشته بازمی‌گردد. این پژوهش به تأثیر غرغره‌ی آب بر پیشگیری از بیماری‌های ریوی پرداخته است. غرغره‌ی آب در برخی کشورها مثل ژاپن مرسوم است. شرکت‌کنندگان بررسی در دوره‌ای ۶۰ روزه، گلوی خود را سه بار در روز با آب شستشو دادند و طبق یافته‌ها علائم ریوی در این گروه کمتر از علائم گروهی بود که گلوی خود را با محلول‌های ضدعفونی‌کننده شستشو دادند یا اصلا شستشو نداده بودند. با این حال، چنین یافته‌هایی را لزوما نمی‌توان به کووید ۱۹ تعمیم داد.

پژوهش علمی مستندی درباره‌ی تأثیر آب بر پیشگیری از کووید ۱۹ وجود ندارد زیرا در درجه‌ی اول، پژوهش فوق متمرکز بر ابتلا از طریق مجاری تنفسی فوقانی است که شامل سینوس‌ها، گلو و مجاری هوا می‌شود در حالی که کووید ۱۹ می‌تواند بخش تحتانی تنفسی از جمله ریه‌ها و شش‌ها را هم آلوده کند. در درجه‌ی دوم، پژوهش فوق، روی نمونه‌های اندکی تست شده است و از شرکت‌کنندگان درخواست شده است علائم خود را گزارش کنند (ارزیابی هدفمند نبود) و سپس گروه خود را تشخیص دهند. این نوع پژوهش، نسبت به آزمایش‌های تصادفی کنترل‌شده، اعتبار کمتری دارد.

به گفته‌ی ساباپاتی، گرچه حفظ رطوبت دهان و نوشیدن آب در بازه‌های پانزده‌ دقیقه‌ای، ضرری ندارد، باید تصورات غلط را از بین برد. خطر چنین توصیه‌ای در امنیت خیالی آن است. ساباپاتی می‌گوید: مردم فکر می‌کنند با نوشیدن آب، می‌توانند خود را نسبت به بیماری مصون کنند در حالی که این تصور می‌تواند ذهن آن‌ها را از پیام‌های مهم‌تر منحرف کند.

طبق شواهد موجود، بهترین روش برای پیشگیری از کووید ۱۹، اجتناب از روابط اجتماعی غیرضروری و شستن منظم دست‌ها است؛ بنابراین لیوان آب را زمین بگذارید و صابون را بردارید.